Η παρούσα διατριβή φιλοδοξεί να εμβαθύνει στη λειτουργία της σχέσης πλειοψηφίας και μειοψηφίας στο ελληνικό Κοινοβούλιο σε μία συνολική συγκριτική θεώρηση, κατά την οποία εξετάζονται θεσμική κατοχύρωση, ιστορική διαδρομή, δυναμική και προοπτικές της κοινοβουλευτικής μειοψηφίας. Αναζητά τη θέση της κοινοβουλευτικής μειοψηφίας στο συνταγματικό σύστημα ισορροπίας της σχέσης της με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και τον βαθμό προστασίας των δικαιωμάτων της κατά το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο και την ακολουθούμενη κοινοβουλευτική πρακτική. Η έρευνα στο πρώτο μέρος της εκκινεί από την ιστορική και τη δογματική θεμελίωση εγγυήσεων προστασίας της κοινοβουλευτικής μειοψηφίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης. Εν συνεχεία, στο δεύτερο μέρος, εξετάζεται η σταδιακή εξέλιξη της νομικής αποτύπωσης των εν λόγω εγγυήσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη χώρα μας, μαζί με τη σχετική θεωρητική προσέγγιση. Το εν λόγω συγκριτικό πλαίσιο αναλύεται, περαιτέρω, με αρκετά τεχνικό χαρακτήρα στο τρίτο μέρος της έρευνας, ως προς τον σύγχρονο θεσμικό σχεδιασμό και τη λειτουργία των κοινοβουλευτικών μηχανισμών του, προκειμένου να τεκμηριωθεί ο τρόπος διάπλασης και τα λειτουργικά χαρακτηριστικά της σχέσης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και κοινοβουλευτικής μειοψηφίας σήμερα. Το τελευταίο τμήμα της διατριβής αποτιμά, υπό το φως των ανωτέρω, τον συσχετισμό της εξουσίας εντός του Κοινοβουλίου, το καθεστώς των μειοψηφούντων κομμάτων και προτάσεις ενίσχυσης της θέσης της κοινοβουλευτικής μειοψηφίας προς την κατεύθυνση της ουσιαστικότερης και δημοκρατικότερης λειτουργίας του Κοινοβουλίου, συμβάλλοντας, μαζί με το σύνολο των επιμέρους αναπτύξεων, στη μελέτη της θεσμικής εξέλιξης στο ελληνικό Κοινοβούλιο και προσφέροντας μία βάση για περαιτέρω έρευνα.
The present dissertation aspires to deepen the study of the relationship between parliamentary majority and parliamentary minority in the Hellenic Parliament in an overall comparative approach, which examines the institutional establishment, the historical evolution, the dynamics and the perspectives of the role of parliamentary minority. The research explores the position of parliamentary minority within the constitutional balance system of its relationship to parliamentary majority and identifies the degree of protection of parliamentary minority rights according to the relative regulatory framework and parliamentary practice. In its first part, the research determines the historical and theoretical foundations of the guarantees of parliamentary minority protection, including parliamentary opposition. Following, at the second part, we review the theoretical approach and gradual evolution of the reflection of these guarantees into the parliamentary legal systems of UK, France, Germany and Greece. We analyze further this comparative framework in a rather technical character at the third part of the research, focusing on the modern institutional design and functioning of parliamentary mechanisms, in order to document the shaping modes and functional characteristics of the relationship between parliamentary majority and parliamentary minority today. The last part of the dissertation evaluates, in light of the above, the current power correlation in the Hellenic Parliament and the status of minority parliamentary parties. It also includes a basis of proposals in order to strengthen the position of parliamentary minority towards a more substantial and democratic functioning of Parliament, thus contributing to the study of institutional evolution within the Hellenic Parliament and serving further as ground for future research.