Using the tool of the International Political Economy, this thesis aims to assess the existence of conditions which facilitate the co-operation of Eastern Mediterranean states (Egypt, Greece, Israel, Cyprus, Lebanon, Syria, Turkey) for the purpose of exploitation of region’s energy resources, starting from 2004 when Cyprus became a member of the European Union, as this is considered a milestone that significantly affected the relations between the states. In this context, the fundamental macroeconomic indicators are reviewed, revealing possible microeconomic imbalances (sometimes persistent), the Foreign Direct Investments among the states, their bilateral trade, the importance of the tourism and the energy mix together with the potential of the exploitation of the energy resources are assessed. Natural Gas fields’ discoveries can positively impact the National Economies and result in transition of states from consumers to exporters. This potential is examined under the realistic approach considering the state as the main actor, taking into account the historical conflicts in the Levantine Basin. As per this analysis, states’ co-operation based on the existing Natural Gas infrastructure, appears to be the most suitable option under the circumstances in an effort to overcome the geopolitical obstacles and ensure this opportunity will be materialized.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των προϋποθέσεων συνεργασίας των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου (Αίγυπτος, Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος Λίβανος, Συρία, Τουρκία), προκειμένου για την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της περιοχής με ερμηνευτικό εργαλείο τη Διεθνή Πολιτική Οικονομία, και χρονικό πεδίο μελέτης από το 2004, όταν η Κύπρος εισήλθε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που επέφερε ανακατατάξεις στην περιοχή σε οικονομικό επίπεδο καθώς και στις διακρατικές σχέσεις. Παρουσιάζεται η μακροοικονομική αποτύπωση των Εθνικών Οικονομιών αναδεικνύοντας ενδεχόμενες μακροοικονομικές ανισορροπίες, εξετάζονται οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις μεταξύ των κρατών, οι εμπορικές τους σχέσεις, η σημασία του τουρισμού και αξιολογείται το ενεργειακό status καταγράφοντας διαχρονικά το ενεργειακό μίγμα και τις προοπτικές που διανοίγονται με την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων. Οι ανακαλύψεις των κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου, δύνανται να επιφέρουν σημαντικότατες αλλαγές στις Εθνικές Οικονομίες μετατρέποντας κράτη καταναλωτές σε καθαρούς εξαγωγείς. Αυτή η προοπτικη εξετάζεται στο πλαίσιο του σκοπού της εργασίας, στη βάση της ρεαλιστικής προσέγγισης, θεωρώντας κυρίαρχο δρώντα το κράτος, λαμβάνοντας υπόψιν και τις εντάσεις στη διαχρονικά ταραγμένη περιοχή της λεκάνης της Λεβαντίνης. Βάση της ανάλυσης, αναδεικνύεται προσφορότερη επιλογή συνεργασίας στην κατεύθυνση των υφιστάμενων υποδομών Φυσικού Αερίου, ώστε να υπερκεραστούν τα διαχρονικά γεωπολιτικά εμπόδια και να μην καταστατεί ανεκμετάλλευτη η ευκαιρία που παρουσιάζεται.
