Η Μεθοδολογική Συμβολή της Νέας Χαρτογραφίας στην Ανάπτυξη Βιώσιμου και Υπεύθυνου Τουρισμού

Η Μεθοδολογική Συμβολή της Νέας Χαρτογραφίας στην Ανάπτυξη Βιώσιμου και Υπεύθυνου Τουρισμού (EL)

The Role and Instruments of New Cartography in the Development of a Sustainable and Responsible Tourism (EN)

Μπρόκου, Δέσποινα (EL)

Brokou, Despina (EN)

Κάβουρας, Μαρίνος

ntua (EL)

Μπαλοδήμος, Διονύσιος (EL)

Στρατηγέα, Αναστασία (EL)

Παππάς, Βασίλειος (EL)

Kavouras, Marinos (EL)

Νάκος, Βύρωνας (EL)

Σουλακέλλης, Νικόλαος (EL)

Κόκλα, Μαργαρίτα (EL)

Κάβουρας, Μαρίνος (EN)

doctoralThesis

2022-10-12T09:17:40Z

2022-06-02

Ο τουρισμός τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται δυναμικά και υποστηρίζεται από «έξυπνες» εφαρμογές που χρησιμοποιούν οι «νέοι» τουρίστες, οι οποίοι τις αξιοποιούν για την επιλογή του προορισμού και την οργάνωση του ταξιδιού τους ακόμη και σε περιοχές που λίγα χρόνια πριν δεν ήταν γνωστές ως τουριστικοί προορισμοί. Οι αριθμοί των παγκόσμιων αφίξεων παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση, με αποτέλεσμα τον προβληματισμό για την ενδεχόμενη «όχληση» του τουριστικού προορισμού των κατοίκων του αλλά και του τουρισμού του ίδιου. Η κατάσταση αυτή επέβαλε τη στροφή προς την αειφορική προσέγγιση της ανάπτυξης και διαχείρισης των τουριστικών προορισμών η οποία εκφράζεται από τους αρμόδιους τουριστικούς φορείς με τη διατύπωση ορισμών, στόχων και οδηγιών προς τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής αλλά και τους ταξιδιώτες. Η στροφή προς την αειφορία στοχεύει στη διασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος για τους τουριστικούς προορισμούς και τους κατοίκους τους. Στο νέο μοντέλο τουρισμού που εξελίσσεται με την αξιοποίηση του διαδικτύου και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ), η χαρτογραφία με τη σύγχρονη της διαδικτυακή παρουσία έχει κάποιο συγκεκριμένο ρόλο ο οποίος αποτελεί αντικείμενο μελέτης και διερεύνησης της παρούσας διατριβής. Στο πλαίσιο της διατριβής, για την αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης, διερευνήθηκε ο ρόλος της χαρτογραφίας στην προβολή των καθιερωμένων τουριστικών προορισμών μέσω των επίσημων διαδικτυακών τους τόπων καθώς και ο βαθμός αξιοποίησης των χαρτών από τους νέους τουρίστες. Από τους διαδικτυακούς χάρτες που μελετήθηκαν στους επίσημους διαδικτυακούς τόπους μόνο το 13% βρισκόταν σε ειδική σελίδα, γεγονός ενδεικτικό για τη βαρύτητα που δίνεται στο χάρτη στο σύνολο του πληροφοριακού περιεχομένου του διαδικτυακού τόπου, ενώ από την αξιολόγηση τους διαπιστώθηκε η υποβαθμισμένη χαρτογραφική ποιότητα των διαδικτυακών τουριστικών χαρτών αλλά και η περιορισμένη πληροφορία σε ότι αφορά τις νέες μορφές του τουρισμού αλλά και τις νέες τάσεις όπως διαμορφώνονται στο σύγχρονο τουριστικό μοντέλο. Παράλληλα στο διαθέσιμο χαρτογραφικό υλικό, μελετήθηκε και η αναφορά στην αειφορία και μόνο στο 4% των περιπτώσεων υπήρχε τέτοια. Οι τουριστικοί χάρτες που διαθέτουν οι επίσημοι φορείς μέσω των διαδικτυακών τόπων τους, κρίνοντας από τα ευρήματα της σχετικής μελέτης, δεν έχουν τα απαραίτητα χαρακτηριστικά για να αποδώσουν χαρτογραφικά την