Αντιμετωπίζοντας την συντήρηση ενός σύγχρονου έργου τέχνης σε χαρτί: «Φωτοτυπίες απευθείας από την ύλη 1980-1981» της Ρένας Παπασπύρου, από τη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Αντιμετωπίζοντας την συντήρηση ενός σύγχρονου έργου τέχνης σε χαρτί: «Φωτοτυπίες απευθείας από την ύλη 1980-1981» της Ρένας Παπασπύρου, από τη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Τσόκα, Λυδία

KARAMPINIS, LEONIDAS

Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών & Πολιτισμού

CHOULIS, KONSTANTINOS

KOKLA, VASILIKI or VASSILIKI

Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης

Συντήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

2022-06-06

2022-10-14T07:42:45Z

Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάδειξη, τεκμηρίωση και εν γένει αντιμετώπιση ενός σύγχρονου έργου τέχνης σε χαρτί, συγκεκριμένα βασισμένο στην τεχνολογία της φωτοαντιγραφής. Οι Φωτοτυπίες απευθείας από την Υλη, όπως το ονόμασε η δημιουργός του Ρένα Παπασπύρου, δημιουργήθηκε την περίοδο 1980-1981 και αποτελεί ένα από τα πολύτιμα έργα της συλλογής του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Το φωτοαντίγραφο, ή φωτοτυπία όπως εσφαλμένα έχει καθιερωθεί να λέγεται, αποτελεί ένα υποτιμημένο υλικό καθημερινής χρήσης ωστόσο στα χέρια ενός καλλιτέχνη μπορεί να αποκαλύψει τις μέγιστες δυνατότητές του. Είναι το ίδιο μέσο που συνέβαλε στην αρχή της φεμινιστικής τέχνης, λόγω της ευρείας διαθεσιμότητάς του σε ένα μέρος του πληθυσμού περιθωριοποιημένο και υποβιβασμένο έως τον 20ο αιώνα, αυτό των γυναικών. Αρχικά, γίνεται μια προσπάθεια ένταξης του συγκεκριμένου έργου στο πλαίσιο που ορίζει η ιστορία της τέχνης, σε συνδυασμό με το κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι της εποχής. Για την πλήρη κατανόηση της μορφολογίας του υλικού προς μελέτη, απαραίτητη κρίθηκε η ανασκόπηση στην τεχνολογία κατασκευής και στη διάκριση των τύπων φωτοαντιγραφής. Ο συνδυασμός βιβλιογραφικής μελέτης και εφαρμογής διαγνωστικών απεικονιστικών και αναλυτικών τεχνικών επέτρεψαν την ένταξη των διαφορετικών τύπων φωτοαντιγράφων, που συγκαταλέγονται στο έργο, σε κατηγορίες. Στο πλαίσιο της τεκμηρίωσης του έργου, καταγράφεται ενδελεχώς η κατάσταση διατήρησης κάθε φύλλου που το αποτελούν, δημιουργώντας μια βάση δεδομένων της έκτασης και του είδους των φθορών που εντοπίζονται στο σύνολο του έργου. Σε αυτό όμως το σημείο είναι που εγείρονται και τα μεγαλύτερα ερωτήματα όσον αφορά την συντήρησή του. Ο μεταμοντερνισμός περικλείεται από την αποτίναξη της υλικότητας (αποϋλοποίηση) και τον ενστερνισμό της ανάδειξης του χαρακτήρα και του μηνύματος που θέλει να περάσει ένα έργο τέχνης. Ο συντηρητής, σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη, καλείται να αποκωδικοποιήσει τις φθορές που απειλούν την ακεραιότητα του έργου από αυτές που έχουν μετατραπεί σε χαρακτηριστικά του, συνυπολογίζοντας το κόστος (και τις συνέπειες) που επιφέρουν αν αυτές οι άλλοτε φθορές παραμένουν στην επιφάνεια του αντικειμένου. Εν κατακλείδι, καταγράφονται οι ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, που μέχρι στιγμής είναι γνωστοί βιβλιογραφικά που μπορεί να επηρεάσουν την σταθερότητα των φωτοαντιγράφων. Τέλος, παρουσιάζονται μέθοδοι και υλικά κατάλληλα για την ασφαλή αποθήκευση και έκθεση του συνόλου του έργου. Σαφώς δεν θα μπορούσε να παραλειφθεί η επιθυμία της καλλιτέχνιδας για τον τρόπο παρουσίασης του έργου της σε μελλοντικές εκθέσεις.

Photocopies

X-ray fluorescence

Fourier transformed infrared spectroscopy

Φωτοαντίγραφα

Συντήρηση έργων τέχνης σε χαρτί

Σύγχρονη τέχνη

Φωτοτυπίες

Φασματοσκοπία

Ελληνική γλώσσα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης - Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες - Συντήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές

Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.)

Πολυνόη - Ιδρυματικό Αποθετήριο Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης

ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες - Συντήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς