Η παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάζει τον θεσμό των ενεργειακών
κοινοτήτων. Οι ενεργειακές κοινότητες είναι ένα νέο εργαλείο για την προώθηση της
αποκεντρωμένης παραγωγής πράσινης ενέργειας. Με τον θεσμό των ΕΚΟΙΝ οι
πολίτες αποκτούν για πρώτη φορά κύριο ρόλο στις ενεργειακές εξελίξεις.
Στα πρώτα κεφάλαια, γίνεται μια συνοπτική παρουσία του ιστορικού του ενεργειακού
τομέα στον ελλαδικό χώρο καθώς και του θεσμού των ΕΚΟΙΝ προκειμένου να
κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο λειτουργίας και τα πολλαπλά οφέλη από την
εφαρμογή των ενεργειακών συνεταιρισμών.
Στα επόμενα κεφάλαια αναλύονται τόσο οι ευκαιρίες όσο και οι προκλήσεις από την
ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων. Η ανάπτυξη και η προώθηση του θεσμού
των ΕΚΟΙΝ είναι η κατάλληλη ευκαιρία για την επίτευξη της ενεργειακής μετάβασης
και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Η εποχή του πετρελαίου έχει φτάσει
στο τέλος της. Η ενεργειακή μετάβαση προς τις καθαρές μορφές ενέργειας και η
απομάκρυνση από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή για
τον σύγχρονο κόσμο. Η ενεργειακή μετάβαση θα πρέπει να γίνει με όρους κοινωνικής
δικαιοσύνης και ισότητας, λαμβάνοντας μέριμνα ιδιαίτερα για τις ευάλωτες ομάδες.
Τώρα μπορούν να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την αντιμετώπιση της
ενεργειακής φτώχειας, ένα πρόβλημα το οποίο ταλαιπωρεί ένα μεγάλο μέρος του
πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμως για να μπορέσουν οι τοπικές κοινωνίες να
επωφεληθούν από τα οφέλη των ΕΚΟΙΝ θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις
προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί ώστε να
επιτύχουν την ομαλή λειτουργία τους. Στις μέρες μας έχει γίνει κατανοητό ότι ο
κυριότερος παράγοντας για την αποδοχή των έργων ΑΠΕ είναι ο άνθρωπος. Η
ενέργεια είναι στα χέρια των πολιτών, άρα η κοινωνική αποδοχή είναι το κλειδί για
την διάδοση του θεσμού των ΕΚΟΙΝ. Επίσης ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην
περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του συνόλου των πολιτών. Ο θεσμός των ΕΚΟΙΝ
δημιουργήθηκε προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της κλιματικής
αλλαγής. Η αντιμετώπιση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής κρίνεται κρίσιμη
για την διάσωση του πλανήτη μας. Επομένως, η ανάπτυξη των έργων ΑΠΕ πρέπει να
γίνεται πρωτίστως με γνώμονα τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο και στην συνέχεια
να εξετάζονται οι κοινωνικοί και οικονομικοί τους παράμετροι.
Τέλος, για την καλύτερη κατανόηση σε πρακτικό επίπεδο του θεσμού των ΕΚΟΙΝ
παρουσιάζονται ορισμένοι ενεργειακοί συνεταιρισμοί, οι οποίοι δρουν στην Ευρώπη
και στην χώρα μας και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά σε ορισμένα εξαιρετικά
παραδείγματα εφαρμογής του θεσμού των ΕΚΟΙΝ σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο. Η
παρούσα διπλωματική στο τελευταίο της κεφάλαιο παρουσιάζει ορισμένες προτάσεις
για την βελτίωση του θεσμού των ΕΚΟΙΝ στην χώρα μας.
(EL)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Συστήματα Αυτοματισμού”
(EL)
The subject of this diploma thesis is the presentation of the institution of energy
cooperatives. Energy cooperatives (ECOOP) are a new tool for promoting
decentralized green energy production. For the first time, citizens are gaining a
leading role in energy configuration.
In the first chapters, there is a brief presentation of the history of the energy sector in
Greece as well as the institution of ECOOP in order to have a better understanding of
the operation and the multiple benefits from the implementation of energy
cooperatives.
The following chapters analyze both the opportunities and the challenges of
developing energy communities. The development and promotion of the ECOOP
institution is the appropriate opportunity to achieve the energy transition and to tackle
the energy poverty. The age of oil has come to an end. The transition to clean energy
and the removal of polluting fossil fuels is the only viable option for the modern
world. The energy transition should be done in terms of social justice and equality,
taking appropriate measures especially for vulnerable groups. The right conditions for
tackling energy poverty can now be created, a problem that afflicts much of the
world's population. However, in order for local communities to take advantage of the
benefits of ECOOP, must be taken into consideration the challenges that energy
cooperatives have to face in order to achieve their smooth operation. Nowadays it has
been understood that the main factor for the acceptance of RES projects is the human.
The energy is in the hands of the citizens, so social acceptance is the key to spreading
the institution of ECOOP. Reference is also made to the importance of environmental
awareness of all citizens. The development of the institution of ECOOP occurred in
order to address the problem of climate change. Addressing the problem of climate
change is crucial in order to save our planet. Therefore, the development of RES
projects should be done primarily in terms of their environmental impact and then
consider their social and economic parameters.
Finally, so as to have a better understanding in practical level of the ECOOP
institution, some energy cooperatives are presented, which operate in Europe and in
our country, and special reference is made to some exceptional examples of
implementation of the institution of ECOOP at domestic and international level. This
diploma thesis in its last chapter presents some proposals for the improvement of the
institution of ECOOP in our country.
(EN)
National Technical University of Athens
