Being an important part of mental health care, psychotherapy has become increasingly popular in recent years, the potent stigma following it tending to decrease. The therapeutic relationship that develops between a therapist and their patient, which in fact constitutes the core of psychotherapy, is complex to say the least, and is governed by important bioethical questions. As healthcare professionals, but also members of society, we must turn to the
scientific field of bioethics, which evolves constantly and with a great dynamic, asking and responding to questions from an ethical, social and legal perspective, regarding the biomedical sciences. Complex and difficult questions often arise in psychotherapy, especially in borderline situations such as when the patient poses a threat to himself or to a third party.
As the intensity of both phenomena: suicide, constituting the second cause of death in the second and third decades of life worldwide, and aggression, with femicide and school bullying constituting major social problems, seems to be increasing, examining this issue becomes of great importance. Primarily, the most fundamental bioethical issue that seems to arise is the conflict between the principle of autonomy and the obligation to protect the confidentiality of the patient and the principle of non-harm. The therapist must operate within
the institutionalized ethical rules and the legal framework, however, always with the patient's best interests and the protection of society as a whole in mind, they must be able to recognize and assess potential risks and then act responsibly and transparently, notifying the authorities, the family or the patient's potential victim, if this is deemed necessary. Furthermore, the
matter of euthanasia is complex and needs to be studied extensively, as euthanasia is a timeless but also contemporary request, for which, within a given legal framework, the emotional and psychological state of the applicant and the prospect of a painful extension of life without dignified conditions must be evaluated. Moreover, for the comprehensive study of suicidality and aggression, one needs to focus on the state's and society's responsibilities
and role. In fact, through examining various clinical cases, we are given the opportunity to study the issues that rise above, and reach useful conclusions. The present paper was composed aiming to describe and emphasize the importance and the great need for bioethics in issues that arise in psychotherapy with suicidal and aggressive patients.
Η ψυχοθεραπεία ως κομμάτι της φροντίδας της ψυχικής υγείας γίνεται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο δημοφιλής και το έντονο στίγμα τείνει να μειωθεί. Η θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου, η οποία μάλιστα αποτελεί τον πυρήνα της ψυχοθεραπείας, είναι πολύπλοκη και διέπεται από σημαντικά βιοηθικά ερωτήματα. Ως
επαγγελματίες υγείας, αλλά και μέλη της κοινωνίας, οφείλουμε να στρεφόμαστε στον επιστημονικό κλάδο της βιοηθικής, η οποία συνεχώς και δυναμικά εξελισσόμενη θέτει και απαντάει σε ερωτήματα από ηθική, κοινωνική και νομική σκοπιά σχετικά με τις βιοϊατρικές επιστήμες. Σύνθετα και δύσκολα ερωτήματα προκύπτουν συχνά στην ψυχοθεραπεία, ιδιαίτερα σε οριακές καταστάσεις όπως όταν ο θεραπευόμενος αποτελεί κίνδυνο για τον ίδιο του τον εαυτό ή για τρίτους. Είναι πολύ σημαντικό να εξετάσουμε το ζήτημα αυτό καθώς φαίνεται να αυξάνεται η ένταση του φαινομένου τόσο της αυτοκτονίας, αποτελώντας τη δεύτερη αιτία θανάτου στη δεύτερη και τρίτη δεκαετία της ζωής παγκοσμίως, όσο και της επιθετικότητας, με τις γυναικοκτονίες και τον σχολικό εκφοβισμό να αποτελούν μείζονα
κοινωνικά προβλήματα. Αρχικα, το βασικότερο βιοηθικό ζήτημα που προκύπτει είναι η σύγκρουση της αρχής της αυτονομίας και η υποχρέωση του για προστασία του απορρήτου του θεραπευόμενου και της αρχή της μη βλάβης. Ο θεραπευτής οφείλει να λειτουργεί μέσα στους θεσμοθετημένους δεοντολογικούς κανόνες και το νομικό πλαίσιο, ωστόσο πάντα με
γνώμονα το συμφέρον του θεραπευόμενου και την προστασία του κοινωνικού συνόλου πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει και να αξιολογεί ενδεχόμενους κινδύνους και κατόπιν να δρα υπεύθυνα και με διαφάνεια, ειδοποιώντας τις αρχές, την οικογένεια ή το πιθανό θύμα αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Μια ιδιαίτερη περίπτωση που χρήζει μελέτης είναι αυτή της ευθανασίας, ένα αίτημα διαχρονικό αλλά και σύνγχρονο, για το οποίο μέσα σε ένα δεδομένο νομικό πλαίσιο πρέπει να αξιολογηθεί η συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση του αιτούντος και η προοπτική μιας επίπονης παράτασης της ζωής χωρίς αξιοπρεπείς συνθήκες. Για τη σφαιρική μελέτη της αυτοκτονικότητας και της επιθετικότητας πρέπει να εστιάσουμε, επιπλέον, στις ευθύνες και τον ρόλο της πολιτείας και της κοινωνίας.
Βιβλιογραφία : σ. 60 - 71
71 σ.
Democritus University of Thrace
