Φιλοσοφία και επιστήμη στην αρχαία Ελλάδα

Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών   

Αποθετήριο :
Αποθετήριο «Κάλλιπος»   

δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*



Η μελέτη του ουρανού (EL)
Φιλοσοφία και επιστήμη στην αρχαία Ελλάδα (EL)
Philosophy and science in ancient Greece (EN)
The study of the Heavens (EN)

Κάλφας, Βασίλης (EL)
Kalfas, Vassilis (EN)


2022-10-09T12:01:51Z
2022-11-02T20:23:36Z
2023-09-01T12:31:36Z
2022-10-09T11:38:19Z


Το παρόν ψηφιακό βιβλίο αποτελείται από δώδεκα μελέτες, επίκεντρο των οποίων είναι η μελέτη του ουρανού από φιλοσόφους και μαθηματικούς κατά τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας. H ιστορική περίοδος που καλύπτουν εκτείνεται από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως το τέλος της ελληνικής αρχαιότητας. H φιλοδοξία τους είναι να φέρουν στο προσκήνιο περιστάσεις κατά τις οποίες εκδηλώνεται ένταση ανάμεσα στους κλάδους της γνώσης, και -από τις οποίες- αναδεικνύεται η σημασία της οριοθέτησης επιστήμης και φιλοσοφίας. O τρόπος που τίθενται τα ζητήματα σ’ αυτές τις κρίσιμες συγκυρίες, οι «απορίες» που ανακύπτουν και οι λύσεις που δίνονται είναι διαφωτιστικά για την κατανόηση της αρχαίας ελληνικής σκέψης. Τα περιεχόμενα του βιβλίου μπορούν να διαχωριστούν σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν τα φαινόμενα του ουρανού ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης – κυρίως στα έργα τους Τίμαιος και Περί ουρανού, αντιστοίχως. Ο Πλάτων συνέδεσε τη φιλοσοφία με τα μαθηματικά και συμπεριέλαβε την αστρονομία στις χρήσιμες για τη φιλοσοφία μαθηματικές επιστήμες. Ο Αριστοτέλης προσπάθησε, αντιθέτως, να διαχωρίσει τη φιλοσοφική προσέγγιση του ουρανού από τη μαθηματική. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται τα αντίστοιχα προβλήματα στην περίοδο της ακμής της ελληνικής επιστήμης, δηλαδή στα ελληνιστικά χρόνια και στη ρωμαϊκή περίοδο. Τα φαινόμενα του ουρανού απασχολούν κατά κύριο λόγο τους αστρονόμους, με την πρόταση τολμηρών και αποτελεσματικών μαθηματικών θεωριών, αλλά αποτελούν πεδίο σοβαρού προβληματισμού και για τους φυσικούς φιλοσόφους. Και οι μεν και οι δε επιζητούν να «διασώσουν τα φαινόμενα», αλλά το κάνουν με διαφορετικό τρόπο και με διαφορετική μέθοδο. Η διαμάχη αυτή διατηρείται μέχρι την εποχή του Κοπέρνικου. (EL)
This e-textbook consists of twelve studies that focus on the study of the Heavens by philosophers and mathematicians during Greek antiquity. The historical period they cover is extensive, from the 4th century BC until the end of Greek antiquity. Their ambition is to bring to light circumstances, in which tension is manifested between the branches of knowledge, and the importance of the demarcation of science and philosophy emerges. The way the issues are raised at these critical junctures, the "questions" that arise and the solutions that are given are enlightening for the understanding of ancient Greek thought. The book can be divided into two parts. The first part refers to the way in which Plato and Aristotle dealt with the phenomena of the heavens - mainly in their works Timaeus and De Caelo respectively. Plato connected philosophy with mathematics and considered astronomy a useful mathematical science for philosophy. Aristotle instead tried to separate the philosophical approach to ουρανός from the mathematical one. The second part examines the corresponding problems in the years of the great development of Greek science, that is, in the Hellenistic and the Roman period. The phenomena of the Heavens primarily concern astronomers, proposing bold and effective mathematical theories, but they are also a field of serious reflection for natural philosophers. Both seek to "save the phenomena", but they do so in a different way and with a different method. This controversy persists until the time of Copernicus. (EN)

I. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ::ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ::ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ::ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ (ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ) (EL)
VI. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ::ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΚΛΑΔΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (ΕΚΤΟΣ ΗΘΙΚΗΣ)::ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ (EL)
VI. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ::ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ::ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ (EL)
VI. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ::ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ::ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (EL)
II. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ::ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ::ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ::ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ (EL)
VI. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ::ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ::ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ::ΠΛΑΤΩΝΑΣ (EL)
VI. HUMANITIES AND ARTS::PHILOSOPHY::HISTORY OF WESTERN PHILOSOPHY::ANCIENT GREEK PHILOSOPHY::CLASSICAL GREEK PHILOSOPHY::PLATO (EN)
VI. HUMANITIES AND ARTS::PHILOSOPHY::HISTORY OF WESTERN PHILOSOPHY::ANCIENT GREEK PHILOSOPHY (EN)
I. MATHEMATICS AND COMPUTER SCIENCE::MATHEMATICS::HISTORY AND BIOGRAPHY::HISTORY OF MATHEMATICS AND MATHEMATICIANS (EN)
VI. HUMANITIES AND ARTS::PHILOSOPHY::HISTORY OF WESTERN PHILOSOPHY::ANCIENT GREEK PHILOSOPHY::CLASSICAL GREEK PHILOSOPHY::ARISTOTLE (EN)
VI. HUMANITIES AND ARTS::PHILOSOPHY::PHILOSOPHICAL DISCIPLINES (EXCEPT ETHICS)::EPISTEMOLOGY (EN)
II. NATURAL SCIENCES AND AGRICULTURAL SCIENCES::ASTRONOMY AND ASTROPHYSICS::INTERDISCIPLINARY ASTRONOMY::PHILOSOPHY OF ASTRONOMY (EN)

Ύστερη αρχαιότητα (EL)
Αριστοτέλης (EL)
Αρχαία επιστήμη (EL)
Πλάτων (EL)
Αρχαία ελληνική φιλοσοφία (EL)
Αστρονομία (EL)
Greek philosophy (EN)
Plato (EN)
Late antiquity (EN)
Greek science (EN)
Astronomy (EN)
Aristotle (EN)



Η μέθοδος του Κλαύδιου Πτολεμαίου Claudius Ptolemy's method
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Τι είναι το Περί ουρανού του Αριστοτέλη An introduction to Aristotle’s De caelo
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Η μέθοδος του φυσικού και η μέθοδος του αστρονόμου The method of the physicist and the method of the astronomer
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Οι ιδεολογικές συνιστώσες της κοπερνίκειας επανάστασης The role of ideology in the Copernican Revolution
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Τελεολογία στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη Teleology in Plato and Aristotle
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Η παράδοση του «σώζειν τα φαινόμενα» στην αρχαία ελληνική επιστήμη “Saving the appearances” in Greek science
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Επιστήμη και μυθολογία στην αρχαία αστρολογία Science and mythology in Greek astrology
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Η αστρονομική σημασία του πλατωνικού μύθου του Ηρός The astronomical significance of Plato’s myth of Er
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»

Ο Αριστοτέλης ανάμεσα στους πολιτισμούς Aristotle among civilizations
Δημιουργός: Κάλφας, Βασίλης, Kalfas, Vassilis
Τύπος τεκμηρίου: Κεφάλαιο
Επιστημονικό πεδίο: Επιστήμη πληροφόρησης
Χρονολογία : 2022
Φορέας: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών
Συλλογή: Αποθετήριο «Κάλλιπος»





*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.