Ο καρκίνος των ωοθηκών και του μαστού χαρακτηρίζεται από γενετική αστάθεια και χρωμοσωμικές ανωμαλίες, τόσο δομικές όσο και αριθμητικές.Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν ο προσδιορισμός και η διερεύνηση των διαταραχών του γονιδιώματος. Για το λόγο αυτό έγινε έλεγχος της δράσης της τελομεράσης, του τελομεριδιακού μήκους, του βαθμού της ανευπλοειδίας, καθώς και των μεταβολών του αριθμού και της δομής των χρωμοσωμάτων.Μελετήθηκαν 101 δείγματα περιτοναϊκής συλλογής από 60 ασθενείς με σταδίου ID και IV καρκίνο των ωοθηκών και σταδίου IV καρκίνο του μαστού, καθώς και 4 καρκινικές κυτταρικές σειρές, τρεις (U20S, SaOS, KUOS) προερχόμενες από οστεοσαρκώματα, και μία (T47D) από καρκίνωμα του μαστού. Τα δείγματα αμέσως μετά τη λήψη, μεταφέρονταν στα εργαστήριο και καλλιεργούνταν. Ακολούθως, ο έλεγχος της τελομερασικής δραστηριότητας γινόταν με τη μέθοδο TRAP. Ο έλεγχος της ανευπλοειδίας πραγματοποιούταν με δύο μεθόδους: τη μέθοδο του ploidy index (Feulgen χρώση) και την καταμέτρηση των χρωμοσωμάτων μέσω του μικροσκοπίου. Το τελομεριδιακό μήκος μετρήθηκε με τη μέθοδο TRF, ενώ με τη χρώση των χρωμοσωμάτων έγινε η καρυοτυπική ανάλυση.Από τα 45 δείγματα που μελετήθηκαν με τη μέθοδο TRAP, 2 (6,55%) προερχόμενα από κυσταδενοκαρκίνωμα των ωοθηκών και οι τρεις κυτταρικές σειρές από οστεοσάρκωμα δεν εμφάνισαν τελομερασική δραστηριότητα. Από τις 55 και 53 περιπτώσεις που μελετήθηκαν αντίστοιχα με τις δύο μεθόδους για τη διερεύνηση της πλοειδίας, ανευπλοειδία ήταν πάντοτε παρούσα με συχνότερη την περιτριπλοειδία. Σε 20 δείγματα (36,3%) παρατηρήθηκε ένας κύριος κλώνος, ενώ στα υπόλοιπα 35 (63,7%) υπήρξαν δύο κύριοι κλώνοι. Παρατηρήθηκε σε 30 δείγματα αντιστρόφως ανάλογη σχέση μεταξύ της τελομερασικής δραστηριότητας και της ανευπλοειδίας. Στο δείγμα με αρνητική τελομεράση, τα τελομερίδια ήταν επιμηκυσμένα και ομοιογενή, ενώ τα θετικά για την τελομεράση δείγματα είχαν μικρότερου μήκους τελομερίδια και με μεγαλύτερη διακύμανση. Η καρυοτυπική ανάλυση έδειξε αριθμητικές μεταβολές και σύνθετες δομικές διαταραχές.Εν κατακλείδι, η τελομεράση είναι παρούσα στο 93,45% των δειγμάτων από κυσταδενοκαρκινώματα των ωοθηκών. Ένας κύριος κλώνος στο 36,3% των δειγμάτων, ενώ δύο κύριοι κλώνοι εμφανίστηκαν στο υπόλοιπο 63,7%. Η απουσία της τελομεράσης προσδίδει στα κύτταρα επιμηκυσμένα τελομερίδια. Οι καρυοτυπικές ανωμαλίες παρουσίαζαν μεγάλη πολυπλοκότητα.
Breast and ovarian cancer present genetic instability, and both numerical and structural chromosomal aberrations.Aim of the study: to evaluate the genomic changes. For this reason, there was a control of telomerase activity, telomere length, the degree of aneuploidy and the chromosomal changes.Material and Methods: we collected 101 samples of peritoneal effusions from 60 patients with late stage ovarian and breast cancer, and 4 cancer cell lines, three (U20S, SaOS, KIIOS) from osteosarcomas and one (T47D) from breast cancer. Shortly after their collection, the samples were brought to the laboratory and cultured. The telomerase control was performed with the TRAP method, whereas aneuploidy was found with two different methods: the ploidy index (Feulgen coloration) and the chromosome count with the microscope. The telomere length was calculated with the TRF method, and the karyotypic analysis was controlled with the G-banding method. Results: Two (6,55%) of the 45 samples analyzed with the TRAP method, originated from ovarian serous carcinomas and the three osteosarcoma cell cultures were negative for telomerase. In 55 and 53 samples controlled respectively with each method for the ploidy detection, aneuploidy was present in nearly all cases with a prevalence of peritriploidy. In 20 samples (36,3%) one major cell clone was observed, whereas in the remaining 35 samples (63,7%) two major cell clones were seen. In 30 samples there was a reverse correlation between the telomerase activity and aneuploidy. In the telomerase negative sample, the telomeres were long and homogeneous. On the other hand, the telomerase positive samples had shorter and more variable telomeres. The karyotypic analysis showed numerical and structural aberrations.Conclusion: telomerase is present in 93,45% of the ovarian serous carcinomas. A major clone was present in 36,3% of the samples, while two main cell clones were seen in 63,7%. The absence of telomerase activity creates longer telomeres. Complex karyotypic abnormalities were observed.