Η παρούσα εργασία εξετάζει την επίδραση της Εναλλακτικής και Επαυξητικής
Επικοινωνίας (ΕΕΕ) στην ανάπτυξη των γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων παιδιών
προσχολικής ηλικίας με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ). Στόχος της μελέτης ήταν η
διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της ΕΕΕ ως μέσου παρέμβασης, καθώς και η ανάδειξη των
μορφών και μεθόδων επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται πιο συχνά σε θεραπευτικά και
εκπαιδευτικά πλαίσια. Η εργασία διαρθρώνεται σε δύο μέρη: το θεωρητικό και το ερευνητικό. Στο
θεωρητικό μέρος παρουσιάζεται βιβλιογραφική επισκόπηση της σύγχρονης επιστημονικής γνώσης
για τον αυτισμό στην προσχολική ηλικία, την πρώιμη παρέμβαση και τις μορφές ΕΕΕ. Το
ερευνητικό μέρος περιλαμβάνει ποσοτική μελέτη, όπου αξιολογήθηκε η επίδραση της χρήσης ΕΕΕ
σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές δεξιότητες (π.χ. χρήση βλεμματικής επαφής, εκφορά λέξεων)
μέσω ερωτηματολογίου βασισμένου στο Communication Matrix (The Communication Matrix
Foundation, 2025), προσαρμοσμένο για τους σκοπούς της μελέτης. Το ερωτηματολόγιο
συμπληρώθηκε από 151 επαγγελματίες (λογοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς) που εργάζονται με
παιδιά 3–6 ετών με ΔΑΦ. Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι η χρήση της ΕΕΕ σχετίζεται στατιστικά
σημαντικά με την εκτιμώμενη βελτίωση των επικοινωνιακών και εκφραστικών δεξιοτήτων (Mann
Whitney U = 48.000, p < 0.001). Επίσης, βρέθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ του αρχικού επιπέδου
προφορικού λόγου και της αποτελεσματικότητας της παρέμβασης (Spearman ρ = 0.260, p = 0.001),
γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία της εξατομίκευσης των μεθόδων. Η μέθοδος PECS
αναδείχθηκε ως η πλέον αποτελεσματική μορφή ΕΕΕ σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, ενώ η
πλειοψηφία των επαγγελματιών ανέφερε συχνή χρήση μη λεκτικών τρόπων επικοινωνίας, όπως το
βλέμμα και οι χειρονομίες. Σημαντική επίσης ήταν η ανάδειξη του ρόλου του θεραπευτή: το 98%
των συμμετεχόντων δήλωσε ότι λειτουργεί με υποστηρικτικό και συμβουλευτικό τρόπο. Παρά την
μονομερή κατανομή, διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ της αντίληψης του
ρόλου του θεραπευτή και της εκτιμώμενης βελτίωσης (Chi-Square = 12.852, df = 5, p = 0.025),
αναδεικνύοντας τη σημασία της επαγγελματικής εμπλοκής για την επιτυχία της παρέμβασης. Τα
αποτελέσματα της έρευνας προσφέρουν σημαντικές ενδείξεις για την αξιοποίηση της ΕΕΕ στο
πλαίσιο της πρώιμης παρέμβασης, της ενταξιακής εκπαίδευσης και της θεραπευτικής πρακτικής.
Παράλληλα, η εργασία μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μελλοντική ερευνητική εμβάθυνση στον
σχεδιασμό και την εφαρμογή πολυτροπικών και εξατομικευμένων στρατηγικών επικοινωνίας, όχι
μόνο για άτομα με ΔΑΦ, αλλά και για κάθε πληθυσμό με επικοινωνιακές διαταραχές.
(EL)
Διπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2025.
(EL)
Approved for entry into archive by ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ (
[email protected]) on 2025-06-12T07:22:12Z (GMT) No. of bitstreams: 2
license_rdf: 805 bytes, checksum: 4460e5956bc1d1639be9ae6146a50347 (MD5)
ParaskevaEiriniMsc2025.pdf: 1882297 bytes, checksum: bbd8ec809d06670dc548815eda1b1a5a (MD5)
(EN)
Made available in DSpace on 2025-06-12T07:22:12Z (GMT). No. of bitstreams: 2
license_rdf: 805 bytes, checksum: 4460e5956bc1d1639be9ae6146a50347 (MD5)
ParaskevaEiriniMsc2025.pdf: 1882297 bytes, checksum: bbd8ec809d06670dc548815eda1b1a5a (MD5)
Previous issue date: 2025-06-12
(EN)
Submitted by ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ (
[email protected]) on 2025-06-12T06:57:42Z
No. of bitstreams: 2
license_rdf: 805 bytes, checksum: 4460e5956bc1d1639be9ae6146a50347 (MD5)
ParaskevaEiriniMsc2025.pdf: 1882297 bytes, checksum: bbd8ec809d06670dc548815eda1b1a5a (MD5)
(EN)
University of Macedonia
