Στην παρούσα διπλωματική το αντικείμενο που παρουσιάζεται και αναλύεται είναι η αναπτυξιακή πολιτική και ο προγραμματισμός της Ελλάδας και των περιφερειών της, στο πλαίσιο των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
Ο κύριος στόχος αυτής της διπλωματικής είναι αρχικά η κατανόηση της πορείας και εξέλιξης της αναπτυξιακής πολιτικής στην Ελλάδα και στην ΕΕ, όπως και η κατανόηση των δομών, των λειτουργιών και των στρατηγικών του Προγραμματισμού. Μέσα από την κατανόηση των πρόσφατων προγραμματικών περιόδων της Ελλάδας και της ΕΕ, γίνεται η ανάλυση και η σύγκριση τους ως προς την στρατηγική και τη δομή τους. Από τη σύγκρισή των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, παρατίθενται συμπεράσματα και προτάσεις για καινοτομίες και για τα πιθανά ζητήματα που θα αντιμετωπίσει ένας θεωρητικός μελλοντικός προγραμματικός σχεδιασμός.
Το πρώτο κεφάλαιο της διπλωματικής, είναι αφιερωμένο στην αναπτυξιακή πολιτική και τον προγραμματισμό. Στις σελίδες του παρουσιάζονται κάποιες βασικές έννοιες της αναπτυξιακής πολιτικής, της Στρατηγικής και του Προγραμματισμού, οι οποίες θα απασχολήσουν την περαιτέρω ανάλυση του θέματος. Επίσης, παρουσιάζεται η διεθνής αναπτυξιακή πολιτική (λόγοι ύπαρξης και Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας) και παρατίθενται οι αρχές και οι στόχοι της στην ΕΕ καθώς και η νομική της βάση.
Το δεύτερο κεφάλαιο εστιάζει στην εξέλιξη της αναπτυξιακής πολιτικής και του προγραμματισμού στην Ελλάδα. Στο πρώτο του μέρος, γίνεται μια αναφορά στην εξέλιξη του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου. Στο δεύτερο μέρος του κεφαλαίου, αναπτύσσεται η ιστορία των αναπτυξιακών οικονομικών ενισχύσεων, προγραμμάτων και φορέων από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Β΄ ΠΠ) έως και την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Στο τρίτο μέρος παρουσιάζεται το ελληνικό αναπτυξιακό νομικό πλαίσιο. Το τέταρτο και τελευταίο μέρος του δεύτερου κεφαλαίου πραγματεύεται τον Περιφερειακό Προγραμματισμό. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στην εξέλιξη του Περιφερειακού Προγραμματισμού στην Ελλάδα και οριοθετούνται οι βασικές περίοδοι του. Μετά παρουσιάζονται συνοπτικά τα Προγράμματα για την Περιφερειακή Ανάπτυξη στην Ελλάδα, από το 1981 έως και το 1999 και οι πρόσφατες προγραμματικές περίοδοι (Γ’ ΚΠΣ, ΕΣΠΑ 2007-2013 και ΕΣΠΑ 2014-2020).
Στο τρίτο κεφάλαιο, ο ερευνητής επιλέγει να επικεντρωθεί στην Περιφερειακή Πολιτική και τον Προγραμματισμό της ΕΕ. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η εξέλιξη, η καθιέρωση και η ενίσχυση μέσα από τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις της Περιφερειακής Πολιτικής. Το δεύτερο μέρος του κεφαλαίου πραγματεύεται την Διαρθρωτική Πολιτική της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, ασχολείται με τους βασικούς στόχους της, τους κανονισμούς της, τις Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τη Συνοχή (2006/702/ΕΚ) και αναφέρεται στην αναθεωρημένη Πολιτική Συνοχής του 2014-2020. Στο τρίτο μέρος, παρουσιάζεται το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), ο σκοπός του κανονισμού του και ο ρόλος του Συμβούλιο της ΕΕ για την έκδοση του κανονισμού γι’ αυτό. Στο τελευταίο μέρος, ο ερευνητής παρουσιάζει και αναλύει τις Περιφερειακές ανισότητες στην Ελλάδα.
Στο τέταρτο κεφάλαιο επιχειρείται η αντιπαράθεση και η σύγκριση των προγραμματικών περιόδων του ΕΣΠΑ 2007-2013 και του ΕΣΠΑ 2014-2020, σε επίπεδο στρατηγικής προσέγγισης. Πρώτα γίνεται η σύγκριση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές στρατηγικές πάνω στις οποίες βασίστηκαν τα ΕΣΠΑ, μετά παρουσιάζεται και συγκρίνεται το κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο της εφαρμογής τους και ύστερα αντιπαρατίθενται με συγκριτική διάθεση η στρατηγική των επίσημων κειμένων τους. Τέλος, παρουσιάζονται οι πιο σημαντικές καινοτομίες του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Στο κεφάλαιο των συμπερασμάτων παρατίθενται τα εξαγόμενα αποτελέσματα από την σύγκριση με μια πιο κριτική διάθεση. Το πιο σημαντικό ίσως συμπέρασμα αφορά την αναπτυξιακή κατάταξη των περιφερειών σε σχέση με το ΑΕγχΠ τους. Οι Ελληνικές Περιφέρειες, παρόλο που έχουν υποστεί τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, παρουσιάζουν μια πλασματική αύξηση της αναπτυξιακής τους εικόνας. Αυτή όμως έχει επιπτώσεις στη χρηματοδότηση από την ΕΕ, καθώς όσο πιο λίγες «λιγότερο ανεπτυγμένες Περιφέρειες» έχει ένα κράτος, τόσο μικρότερα θα είναι τα ποσά.
Στο τελευταίο κεφάλαιο επιχειρείται από τον ερευνητή έχοντας υπόψη όλη την ανάλυση της διπλωματικής η παράθεση προτάσεων, με την προσδοκία να αποτελέσουν τη διέξοδο για πιθανά ζητήματα που ίσως να αντιμετωπίσει ένας μελλοντικός προγραμματικός σχεδιασμός. Ως πιο σημαντική συνίσταται η αυτοτροφοδοτούμενη και αυτοχρηματοδοτούμενη ανάπτυξη, η οποία θα πρέπει να αποτελεί τον τελικό στόχο του προγραμματισμού της Ελλάδας.
