1. Home page
  2. Search

Η αναγκαιότητα του «χρήσιμου ψεύδους» στην πλατωνική Πολιτεία

This item is provided by the institution :
Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ)   

Repository :
PIXELS@humanities  | ΕΚΤ eJournals   

see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*



Η αναγκαιότητα του «χρήσιμου ψεύδους» στην πλατωνική Πολιτεία (EL)
Κακλαμάνου, Ελένη
info:eu-repo/semantics/article
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
2020-11-28
Ο Πλάτων στην Πολιτεία προβαίνει στη διάκριση ανάμεσα σε «ψεύδη στην ψυχή» και «ψεύδη στα λόγια» και στην ενσωμάτωση των δεύτερων στην ιδανική πολιτεία του μέσα από τις περιπτώσεις της χρήσιμης απάτης. Διευκρινίζει ότι μόνο οι άρχοντες νομιμοποιούνται να κάνουν χρήση του ψεύδους, όταν αυτό αποβλέπει στο όφελος της πόλης, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του γενναίου ψεύδους. Η παραχώρηση του δικαιώματος στους άρχοντες να εφευρίσκουν ψεύδη προς όφελος των αρχομένων έχει φαρμακολογικό χαρακτήρα.Ο Popper (1966) κατηγορεί τον Πλάτωνα για πολιτική ανηθικότητα εξαιτίας της χρήσης άνομων μέσων, όπως το ψεύδος, με σκοπό τη διατήρηση της εξουσίας, η οποία είναι συγκεντρωμένη στα χέρια μιας μικρής τάξη ανθρώπων. Σε μια πρόσφατη μελέτη, ο Schofield (2006) ισχυρίζεται οι περιπτώσεις ψεύδους δεν αντιφάσκουν με την προσπάθεια του Πλάτωνα να δημιουργήσει μια δίκαιη πόλη, αλλά αποτελούν μέρος της επιχειρηματολογίας του, ένα είδος πολιτικής ρητορικής, στην απόπειρα να συσταθεί η δίκαιη πόλη.Στόχος της παρούσας έρευνας είναι να εξετάσει διεξοδικά τα «χρήσιμα ψεύδη» στην Πολιτεία, τη διαφορετική φύση τους, αλλά και τις δυσκολίες που δημιουργεί στον Πλάτωνα η συμπερίληψή τους στην ιδανική πολιτεία του. Μέρος της έρευνας είναι η ανάλυση της έννοιας του ψεύδους, της απάτης και άλλων σχετικών εννοιών. Η προσφυγή στην ολοένα αυξανόμενη βιβλιογραφία αναφορικά με την έννοια του ψεύδους και της απάτης συμβάλλει στην αποσαφήνιση των ιδιαιτεροτήτων κάθε είδους ψεύδους. Η έρευνα, λοιπόν, επιχειρεί να καταδείξει ότι το ψεύδος στον Πλάτωνα δεν είναι μόνο ηθικό, αλλά και γνωσιολογικό θέμα. Επιπλέον, εξετάζει παράλληλα τα κείμενα της εποχής (ρητορική, ιστορία, τραγωδία) όσον αφορά στο ερώτημα γιατί προτείνονται τα συγκεκριμένα ψεύδη έναντι κάποιων άλλων. Ένας από τους άξονες της επιχειρηματολογίας είναι ότι ο Πλάτων «δανείζεται» παραδείγματα ψεύδους από την αθηναϊκή ιστορία και τη δημοκρατική καθημερινότητά του και τα επανανοηματοδοτεί, παρουσιάζοντάς τα εντέλει ως περιπτώσεις ψεύδους του κοινού νου. (EL)
Greek
Research Centre for the Humanities (EL)
2732-6853
PIXELS@humanities; Αποτελέσματα Ερευνών 2018: γνωσιολογία-χώρος-υγεία-ιστορία (EL)
PIXELS@humanities; Reseach Results 2018: epistemology-space-health-history (EN)
Copyright (c) 2020 PIXELS@humanities (EN)
Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ)
PIXELS@humanities
Articles



*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)