The present thesis focused on a thoroughly study of all metal vases found in Greece, dating from 400 to 100 B.C., according to the preserved vases, their imitations in other materials, their depictions in art and the literary and epigraphical sources in order to define their use, name, occurrence, chronology and workshops of production. As a result of a profound study of all available material from bibliographical sources and to a minor degree from visits in museums, we concluded to the followings. The majority of the metal vases under examination are attested in tombs, favoring their preservation, and secondly in sanctuaries and urban environments. Melting of metal objects, plunder or natural disasters were the main causes of their loss during antiquity and afterwards. At this point, literary sources are particularly revealing about the diversity and the quantity of precious vases in the ownership of the kings and the elite during the 4th-2th centuries B.C., scarcely imaginable by the small number of metal vases found so far. Among the preserved metal vases from Greece, most were made of bronze, fewer of silver and none of gold, while the vast majority of them was found in Macedonia. Important for their wealth funerary assemblages with sets of metal vases are attested in Macedonia for a short period of time (330/20-280 B.C.), reflecting the prosperity that followed the conquest of the East by Alexander the Great and the imitation of Alexander’s court habits.From the 3rd cent. B. C. and later on, funerary assemblages with silver vases are attested in Thessaly, Euboea, Aetolia and Achaia. A possible explanation is the installation of macedonian garrisons in various cities in Greece after the Lamian war. As a result, luxurious monumental tombs were built, for the Macedonians or the regional elite, accompanied by precious vases, in imitation of funerary practices already known in Macedonia, as a way of enforcing their social status and as a belief for an eternal banquet after death. Apart from the old famous metal workshops in Athens and Corinth, Macedonia was added to them during the last third of the 4th cent. B.C., attracting metalworkers, seeking for work, from various places in Greece, even Apulia, as is presumed by the appearance of certain shapes of vases. Workshops engaged with the production of silver must have existed near their clientele, contrary to the ones producing cheaper bronze vases. Having taken into account the preserved silver vases, literary and epigraphical sources referring to them, their workshops could have been located in Macedonia, Demetrias, Athens, Aetolia, Achaia, Rhodes and in the great sanctuaries. On the contrary, bronze vases were fabricated in Athens and mainly in Corinth and were distributed by means of trade in Greece and far beyond. These vases were occasionally copied in bronze or even in silver from other workshops.
Στόχος της μελέτης ήταν η διεξοδική πραγμάτευση όλων των μετάλλινων αγγείων που απαντούν στον ελλαδικό χώρο από το 400 ως το 100 π.Χ., σύμφωνα με τα σωζόμενα αγγεία, τις μιμήσεις τους σε άλλα υλικά, τις απεικονίσεις τους στην τέχνη, τις αρχαίες πηγές και το επιγραφικό υλικό που αποσαφηνίζουν τη χρήση, την ονομασία, τη γεωγραφική διασπορά, τη χρονολόγηση και τα εργαστήρια κατασκευής τους. Μετά από ενδελεχή επεξεργασία όλου αυτού του υλικού από τη βιβλιογραφία και σε μικρό βαθμό από επισκέψεις σε μουσεία, καταλήξαμε σε ορισμένα συμπεράσματα.Η πλειονότητα των μετάλλινων αγγείων που εξετάστηκαν προέρχεται από τάφους που ευνοούσαν τη διατήρησή τους και δευτερευόντως από ιερά και οικισμούς, καθώς η ανάτηξη των μετάλλινων αντικειμένων, οι πόλεμοι και οι φυσικές καταστροφές υπήρξαν αιτίες για την εξαφάνιση των περισσότερων από αυτά. Στο σημείο αυτό σημαντική είναι η συμβολή των αρχαίων πηγών, καθώς είναι αποκαλυπτικές για τον πλούτο και την ποικιλία των αγγείων που ήταν στα χέρια πλούσιων ιδιωτών της υστεροκλασικής και ελληνιστικής εποχής, αλλά και των βασιλέων. Οι περιγραφές των ρωμαϊκών θριάμβων είναι επίσης αποκαλυπτικές για τον πλούτο που υπήρχε κατά τον 2ο αι. π.Χ. στον ελλαδικό χώρο, μια εικόνα που απέχει σημαντικά από τα σωζόμενα αγγεία αυτής της εποχής.Από τα σωζόμενα μετάλλινα αγγεία, τα περισσότερα είναι χάλκινα, λιγότερα τα αργυρά και κανένα χρυσό, ενώ ένα μεγάλο μέρος τους βρέθηκε στη Μακεδονία. Σημαντικά ταφικά σύνολα με μετάλλινα αγγεία απαντούν στη Μακεδονία σε ένα διάστημα γύρω στο 330/20-280 π.Χ., αντικατοπτρίζοντας τον πλούτο που συνέρρευσε με την κατάκτηση της Μ. Ασίας και τη μίμηση των συνηθειών της αυλής του Μ. Αλεξάνδρου.Από τον 3ο αι. π.Χ. και μεταγενέστερα ταφικά σύνολα με αργυρά αγγεία είναι γνωστά από τη Θεσσαλία, την Εύβοια, την Αιτωλία και την Αχαΐα. Μια πιθανή εξήγηση είναι πως μετά το Λαμιακό πόλεμο η εγκατάσταση μακεδονικών φρουρών σε διάφορες πόλεις της Ν. Ελλάδας ήταν η αιτία για την ανέγερση πολυτελών τάφων και την κτέριση των νεκρών, πλουσίων της ντόπιας αριστοκρατίας ή Μακεδόνων, με μετάλλινα αγγεία, κατά μίμηση των συνηθειών που επικρατούσαν στη Μακεδονία, ως επίδειξη κύρους αλλά και ως πίστη για μια αέναη ευωχία. Στα παλαιά εργαστήρια μεταλλοτεχνίας, όπως της Αθήνας και της Κορίνθου, προστίθεται δυναμικά η Μακεδονία, στα τέλη του 4ου αι. π.Χ., προσελκύοντας τεχνίτες από την Ελλάδα αλλά και από την Απουλία, όπως φαίνεται από την παραγωγή συγκεκριμένων σχημάτων. Εργαστήρια που παρήγαγαν αργυρά αγγεία θα πρέπει να ήταν εγκατεστημένα κοντά στην πελατεία τους, σε αντίθεση με αυτά των φθηνότερων χάλκινων. Με βάση τα αργυρά αγγεία που σώθηκαν, τις μαρτυρίες των αρχαίων συγγραφέων και τις αρχαίες επιγραφές, θα πρέπει να υπήρχαν εργαστήρια αργυρών αγγείων στη Μακεδονία, τη Δημητριάδα, την Αθήνα, την Αιτωλία, την Αχαΐα, τη Ρόδο και τα μεγάλα ιερά. Αντίθετα χάλκινα αγγεία κατασκευάζονταν στην Αθήνα και ιδίως στην Κόρινθο και διακινούνταν μέσω του εμπορίου στο Αιγαίο και στις ελληνικές αποικίες, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις αντιγράφονταν από κατά τόπους εργαστήρια σε χαλκό ή και σε άργυρο.
