Η αρχαία ελληνική θρησκεία αναγνώριζε την ενότητα ανθρώπου-φύσης και μέσω αυτής της ενότητας ανέδειξε την πνευματικο-παιδαγωγική της διάσταση, η οποία ενέπνευσε το σεβασμό και την προστασία της από τον άνθρωπο. Για την Ορθοδοξία, η φύση είναι η ανώτατη Δημιουργία μέσα στην οποία ο άνθρωπος ζει σε διαρκή διάλογο με τον Δημιουργό. Ο άνθρωπος είναι ο επιστάτης και ο διαχειριστής της.Το «Ευχολόγιο» της Ορθόδοξης Εκκλησίας ως ένα «ανοιχτό βιβλίο» προτείνει με το δικό του τρόπο τη σύζευξη της Ορθοδοξίας με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και την Αειφορία. Η έννοια της Αειφορίας (ο σεβασμός της ισορροπίας του υλικού κόσμου) συμπίπτει εξ ολοκλήρου με την Ορθόδοξη θεολογική θεώρηση του φυσικού περιβάλλοντος, την Ορθόδοξη Κτισιολογία.Η αειφορία για την Ορθόδοξη Εκκλησία συνδέεται με την «τελεσφορία», δηλαδή με το σκοπό του κόσμου και της ζωής που είναι η μεταμόρφωση και η σωτηρία κάθε κτίσματος. Αν ο κόσμος είναι αυθύπαρκτος, τότε αναπολογήτως μπορεί να βεβηλωθεί. Αν το κτιστό όμως, ως «αυταξία», οφείλει την ύπαρξή του στο Άκτιστο, τότε οφείλει την προσομοίωσή του προς Αυτό. Αυτή την ελπίδα, την κατανόηση και την παιδαγωγία (μάλλον μυσταγωγία) ως ύψιστη μορφή οικολογίας, την προσφέρει το «Ευχολόγιο» της Ορθόδοξης Εκκλησίας, του οποίου η εμπνευσμένη αξιοποίηση μέσα από περιβαλλοντική ‘κατήχηση’ βασισμένη και στις επιστήμες της αγωγής στα χέρια έμπειρων ‘χαριτωμένων’εκπαιδευτικών πολλά έχει να προσφέρει στον τομέα αυτό.
Ancient Greek Religion acknowledged the unity of man and nature through which nature’s spiritual and pedagogic dimension was set off, which in turn inspired Man to respect and protect it. For Orthodoxy, nature is the supreme Creation in which man exists being in perpetual discourse with his Creator. Man is the warden and administrator of nature and this type of relation is pertinent to be one of thanksgiving, care and respect.The “Prayer Book” of Orthodox Church is a “broad book” underpinning and suggesting the conjunction of Orthodoxy, Environmental Education and Sustainability. The concept of Sustainability (as one that advocates respect for the conservation and balance of the material world) coincides as a whole with the Orthodox theological perspective on the natural environment, the Orthodox Divine Creation (Ktisiologia) which derives from its universal teaching, the life of the Saints and its long- standing Tradition.Sustainability in Orthodox Church is related to “God-realization”(“telesforia”) i.e. the transmutation and salvation of every living creature which is considered to be the ultimate purpose of life itself. If the world is substantive though, then it may by default be profaned. But if each “living creature” as “innate value” owes its existence to the “Uncreated Infinite” then it owes its simulation to it. The “Prayer Book” of Orthodox Church is endowed with ecology in its highest manifestation through the hope, understanding and pedagogy (or should we say mystagogy rather) that permeate it and as such skilful and “enlightened” instructors guided by the sciences of education have a lot to offer through environmental “catechism”.
University of the Aegena
