Βιβλιογραφία: σ. 94 - 118
The gut microbiota includes trillions of bacteria that coexist in a balanced relationship with the host. These bacteria, which naturally colonize the intestine, perform essential functions that contribute to the maintenance of the host’s health, such as maintaining the homeostasis of the gastrointestinal tract and immune system, safeguarding the integrity of the intestinal barrier, protecting against the invasion and growth of pathogens and aiding in the production of
important vitamins and energy from food. However, when this balance between the gut microbiota and the host is disrupted, it can lead to dysbiosis. Dysbiosis is characterized by an altered
irmicutes/Bacteroidetes ratio and has been associated with various diseases including hypertension. It has been observed that in animal models of hypertension as well as in patients with hypertension modified gut microbiota composition and a decreased abundance of bacteria that produce beneficial metabolites, such as Short Chain Fatty Acids (SFCAs). These metabolites, specifically butyric acid, propionic acid and acetic acid, are typically produced through the fermentation of dietary fiber and have been linked to blood pressure improvement
via multiple mechanisms. These mechanisms include the activation of specific SFCA receptors, modulation of the sympathetic and parasympathetic nervous systems, effects on the Central Nervous System and immune system modulation. Other metabolites produced by the gut microbiota, such as uremic toxins and TMAO (trimethylamine N-oxide), have toxic effects on the host and have been associated with inflammation and hypertension. Furthermore, the gut
microbiota encodes enzymes that can directly impact the metabolism of drugs and other xenobiotics. Alternatively, it may indirectly affect the bioavailability of drugs, thus influencing their effectiveness, leading to important side effects. Several in vivo studies have investigated
the impact of the gut microbiota and its enzymes on the metabolism of antihypertensive drugs; however, the available data is still limited. Further investigation of the mechanisms involved in the metabolism of antihypertensive drugs by the gut microbiota could potentially yield
valuable insights to enhance their effectiveness or limiting their toxicity, ultimately contributing to the development of clinical guidelines to manage hypertension more efficiently.
118 σ.
Η εντερική μικροχλωρίδα περιλαμβάνει τρισεκατομμύρια βακτήρια τα οποία βρίσκονται σε ισορροπία με τον ξενιστή. Τα βακτήρια τα οποία αποικίζουν φυσιολογικά το έντερο επιτελούν σημαντικές λειτουργίες για την υγεία του ξενιστή οι οποίες περιλαμβάνουν τη διατήρηση της
ομοιόστασης του γαστρεντερικού συστήματος, του ανοσοποιητικού συστήματος, τη διασφάλιση της ακεραιότητας του εντερικού φραγμού, την προστασία από την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών αλλά και την παραγωγή σημαντικών βιταμινών και ενέργειας από την τροφή. Ωστόσο, σε περίπτωση που η ισορροπία μεταξύ της εντερικής χλωρίδας και του ξενιστή διαταραχθεί οδηγούμαστε σε δυσβίωση. Η δυσβιωτική κατάσταση, η οποία
χαρακτηρίζεται από τροποποιημένο λόγο Firmicutes/Bacteroidetes έχει συσχετιστεί με έναν αριθμό ασθενειών συμπεριλαμβανομένης της αρτηριακής υπέρτασης. Στην αρτηριακή υπέρταση έχει παρατηρηθεί τόσο σε ζωϊκά μοντέλα υπέρτασης όσο και στον άνθρωπο,
τροποποιημένη σύσταση της εντερικής χλωρίδας και μείωση της αφθονίας των βακτηρίων τα οποία παράγουν ωφέλιμους μεταβολίτες, όπως είναι τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου. Οι μεταβολίτες αυτοί και συγκεκριμένα το βουτυρικό οξύ, το προπιονικό οξύ και το οξικό οξύ,
σε φυσιολογικές συνθήκες παράγονται μέσω της διαδικασίας της ζύμωσης των διαιτητικών ινών και έχουν συσχετιστεί με βελτίωση της πίεσης του αίματος μέσω διαφορετικών μηχανισμών. Οι μηχανισμοί αυτοί περιλαμβάνουν την ενεργοποίηση ειδικών υποδοχέων, την
τροποποίηση του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού συστήματος, του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος αλλά και την τροποποίηση του ανοσοποιητικού. Άλλοι μεταβολίτες της εντερικής χλωρίδας, όπως οι ουραιμικές τοξίνες ή το ΤΜΑΟ (Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης) έχουν τοξικές επιδράσεις στον ξενιστή και έχουν συσχετιστεί με την ανάπτυξη φλεγμονής και την υπέρταση. Η εντερική μικροχλωρίδα κωδικοποιεί επίσης ένζυμα τα οποία επιδρούν άμεσα
στο μεταβολισμό φαρμάκων και άλλων ξενοβιοτικών ουσιών. Εναλλακτικά, μπορούν να επιδράσουν έμμεσα στη βιοδιαθεσιμότητα φαρμάκων, τροποποιώντας την αποτελεσματικότητα και το προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών τους. Σε αυτά τα πλαίσια, έχει
διερευνηθεί από έναν αριθμό in vivo μελετών η επίδραση της εντερικής χλωρίδας και των ενζύμων της στο μεταβολισμό των αντιυπερτασικών φαρμάκων, ωστόσο τα διαθέσιμα δεδομένα είναι ακόμη περιορισμένα. Η περαιτέρω διερεύνηση του μεταβολισμού των
αντιυπερτασικών φαρμάκων από το εντερικό μικροβίωμα ενδεχομένως καταλήξει σε χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων αυτών αλλά
και τη μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών τους, συμβάλλοντας μελλοντικά στη διαμόρφωση κατάλληλων κατευθυντήριων οδηγιών και κλινικών πρακτικών για την καλύτερη διαχείριση της αρτηριακής υπέρτασης.
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