ταυτότητα του τουριστικού προορισμού με ποιοτικό και αποτελεσματικό τρόπο. Πραγματοποιήθηκε επίσης έρευνα σε δείγμα από τους «νέους» ταξιδιώτες η οποία κατέδειξε ότι η χρήση των χαρτών εξακολουθεί να είναι ζητούμενο για τους ταξιδιώτες, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις γνωστές χαρτογραφικές πλατφόρμες με δημοφιλέστερη αυτήν της Google (Google Maps). Οι νέοι ταξιδιώτες που αφιερώνουν πολλές ώρες για την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, ενδιαφέρονται για θεματικές κατηγορίες του τουρισμού και κυρίως για τον πολιτιστικό τουρισμό και τον τουρισμό υπαίθρου. Σκοπός του ταξιδιού τους είναι κυρίως η γνωριμία με τον προορισμό, γι αυτό και αναζητούν πληροφορίες που σχετίζονται με τα τοπικά προϊόντα, τη γαστρονομία και τη γνωριμία με τους ντόπιους. Τέλος σε ποσοστό 50% - που κρίνεται σημαντικό - γνωρίζουν τους όρους αειφόρος ή υπεύθυνος τουρισμός και τη σημασία τους. Λαμβάνοντας υπόψη τη βιβλιογραφία και την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης από την πλευρά των τουριστικών προορισμών και των επισκεπτών, συμπεραίνεται ότι ο ρόλος του χάρτη ως μέσου παρουσίασης του τουριστικού προορισμού, έχει υποβαθμισθεί από τους αρμόδιους φορείς. Το γεγονός αυτό σχετίζεται με το ότι εύκολα εργαλεία της «νέας» χαρτογραφίας, καθιστούν «χαρτογράφους» ανθρώπους που συνήθως δεν είναι σε θέση να εμβαθύνουν στο ρόλο του χάρτη στη διαδικασία του ταξιδιού ώστε να του προσδώσουν την ανάλογη βαρύτητα ενώ επιπλέον δεν διαθέτουν την επιστημονική γνώση για να δημιουργήσουν έναν ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό τουριστικό χάρτη. Μέσω της διατριβής προτείνεται ένας σύγχρονος πρότυπος τουριστικός χάρτης που αφενός εμπεριέχει όλα τα ζητούμενα του σύγχρονου τουρισμού και του νέου τουρίστα ώστε να ικανοποιεί τους χρήστες του και αφετέρου ενσωματώνει τις βασικές αρχές της χαρτογραφίας ώστε να είναι ποιοτικός και αποτελεσματικός, αναδεικνύοντας την αξία του χάρτη στη διαδικασία του ταξιδιού αλλά και την εκπαίδευση των χρηστών του προς μια προσέγγιση της εμπειρίας του ταξιδιού με τα χαρακτηριστικά της αειφορίας και της υπευθυνότητας. Για την εύκολη και αυτοματοποιημένη σύνθεση του προτεινόμενου τουριστικού χάρτη από ανθρώπους μη ειδικούς στη χαρτογραφία υλοποιήθηκε εφαρμογή που ενσωματώνει τις χαρτογραφικές αρχές, αξιοποιώντας τα εργαλεία της διαδικτυακής χαρτογραφικής πλατφόρμας GOOGLE MAPS. Ανάμεσα στους στόχους της εφαρμογής είναι η δημιουργία μιας γέφυρας συνεργασίας ανάμεσα στους χαρτογράφους και τους δημιουργούς προϊόντων Νέας Χαρτογραφίας με αντικείμενο τον τουρισμού και πιο συγκεκριμένα τον αειφόρο τουρισμό. (EL)

Τουρισμός (EL)

Νέα χαρτογραφία (EL)

Τουριστικός χάρτης (EL)

Χαρτογραφία (EL)

Αειφόρος τουρισμός (EL)

Tourism (EN)

Cartography (EN)

Sustainable tourism (EN)

New cartography (EN)

Tourist map (EN)

Ελληνική γλώσσα

Χαρτογραφίας (EL)

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών (EL)

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Ψηφιακό Αποθετήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΕΜΠ | Dspace@NTUA

Κεντρική Βιβλιοθήκη Ε.Μ.Π.

Ιδρυματικό Αποθετήριο

Διδακτορικές Διατριβές