Οξειδοαναγωγικές μεταβολές κατά την περιτοναϊκή κάθαρση και μέθοδοι αντιμετώπισής τους

 
Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :

Αποθετήριο :
Ιδρυματικό Αποθετήριο Ολυμπιάς
δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
κοινοποιήστε το τεκμήριο




2011 (EL)

Οξειδοαναγωγικές μεταβολές κατά την περιτοναϊκή κάθαρση και μέθοδοι αντιμετώπισής τους (EL)

Μπουντούρης, Γεώργιος (EL)

Μπουντούρης, Γεώργιος (EL)
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Σχολή Ιατρικής Τμήμα Ιατρικής Τομέας Λειτουργικός - Κλινικοεργαστηριακός Εργαστήριο Φυσιολογίας (EL)
Ευαγγέλου, Άγγελος (EL)

Η οξειδωτική καταπόνηση παριστά μια δυνητικά επιβλαβή κατάσταση, η οποία προκύπτει από διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ της παραγωγής οξειδωτικών ενώσεων από τη μια, και από την άλλη της προστασίας που παρέχεται από αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς, υπέρ των πρώτων. Υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι η χρόνια νεφρική νόσος σχετίζεται με αύξηση του οξειδωτικού stress, το οποίο μάλιστα επιδεινώνεται με την εξέλιξη της νεφρικής βλάβης και μεγιστοποιείται μετά την εφαρμογή των μεθόδων εξωνεφρικής κάθαρσης. Παρά τις προόδους στη θεραπεία, οι ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ) υπό κάθαρση, παραμένουν σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών νοσημάτων, γεγονός που δεν εξηγείται επαρκώς στα πλαίσια μόνο των «παραδοσιακών (κλασσικών)» παραγόντων κινδύνου. Ειδικότερα, στους ασθενείς αυτούς, η οξειδωτική βλάβη φαίνεται να διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στην επιταχυνόμενη αθηρωμάτωση και στην ενδοθηλιακή δυσλειτουργία. Από την άλλη, η οξειδωτική καταπόνηση συνεισφέρει στην ανάπτυξη των επιπλοκών της χρόνιας νεφρικής νόσου, και ιδιαίτερα στη μακροχρόνια περιτοναϊκή κάθαρση προτείνεται ως σημαντικός μηχανισμός δομικών και λειτουργικών βλαβών. Τα περιτοναϊκά διαλύματα περιέχουν προϊόντα αποδομής της γλυκόζης (GDPs), που δημιουργούνται κατά τη θερμική αποστείρωση και την παρατεταμένη αποθήκευσή τους, ιδιαίτερα σε υψηλές θερμοκρασίες. Τα GDPs επιταχύνουν την παραγωγή όψιμων (προκεχωρημένων) προϊόντων τελικής γλυκοσυλίωσης (AGEs) στην περιτοναϊκή κοιλότητα, ασκώντας ανεπιθύμητες δράσεις στην περιτοναϊκή μεμβράνη. Η γένεση των AGEs επιταχύνεται σε μια τέτοια προ- οξειδωτική κατάσταση αλλά επάγει επίσης περαιτέρω οξειδωτικές απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένης της λιπιδικής υπεροξείδωσης. Στους περιτοναϊκά καθαιρόμενους ασθενείς, η οξειδωτική καταπόνηση επιτείνεται ακόμη λόγω της συνύπαρξης μιας χρόνιας φλεγμονώδους κατάστασης, σακχαρώδους διαβήτη, προκεχωρημένης ηλικίας αλλά και απωλειών μικρομοριακών αντιοξειδωτικών ουσιών εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας, όπως του ασκορβικού οξέος. Οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται διαιτητική υποκατάσταση της βιταμίνης C, όχι μόνο λόγω των απωλειών, αλλά και λόγω ελαττωμένης πρόσληψης συνεπεία συχνών εμέτων ή ελαττωμένης όρεξης, ή και λόγω της δράσης του ίδιου του οξειδωτικού stress, στα πλαίσια κατανάλωσης αντιοξειδωτικών. Για τη διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων ασκορβικού, η συνιστώμενη ημερήσια διαιτητική πρόσληψη ξεπερνά τις συνήθεις τιμές, όπως προτείνονται για υγιείς ενήλικες (80-140 mg/ ημέρα). Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι η σύγκριση δεικτών οξειδωτικού και καρβονυλικού stress μεταξύ ασθενών υπό συνεχή φορητή περιτοναϊκή κάθαρση (ΣΦΠΚ) και υγιών μαρτύρων, και εν συνεχεία η εκτίμηση της επίδρασης της χορήγησης 250 mg/ημέρα βιταμίνης C μόνης, ή σε συνδυασμό με 200 mg/ ημέρα βιταμίνης E , στους δείκτες αυτούς. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν είκοσι ασθενείς υπό ΣΦΠΚ (ηλικίας 51-70 ετών) και 10 υγιείς μάρτυρες σταθμισμένοι ως προς την ηλικία. Προσδιορίστηκαν δείκτες οξειδωτικού και καρβονυλικού stress, και συγκεκριμένα η δραστηριότητα ερυθροκυτταρικών αντιοξειδωτικών ενζύμων (επιλέχθηκαν η υπεροξειδική δισμουτάση και η υπεροξειδάση της γλουταθειόνης), η ολική αντιοξειδωτική ικανότητα (TAC) και η μαλονυλοδιαλδεΰδη, αμφότερες οι τελευταίες στον ορό του αίματος, στα ερυθροκύτταρα, στο περιτοναϊκό έκπλυμα και στα ούρα, οι ενεργές ενώσεις του θειοβαρβιτουρικού οξέος και τα καρβονυλιωμένα παράγωγα πρωτεϊνών του ορού. Ο προσδιορισμός των παραπάνω δεικτών έγινε σε τρία διαφορετικά στιγμιότυπα, και συγκεκριμένα πριν τη χορήγηση αντιοξειδωτικών, μετά τη χορήγηση μόνης της βιταμίνης C και μετά τη χορήγηση του συνδυασμού των βιταμινών C και E. Οι ασθενείς υπό ΣΦΠΚ χαρακτηρίζονται από ελαττωμένη ΤAC, υψηλότερα επίπεδα λιπιδικής υπεροξείδωσης (όπως αυτή υποδεικνύεται από την αύξηση των επιπέδων της MDA και των TBARS του ορού) καθώς και από υψηλότερα επίπεδα καρβονυλιωμένων ενώσεων του ορού, σε σχέση με υγιείς μάρτυρες. Η χορήγηση της βιταμίνης C αύξησε τη δραστηριότητα αμφοτέρων των υπό μελέτη ερυθροκυτταρικών αντιοξειδωτικών ενζύμων. Η βιταμίνη C μόνη, αλλά και ιδιαίτερα σε συνδυασμό με τη χορήγηση βιταμίνης Ε, οδήγησαν σε σημαντική ελάττωση της MDA, καθώς και σε αύξηση της TAC του ορού, των ερυθροκυττάρων του περιτοναϊκού εκπλύματος και των ούρων, σε ελάττωση των TBARS, καθώς και των καρβονυλίων του ορού. Για μερικές μάλιστα παραμέτρους, η παρατηρούμενη μεταβολή υπήρξε στατιστικά σημαντική. Τα παραπάνω ευρήματα υποδεικνύουν αυξημένη οξειδωτική καταπόνηση σε περιτοναϊκά καθαιρόμενους νεφροπαθείς. Θεραπεία διαιτητικής υποκατάστασης με βιταμίνη C, σε συνδυασμό με πυριδοξίνη, μόνων ή σε συνδυασμό με βιταμίνη Ε, οδήγησε σε βελτίωση της οξειδωτικής κατάστασης. Η μελέτη αυτή επιβεβαίωσε ακόμη τη σημαντική επωφελή δράση της χορήγησης των αντιοξειδωτικών βιταμινών, παρότι τα επίπεδα της βιταμίνης Ε του ορού των ασθενών είναι συνήθως εντός των φυσιολογικών ορίων, υποσημαίνοντας το ρόλο πιθανής ενδοκυττάριας ένδειάς της. Σε ό,τι αφορά τη βιταμίνη C, αρκούν χαμηλές δόσεις, εφ’ όσον στην αντίθετη περίπτωση μπορεί να αποτελούν πρόδρομα μόρια πεντοσιδίνης ή μπορεί να οδηγούν σε αύξηση του οξαλικού οξέος του ορού. (EL)

doctoralThesis

Περιτοναϊκή κάθαρση (EL)


Ελληνική γλώσσα

2011


Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Σχολή Ιατρικής Τμήμα Ιατρικής Τομέας Λειτουργικός - Κλινικοεργαστηριακός Εργαστήριο Φυσιολογίας (EL)




*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.