Το τεστ του θρανίου , ή, ο συμμαθητής ο διαφορετικός . Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου ως παιδαγωγική αλληλεπίδραση (=The "test of the desk", or, the "different" fellow-students. The situation of filling in a questionnaire and pedagogical interaction) (EL)

Benincasa, L. (EL)

Benincasa, L. (EL)

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (EL)

Ένα ερευνητικό ερωτηματολόγιο μπορεί να εμπεριέχει ισχυρισμούς, έστω άρρητους, για τη φύση του κόσμου, για τον άνθρωπο και για τη θέση του στον κόσμο. Στο βαθμό που αυτοί οι άρρητοι ισχυρισμοί είναι διαδεδομένοι σε μια ομάδα ανθρώπων, δηλαδή είναι πολιτισμικοί, το ερωτηματολόγιο που τους περιέχει μπορεί να χαρακτηριστεί πολιτισμικό προϊόν. Ως τέτοιο λοιπόν δεν μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερο εργαλείο συλλογής δεδομένων. Μέσα από τα ερωτήματα που υποβάλλονται, ο ερωτώμενος ή η ερωτώμενη έρχεται σε επαφή με ένα συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης της πραγματικότητας. Με αυτή την έννοια η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου αποτελεί μια μαθησιακή κατάσταση. Τι συμβαίνει, όταν ένα ερευνητικό ερωτηματολόγιο προσφέρει ερεθίσματα που έρχονται σε αντίθεση με τους δηλωμένους στόχους της ίδιας της έρευνας; Αφορμή για να συλλογιστώ γύρω από αυτά τα ζητήματα υπήρξαν κάποιες δημοσιεύσεις αναφερόμενες σε μελέτες στις οποίες οι ερευνητές επιχείρησαν να καταγράψουν τις αναπαραστάσεις και τις στάσεις Ελλήνων μαθητών απέναντι σε ανθρώπους με διαφορετικό υπόβαθρο. Το εργαλείο συλλογής δεδομένων, το ερωτηματολόγιο, στις περισσότερες περιπτώσεις παρατίθεται. Μερικά από τα ερωτήματα προσφέρουν την ευκαιρία για μεθοδολογικό και παιδαγωγικό αναστοχασμό. Η παρούσα εργασία αποτελείται από τέσσερα μέρη. Στο πρώτο μέρος θέτω το εννοιολογικό πλαίσιο και ισχυρίζομαι ότι η ερευνητική αλληλεπίδραση μπορεί να αποτελεί μια μαθησιακή κατάσταση, στην οποία οι ερωτώμενοι μαθαίνουν ορισμένα πράγματα για τον κοινωνικό κόσμο. Στο δεύτερο μέρος παραθέτω επιλεγμένα ερωτήματα από δύο από τις έρευνες που έχω αναφέρει. Στο τρίτο μέρος αναζητώ τις παραδοχές πίσω από τα ερωτήματα, καθώς και την ευρύτερη κοσμοαντίληψη στην οποία αυτά παραπέμπουν. Εστιάζω κυρίως στην παιδαγωγική σκοπιά της συμπλήρωσης ενός ερωτηματολογίου και υποστηρίζω ότι ορισμένες άδηλες παραδοχές των ερωτημάτων μπορεί να έρχονται σε σύγκρουση με το δηλωμένο στόχο της έρευνας. Στη συνέχεια, στηριζόμενη στη βιβλιογραφία αλλά και στις βιογραφικές μου εμπειρίες, επισημαίνω το χάσμα ανάμεσα στις παραδοχές που αναδύονται από τα ερωτήματα και στις δημογραφικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην ελληνική κοινωνία και στον ευρύτερο κόσμο. Τέλος, προτείνω εναλλακτικούς τρόπους για να προσεγγίσει κανείς τη μελέτη των αναπαραστάσεων Ελλήνων μαθητών και τη διερεύνηση παρόμοιων φαινομένων. (EL)

University of Ioannina

Repository of UOI Olympias

Φιλοσοφική Σχολή

Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά ( Ανοικτά)

Τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας

ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ "ΟΛΥΜΠΙΑΣ"

Σύγχρονη Εκπαίδευση (EL)

Greek

2008

http://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/11744