Η παρούσα εργασία πραγματεύεται τον σχεδιασμό της συσκευασίας προϊόντων για τη διαχείριση του εμμηνορροϊκού αίματος που βρίσκει κανείς, εύκολα, στην ελληνική αγορά μεταξύ 2021-2023, υπό το πρίσμα του κοινωνικού σχεδιασμού (social design) και του σχεδιασμού για όλους (universal design). Η έμμηνος ρύση αναλύεται ως κοινωνικό γεγονός, όπως προκύπτει από τη σχέση του φαινομένου με το φύλο, ενώ οι προεκτάσεις του ζητήματος φαίνονται και από την ανελαστική ζήτηση των προϊόντων για τη διαχείρισή της. Το φύλο προσεγγίζεται εδώ από την οπτική ότι αυτό είναι επιτελεστικό, όπως το περιγράφει το Butler. Η σημειολογική ανάλυση των συσκευασιών βασίζεται στις κυρίαρχες θεματολογίες που εντοπίζονται στο marketing, οι οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί διαχρονικά στην διαφήμιση των Π.Π.: η προστασία, η ιατρικοποίηση, η μυστικότητα, η οικολογία, η ελευθερία, και η αναπαραγωγή στερεοτύπων φύλου. Όλες αυτές οι θεματολογίες, με τον τρόπο που τις χρησιμοποιεί το marketing των Π.Π., διαπνέονται ταυτόχρονα από τα στερεότυπα φύλου και τις προκαταλήψεις σχετικά με την περίοδο, είτε άμεσα είτε έμμεσα, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Περνώντας στην περιγραφή της σημειολογίας που χρησιμοποίει η συσκευασία Π.Π. αυτή σχολιάζεται ανά σχεδιαστικό εργαλείο: χρώμα, τυπογραφία, εικονογράφηση και σε σχέση με τη χρήση των βασικών αρχών σχεδίασης της οπτικής ιεραρχίας και έμφασης. Αρχικά αναλύονται ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα της διεθνούς αγοράς και στην πορεία γίνεται διεξοδική ανάλυση του Ελληνικού παραδείγματος. Ενώ στην παγκόσμια αγορά υπάρχουν περιπτώσεις προϊόντων που αναγνωρίζουν την ανάγκη για αλλαγή κατεύθυνσης στον σχεδιασμό των Π.Π., ωστόσο λίγες από αυτές αναγνωρίζουν όλες τις πτυχές του προβλήματος και χρησιμοποιούν τελικά σημειολογία που αναπαράγει αυτό που προσπαθούν να καταπολεμήσουν. Ο σκοπός της παρούσης έρευνας είναι να προσεγγίσει ένα πιθανό πλαίσιο σχεδιαστικών κατευθύνσεων για την συσκευασία των Π.Π., οι οποίες βασισμένες στις αρχές του κοινωνικού σχεδιασμού και του σχεδιασμού για όλους να προστατεύουν και να προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όσον αφορά και στον ευαίσθητο παράγοντα του φύλου. Το Ά μέρος της έρευνας κλείνει με μια αρχική προσέγγιση ενός τέτοιου πλαισίου, από την οποία προκύπτει η ξεκάθαρη σύσταση, από την άποψη της σημειολογίας, της χρήσης του κόκκινου χρώματος. Για να καλυφθεί το κενό δημοσιευμένου ερευνητικού έργου για τη μέτρηση των στάσεων απέναντι στην συσκευασία Π.Π., διεξήχθη διαδικτυακή ποσοτική έρευνα, διερευνητικού χαρακτήρα, που αποτελείται από ερωτήσεις ανοιχτού και κλειστού τύπου. Στη μελέτη συμμετείχαν 911 AFAB άτομα, εκ των οποίων τα 82 ήταν trans είτε non-binary. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προκύπτουν δύο βασικά ευρήματα: τα άτομα που συμμετείχαν φαίνεται να προτιμάνε σημαντικά τη χρήση του κόκκινου χρώματος στη συσκευασία, ενώ παράλληλα μέσα από τις αγοραστικές τους επιλογές και τις απόψεις τους διαφωτίζεται η διάκριση που βιώνουν τα άτομα στην trans ομπρέλα, ως σημαντικά πιο επιβλαβής σε σχέση με αυτή βιώνουν οι cis γυναίκες.
.jpg){kind=logo}
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.)
