Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή παρουσιάζονται ιζηματολογικά και μικροπαλαιοντολογικά αποτελέσματα, από ελώδη περιοχή που αναπτύσσεται στην κοίτη του ποταμού Κράθη στο Παγκόσμιο Γεωπάρκο της Unesco Χελμού Βουραϊκού, στη βόρεια Πελοπόννησο. Σκοπός της εργασίας είναι η συσχέτιση της ελώδους περιοχής που σχηματίζεται σήμερα με την λίμνη του Κράθη που δημιουργήθηκε από την ιστορική κατολίσθηση του Τσιβλού το έτος 1913. Η εργασία αποσκοπεί στον πιθανό εντοπισμό παλαιότερων αντίστοιχων φαινομένων στην ίδια περιοχή.
Στα πλαίσια των εργασιών υπαίθρου πραγματοποιήθηκε δειγματοληπτική γεώτρηση, βάθους 6 m, με κρουστικό γεωτρύπανο της εταιρίας Eijkelkamp, συλλογή δειγμάτων και μεταφορά στο εργαστήριο ιζηματολογίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών όπου έγιναν η μακροσκοπική περιγραφή του πυρήνα της γεώτρησης και οι εργαστηριακές ιζηματολογικές, παλαιοντολογικές και γεωχρονολογικές αναλύσεις.
Οι εργαστηριακές αναλύσεις αναλυτικά περιλαμβάνουν: (1) κοκκομετρική ανάλυση των δειγμάτων και υπολογισμό στατιστικών παραμέτρων, (2) προσδιορισμό χρώματος βάσει της κλίμακας Munsell αλλά και των τιμών RGB, (3) προσδιορισμό του ποσοστού Ολικού Οργανικού Άνθρακα (T.O.C), (4) Ολικού Αζώτου (T.N), (5) Ολικού Άνθρακα (T.C), (6) Ολικού Θείου (T.S), (7) Ανθρακικών αλάτων (CaCO3) και (8) αναγνώριση μικροϋποαπολιθωμάτων σε επίπεδο είδους όπου ήταν δυνατό. Ο προσδιορισμός της ηλικίας των ιζημάτων έγινε με τη μέθοδο ραδιοχρονολόγησης 14C σε 2 δείγματα οργανικών υπολειμμάτων στα βάθη 2.62m και 4.20m και στο πρώτο μέτρο με τη μέθοδο του 137Cs. Επιπλέον, με τη μέθοδο 137Cs υπολογίστηκε ο πρόσφατος ρυθμός ιζηματογένεσης. Τέλος, έγινε παρατήρηση των ποτάμιων γεωμορφών του Κράθη με σκοπό των εντοπισμό γεωμορφών που υποδεικνύουν ενεργό τεκτονική στην περιοχή.
Από τα αποτελέσματα των ιζηματολογικών, μικροπαλαιοντολογικών αναλύσεων και των χρονολογήσεων φαίνεται πως η πιθανή αιτία του σχηματισμού της ελώδους περιοχής δεν είναι η κατολίσθηση του Τσιβλού καθώς μέχρι και σήμερα συνεχίζει να αποτίθεται υλικό. Καθοριστικό ρόλο φαίνεται να έχουν οι τεκτονικές κινήσεις της
6
περιοχής οι οποίες ανυψώνουν την περιοχή προκαλώντας ένα φυσικό εμπόδιο στη διέλευση του υλικού. Παλαιότερα ανάλογα φαινόμενα δεν εντοπίστηκαν στην παρούσα μελέτη αυτό όμως δεν αποκλείει την ύπαρξη τους σε βάθη μεγαλύτερα των 6 μέτρων μια και το βάθος μέχρι το οποίο εκτείνονται τα λεπτομερή ιζήματα της λίμνης δεν είναι γνωστά.
(EL)
This master thesis presents sedimentological and micropaleontological results from the swamp that develops in the riverbed of Krathis River in the Chelmos-Vouraikos Unesco Global Geopark, N Peloponnese. The aim of this study is to investigate the possible relationship between the swamp that forms today and the historical landslide of Tsivlos in 1913. This research aims to identify similar hazardous phenomena before 1913 in the area.
For this study, a sediment core of 6m was obtained using an Eijkelkamp percussion corer with barrel windows. The core was packed and transferred to the Laboratory of Sedimentology, in the Geology Department of Patras University, for further analyses.
Standard sedimentological analyses were carried out on core samples including (1) grain size analysis, and calculation of moment measures, such as mean, sorting, kurtosis and skewness, (2) Munsell color and RGB measurements, (3) Total Organic Carbon (TOC), (4) Total Carbon (TC), (5) Total Nitrogen (TN), (6) Calcium Carbonate Content (CaCO3), (7) Total Sulphur (T.S), and (8) micro-fossils analysis. Radiocarbon dating 14C was carried out in two different samples throughout the core at 2.62m and 4.20m depth. In the first meter of the core the dating was estimated by the 137Cs method and also the recent sedimentation rate was calculated. Finally, an observation of Krathis’ river geomorphologies was performed in order to locate any geomorphological evidence that could indicate tectonic activity in the area.
The results of the sedimentological, micropaleontological and dating data analyses show that the landslide of Tsivlos is not the possible cause of the swamp’s formation as sediment accumulation has been continuous until today. The tectonic movements of the area, however, seem to play a decisive role in sediment accumulation as they cause an uplifting in the area creating a natural barrier in the sediment flow. Older similar phenomena have not been identified in this research project but this does not
7
necessarily exclude their existence in depths greater than 6 m, since the exact depth in which the lake’s sediments expand is not known.
(EL)
University of Patras
