Παρά το γεγονός ότι η θεωρία προσδοκώμενης χρησιμότητας αποτελεί την κεντρική θεωρία
λήψης ατομικών αποφάσεων, πειραματικά ευρήματα των τελευταίων δεκαετιών συμπεραίνουν ότι
η συγκεκριμένη θεωρία δεν παρουσιάζει μια ακριβή απεικόνιση της ανθρώπινης συμπεριφοράς
από περιγραφικής πλευράς. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διεξαγωγή ενός πειράματος,
γνωστού και ως ‘παράδοξο του Allais’, στο οποίο τα άτομα καλούνται να λάβουν απλές αποφάσεις
μεταξύ περισσότερο, λιγότερο ή και καθόλου ριψοκίνδυνων επιλογών. Σύμφωνα με τα αποτελέ-
σματα του πειράματός μας, υπάρχει σαφής ένδειξη ότι τα άτομα παραβιάζουν ένα από τα βασικό-
τερα αξιώματα της θεωρίας της προσδοκώμενης χρησιμότητας: το αξίωμα της ανεξαρτησίας.
Για την επεξήγηση της παρατηρούμενης συμπεριφοράς των ατόμων εφαρμόζουμε τη θεωρία
«ΣΠΟΥΔΑΙ», Τόμος 57, Τεύχος 2ο, (2007) / «SPOUDAI», Vol. 57, No 2, (2007), University of Piraeus pp. 89-105
90
κατάταξης των αποτελεσμάτων (rank-dependent theory). Στη δική μας εμπειρική περίπτωση, η
θεωρία αυτή προβλέπει ότι η συνάρτηση σταθμισμένης πιθανότητας έχει σχήμα αντίστροφο του
S, γεγονός που συνεπάγεται ότι τα άτομα υπερσταθμίζουν τις μικρές πιθανότητες και υποσταθ-
μίζουν τις μεγάλες.
(EL)
Despite the fact that expected utility theory (EUT) constitutes the central theory of individual
decision making under risk in economics, experimental findings of the last decades have shown
that this theory does not give a good representation of human behaviour from a descriptive
point of view. The purpose of this paper is the conduct of an experiment (the well-known in
the experimental literature as the ‘Allais paradox’) in which subjects make choices between
relatively safe and risky lotteries. According to our experimental results, there is clear indication
that subjects violate one of the fundamental axioms of EUT: the independence axiom. The
interpretation of the observed behaviour can be given by employing the so-called rank-dependent
theory (RDT). In our case, RDT predicts an inverse-S shaped probability weighting function,
which entails that decision makers overweight small probabilities and underweight large ones.
(EN)
University of Peiraeus
