This study focuses on the influence of Marxism on Japanese economic thought in the early 20th century. Marxism was particularly influential in the development of Japanese economic thought during the period under study, and many thinkers turned to it for solutions to the problems that emerged in the country. Japan, having only opened its borders in 1856, found itself, during the Meiji period (1868-1912), experiencing rapid social, political and economic changes and challenges, which became particularly evident in the Taishō (1912-1926) and Shōwa (1926-1989) periods. In this context, Japanese thinkers dealt with a wide range of issues, producing analyses of a high theoretical level. This study examines some of the arguments developed within three broad themes. The first concerns the arguments developed in the context of the so-called “Debate on Japanese capitalism”, which took place in the late 1920s and continued through the 1930s. The Debate is considered the apex of pre-WWII Marxist Japanese economic thought. The second theme refers to the attempt of some thinkers to link morality with Marxism. A key figure here is Kawakami Hajime, who, considering himself a “special Marxist”, tried to analyze Marxist theory while accepting the existence of what he called “religious truth”. Finally, the third theme concerns the “National Question”, which is analyzed mainly from the examples of Takahashi Kamekichi and Takabatake Motoyuki. These two thinkers developed their theories, which present nationalist elements, based on aspects of Marxist theory. Beyond these issues, the research presents a brief comparative study of the examples of Japan and Poland. The spread of Marxism in the two countries, and the “similarity” of the challenges (economic, national, social and political) that the two countries were facing during the study period, makes such an analysis possible.
Η παρούσα μελέτη εστιάζει στην επιρροή του Μαρξισμού στην ιαπωνική οικονομική σκέψη, στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Μαρξισμός υπήρξε ιδιαίτερα επιδραστικός στην ανάπτυξη της ιαπωνικής οικονομικής σκέψης κατά την περίοδο που μελετάται και πολλοί ήταν οι στοχαστές που αναζήτησαν σε αυτόν λύσεις στα προβλήματα που ανέκυπταν στη χώρα. Η Ιαπωνία, έχοντας ανοίξει τα σύνορά της μόλις το 1856, βρέθηκε κατά την εποχή Μέιτζι (1868-1912) να γνωρίζει ραγδαίες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές, αλλά και προκλήσεις, οι οποίες έγιναν ιδιαίτερα εμφανείς κατά τι; περιόδους Τάισο (1912-1926) και Σόουα (1926-1989). Στο πλαίσιο αυτό, οι στοχαστές καταπιάστηκαν με ένα μεγάλο εύρος θεμάτων, παράγοντας αναλύσεις υψηλού θεωρητικού επιπέδου. Η έρευνα εξετάζει κάποια από τα επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο τριών ευρύτερων θεματικών. Η πρώτη αφορά τα επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της λεγόμενης «Διαμάχης για τον ιαπωνικό καπιταλισμό», η οποία έλαβε χώρα στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και συνεχίστηκε τα χρόνια της δεκαετίας του 1930. Η Διαμάχη θεωρείται το αποκορύφωμά της προπολεμικής μαρξιστικής ιαπωνικής οικονομικής σκέψης. Η δεύτερη θεματική αναφέρεται στην προσπάθεια κάποιων στοχαστών να συνδέσουν την ηθική με τον Μαρξισμό. Βασική φιγούρα εδώ είναι ο Καουακάμι Χάτζιμε, ο οποίος θεωρώντας τον εαυτό του ως έναν «ιδιαίτερο μαρξιστή», προσπάθησε να αναλύσει τη μαρξιστική θεωρία, αποδεχόμενος ταυτοχρόνως την ύπαρξη αυτού που ονόμαζε «θρησκευτική αλήθεια». Τέλος, η τρίτη θεματική αφορά το «Εθνικό Πρόβλημα» (The National Question), το οποίο αναλύεται κυρίως από τα παραδείγματα των Τακαχάσι Καμέκίτσι και Τακάμπατάκε Μοτογιούκι. Οι δύο αυτοί στοχαστές ανέπτυξαν τις θεωρίες τους, οι οποίες παρουσιάζουν εθνικιστικά στοιχεία, βασιζόμενοι σε πτυχές της μαρξιστικής θεωρίας. Πέρα από αυτά τα ζητήματα, η έρευνα παρουσιάζει μια σύντομη συγκριτική μελέτη των παραδειγμάτων της Ιαπωνία και της Πολωνίας. Η διάδοση του μαρξισμού στις δύο χώρες, και η «ομοιότητα» των προκλήσεων (οικονομικών, εθνικών, κοινωνικών και πολιτικών) που οι δύο χώρες καλούνταν να αντιμετωπίσουν κατά την περίοδο μελέτης, κάνει μια τέτοια ανάλυση δυνατή.