δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
Αποσαφήνιση των επεµβάσεων συντήρησης στην ψηφιδωτή εικόνα της Παµµακαρίστου µέσω µακροσκοπικής παρατήρησης και φυσικοχηµικών αναλύσεων
Η ψηφιδωτή εικόνα της Παναγίας της Παµµακαρίστου, του Οικουµενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, χρονολογείται στο πρώτο µισό του 12ου αιώνα και έχει δεχτεί πλήθος επεµβάσεων τόσο ιστορικών όσο και νεότερων. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα της µελέτης µιας σειράς δειγµάτων από τα υλικά προηγούµενων επεµβάσεων συντήρησης, καθώς και τα συµπεράσµατα που προέκυψαν σχετικά µε το χαρακτηρισµό, την ταξινόµησή τους και την κατανόηση των διαφορετικών επεµβάσεων που έχουν εφαρµοστεί στο έργο ανά τους αιώνες. Ο χαρακτηρισµός των υλικών αποκατάστασης έγινε µέσω µελέτης επιλεγµένων δειγµάτων µε µικροσκοπική παρατήρηση σε οπτικό µικροσκόπιο και Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης (SEM), σε συνδυασµό µε φασµατοσκοπία ακτίνων-Χ ενεργειακής διασποράς (EDS) για την στοιχειακή ανάλυση, µε σκοπό την αποσαφήνιση των επεµβάσεων σε ότι αφορά τα υλικά, τις διαφορετικές φάσεις αποκατάστασης και την ιστορικότητα τους. Τα αποτελέσµατα της έρευνας αυτής θα συµβάλλουν στην κατανόηση της ιστορίας και της παθολογίας της ψηφιδωτής εικόνας της Παµµακαρίστου, αλλά πιθανώς και άλλων ψηφιδωτών εικόνων µεγάλων διαστάσεων, καθώς η βιβλιογραφία στο θέµα αυτό είναι πολύ περιορισµένη. Στην αρχική εξέταση και τεκµηρίωση της εικόνας το 2015, παρατηρήθηκαν ήδη αρκετά πρόσθετα στοιχεία που αποδίδονται σε προηγούµενες επεµβάσεις συντήρησης. Στη συνέχεια, κατά τη συντήρηση του έργου που πραγµατοποιήθηκε το έτος 2020-2022, αφαιρέθηκαν και συλλέχθηκαν όλα τα υλικά που προστέθηκαν κατά τη διάρκεια των προηγούµενων επεµβάσεων. Συνολικά συλλέχθηκαν 57 δείγµατα από κονιάµατα πλήρωσης και αποκατάστασης των κενών και επαναψηφοθέτησης. Επιπλέον, αφαιρέθηκαν και αρχειοθετήθηκαν 221 µεταλλικά καρφιά. Λόγω του πλήθους των δειγµάτων, αρχικά έγινε καταγραφή, τεκµηρίωση, οργάνωση και αποθήκευση τους στο προσωρινό εργαστήριο που δηµιουργήθηκε στο Οικουµενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως για τη συντήρηση του έργου, ενώ στη συνέχεια έγιναν οι αναλύσεις στο Πανεπιστήµιο Δυτικής Αττικής υπό την επίβλεψη της υπεύθυνης καθηγήτριας Σ. Χλουβεράκη. Οι αναλύσεις έδειξαν ότι πρόκειται για δώδεκα διαφορετικά είδη κονιαµάτων. Οκτώ από αυτά χαρακτηρίζονται ως ασβεστοκονιάµατα, εκ των οποίων το ένα έχει ως συνδετικό υλικό ένα ασβέστη δολοµιτικής προέλευσης, ενώ τα υπόλοιπα τρία κονιάµατα έχουν ως βάση τη γύψο. Τα καρφιά κατατάσσονται σε οκτώ κατηγορίες βάσει του µεγέθους, του µήκους, του πάχους και του σχήµατος της διατοµής τους. Παρότι τα υλικά της αποκατάστασης δεν µπορούν να χρονολογηθούν µε ακρίβεια η παρούσα µελέτη παρέχει ενδείξεις που υποδεικνύουν τη διαδοχή των κονιαµάτων και των καρφιών κυρίως βάσει του είδους τους και της διάβρωσής τους.
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.
Βοηθείστε μας να κάνουμε καλύτερο το OpenArchives.gr.
.jpg){kind=logo}
University of West Attica
