Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της αρχής της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου και της σχέσης της με τα εθνικά δικαστήρια, με έμφαση στον ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ). Ειδικότερα, εξετάζεται η αλληλεπίδραση μεταξύ ΔΕΕ και εθνικών δικαστηρίων όσον αφορά την εφαρμογή και τα όρια της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου, καθώς και οι προκλήσεις που προκύπτουν από τη δυναμική αυτή σχέση. Μέσω βιβλιογραφικής και νομολογιακής προσέγγισης, αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο τα εθνικά δικαστήρια ανταποκρίνονται στις αποφάσεις του ΔΕΕ, οι περιπτώσεις σύγκρουσης ή αμφισβήτησης της υπεροχής, καθώς και οι μηχανισμοί διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ των δικαστηρίων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ρόλο των ανωτάτων εθνικών δικαστηρίων, καθώς και στις αποφάσεις που έχουν επηρεάσει τη διαμόρφωση της σχέσης μεταξύ εθνικού και ενωσιακού δικαίου. Η εργασία επιδιώκει να αναδείξει πώς η αλληλεπίδραση αυτή συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός κοινού ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, διατηρώντας παράλληλα την ισορροπία μεταξύ της ενωσιακής έννομης τάξης και της εθνικής δικαιοδοτικής κυριαρχίας. Καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία αυτή διαδραματίζει η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), η οποία συμβάλλει αποφασιστικά στην ερμηνεία και εδραίωση της αρχής της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου. Μέσω των αποφάσεών του, το ΔΕΕ διαμορφώνει το πλαίσιο εφαρμογής της υπεροχής, διασφαλίζοντας την ομοιόμορφη και αποτελεσματική ενσωμάτωσή της στις εθνικές έννομες τάξεις, ενώ παράλληλα λαμβάνει υπόψη τις δικαιοδοτικές ευαισθησίες των κρατών-μελών.
(EL)
The purpose of this study is to examine the principle of the primacy of EU law and its relationship with national courts, with a particular focus on the role of the Court of Justice of the European Union (CJEU). Specifically, it explores the interaction between the CJEU and national courts regarding the implementation and limits of the primacy of EU law, as well as the challenges arising from this dynamic relationship. Through a bibliographic and case law approach, the study analyzes how national courts respond to CJEU rulings, instances of conflict or contestation of primacy, and the mechanisms of dialogue and cooperation between courts. Special emphasis is placed on the role of supreme national courts and the decisions that have shaped the relationship between national and EU law. This study aims to highlight how this interaction contributes to the development of a common European legal culture while maintaining a balance between the EU legal order and national judicial sovereigA pivotal role in this process is played by the case law of the CJEU, which decisively contributes to the interpretation and consolidation of the principle of the primacy of EU law. Through its rulings, the CJEU shapes the framework for the application of primacy, ensuring its uniform and effective integration into national legal systems while also taking into account the jurisdictional sensitivities of the Member States.
(EN)
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
