Αποτίμηση δικαιωμάτων προαίρεσης εργαζομένων: η διάσταση της αποστροφής απωλειών
(EL)
Γλεζέλης, Κωστής
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Επιστημών της Διοίκησης. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης. Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς.
(EL)
Τα δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών από εργαζόμενους είναι δικαιώματαπροαίρεσης (με δικαίωμα αγοράς- call options) που δίδονται από μία επιχείρηση στουςεργαζόμενούς της, ως κίνητρο παραγωγικότητας. Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να διαδίδονται ευρύτερα ,προγράμματα προαιρέσεων αγοράς μετοχών που απευθύνονται στο σύνολο του προσωπικού.Το δικαίωμα προαίρεσης αγοράς μετοχών από εργαζόμενους συγκεντρώνει κάποια ¨παράξενα¨ χαρακτηριστικά. Κατ’ αρχάς δεν διαπραγματεύεται και δεν μεταβιβάζεται, καθώς επίσης, ο κάτοχος του δεν επιτρέπεται να προβεί σε συναλλαγές που αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση του χρηματοοικονομικού κινδύνου του δικαιώματος (π.χ. πουλώντας αντίστοιχα δικαιώματα προαίρεσης με δικαίωμα πώλησης-put options).Μια πολύ σημαντική συνέπεια αυτού , είναι ότι τα τυπικά μοντέλα αποτίμησης που αναπτύχθηκαν για εμπορεύσιμα δικαιώματα προαίρεσης, πρέπει να τροποποιηθούν για να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν για την αποτίμηση των δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών από εργαζόμενους.Στην παρούσα διπλωματική εφαρμόζουμε τη μέθοδο των διωνυμικών δέντρων προκειμένου να εξετάσουμε την επίδραση των προτιμήσεων "αποστροφής απωλειών" (loss aversion) στην επενδυτική συμπεριφορά των εργαζομένων και στην αξία των αντίστοιχων δικαιωμάτων. Το κύριο μέρος της εργασίας αφορά την ανάπτυξη μιας νέας μεθόδου αποτίμησης δικαιωμάτων προαίρεσηςΒασική συμπεριφορική παραδοχή που χρησιμοποιούμε στη μέθοδό μας, όπως αναφέραμε παραπάνω, είναι η αποστροφή απωλειών (loss aversion).Σύμφωνα με την οποία , οι άνθρωποι τείνουν να είναι περισσότερο ¨ευαίσθητοι¨ στην απώλεια ενός ποσού σε σχέση με το αρχικό τους κεφάλαιο, παρά όταν κερδίζουν το ίδιο ποσό.Τέλος,εξετάzουμε την επίδραση των σημαντικότερων παραμέτρων της μεθόδου μας στην αποτίμηση των ΔΠΕ. Συμπεραίνουμε ότι η ευαισθησία του εργαζομένου στα κέρδη και τις ζημίες, ο αριθμός των δικαιωμάτων που κατέχει ο εργαζόμενος, η μεταβλητότητα της τιμής της μετοχής καθώς και τα μερίσματα που αποδίδει η μετοχή παίζουν σημαντικό ρόλο στην αποτίμηση των ΔΠΕ.
