Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Επιστημών της Διοίκησης. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης. Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς.
(EL)
Είναι γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (International Energy Agency, IEA) ο τομέας των μεταφορών ευθύνεται περίπου για το ένα τρίτο των παγκόσμιων ενεργειακών εκπομπών (23%). Στο ευρύτερο πλαίσιο προώθησης της βιωσιμότητας και λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική σημασία του κλάδου των μεταφορών, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει μια σειρά από πρότυπα και οδηγίες για την προώθηση των πράσινων εμπορευματικών μεταφορών.Το ανθρακικό αποτύπωμα (Carbon Footprint) αποτελεί μέτρο σύγκρισης των συνολικών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου σε κάθε εξεταζόμενο φορέα και μπορεί να οριστεί ως η συνολική ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων αερίων του θερμοκηπίου (εκφραζόμενη ως ισοδύναμη ποσότητα CO2/μονάδα) που εκπέμπονται άμεσα ή έμμεσα αυτόν (Carbon Trust, 2007).Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως αντικείμενο την παρουσίαση και ανάλυση των μεθόδων και εργαλείων υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος στον κλάδο των μεταφορών (με έμφαση στις εμπορευματικές μεταφορές) και την εφαρμογή μίας μεθόδου για τον υπολογισμό του ανθρακικού αποτυπώματος σε στόλους εμπορευματικών μεταφορών.Στην Ευρώπη χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι και τεχνικές για τον υπολογισμό του ανθρακικού αποτυπώματος σε επίπεδο εφοδιαστικής αλυσίδας και σε επίπεδο εμπορευματικών μεταφορών. Οι μέθοδοι μπορούν να διαχωριστούν περεταίρω σε μεθοδολογίες, εργαλεία και βάσεις δεδομένων. Τρεις από τις σημαντικότερες μεθόδους υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος στις οδικές εμπορευματικές μεταφορές είναι η Μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (European Environmental Agency), το Ευρωπαϊκό Πρότυπο EN 16258:2012 καθώς και η μεθοδολογία η οποία έχει προταθεί από το Συμβούλιο τις Ευρωπαϊκής Χημικής Βιομηχανίας (European Chemical Industry Council, CEFIC).Στην παρούσα εργασία χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία που προσφέρει τη μεγαλύτερη ακρίβεια υπολογισμών, στην περίπτωση που δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία κατανάλωσης καυσίμου, η οποία είναι η μέθοδος Tier III (European Environmental Agency) διότι λαμβάνει υπόψη τις περισσότερες παραμέτρους συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών λόγω αλλαγής της κατάστασης του κινητήρα. Η εν λόγω μεθοδολογία εφαρμόστηκε σε δυο εταιρίες του κλάδου των logistics & μεταφορών: α) σε μια διαμεταφορική εταιρία και β) σε μια εμπορική εταιρία με ιδιόκτητο στόλο. Ο υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος και στις δυο περιπτώσεις έγινε με το εργαλείο COPERT 4, το οποίο βασίζεται στη μεθοδολογία Tier III. Οι παράμετροι που ελήφθησαν υπόψη είναι ο τύπος και η τεχνολογία του οχήματος, τα διανυόμενα χιλιόμετρα, ο τύπος του οδικού δικτύου (εθνικό, επαρχιακό, αστικό), η ταχύτητα οδήγησης και το ποσοστό φόρτωσης του οχήματος.Αναλύοντας τα αποτελέσματα, γίνεται κατανοητό ότι οι δύο σημαντικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά τονοχιλιόμετρο είναι το ποσοστό φόρτωσης και ο τύπος του οδικού δικτύου (αστικό, επαρχιακό, εθνικό). Πιο συγκεκριμένα, όσο το ποσοστό φόρτωσης πλησιάζει το 100% οι εκπομπές ανά τονοχιλιόμετρο είναι μικρότερες σε σχέση με μικρότερα ή μηδενικά ποσοστά φόρτωσης. Τα οχήματα που κινούνται σε αστικό δίκτυο εκπέμπουν μεγαλύτερα ποσά διοξειδίου τον άνθρακα σε σχέση με το επαρχιακό ή εθνικό δίκτυο. Επιπλέον, τα αποτελέσματα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αυξάνονται όσο αυξάνονται τα διανυόμενα χιλιόμετρα. Η τεχνολογία του κινητήρα επηρεάζει της ποσότητα των εκπομπών, με τις πιο εξελιγμένες τεχνολογίες να εκπέμπουν μικρότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα.
