Για χιλιάδες χρόνια, η υπαίθρια εκτροφή χοίρων υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς τομείς της οικόσιτης ζωικής παραγωγής στην Ελλάδα. Από τη δεκαετία του '60, η εισαγωγή χοίρων υψηλού γενετικού δυναμικού για τις ανάγκες της βιομηχανικού τύπου χοιροτροφίας, οδήγησε στην εξάλειψη της παραδοσιακού τύπου υπαίθριας εκτροφής χοίρων, που στηριζόταν σε αυτόχθονες εγχώριες φυλές χοίρων.Η βιολογική εκτροφή χοίρων στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των καταναλωτών για βιολογικά προϊόντα. Σε εθνικό επίπεδο η επιδότηση προγραμμάτων ενίσχυσης της ίδρυσης βιολογικών εκτροφών ξεκίνησε το 2002, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση, αντιπροσουπεύοντας το 15% της συνολικής βιολογικής κτηνοτροφικής παραγωγής το 2007. Αρχικά, το 2002, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα της βιολογικής κτηνοτροφίας, χοιροτρόφοι από την Δυτική Ελλάδα, στη Θεσσαλία, στη Βόρεια Ελλάδα και στην Κρήτη. Σύμφωνα με τά στατιστικά στοιχεία της Διεύθυνσης Βιολογικής Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η ανάπτυξη της βιολογικής χοιροτροφίας στη Δυτική Ελλάδα, στη Θεσσαλία και στη Βόρεια Ελλάδα υπήρξε εντυπωσιακή για το χρονικό διάστημα 2002 - 2007. Σημαντική υπήρξε, επίσης, αλλά σε μικρότερο βαθμό και πιο σταδιακή, η ανάπτυξη της στην Κρήτη. Ωστόσο, από το 2003-2004 και μετά, άρχισε η ανάπτυξη της βιολογικής χοιροτροφίας και σε άλλες περιοχές, και ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα. Το 2002, ο συνολικός αριθμός των βιολογικών χοίρων ήταν μόλις 1.288. Από τότε και μέχρι το 2005 παρατηρήθηκε μια σταθερή αύξηση, ενώ κατά την περίοδο 2006-2007 παρατηρήθηκε μια σημαντική αύξηση, φθάνοντας τον αριθμό των 175.000 βιολογικών χοίρων. Ωστόσο, από το 2008 παρατηρείται σημαντική μείωση, κυρίως λόγω των περικοπών στις κρατικές επιδοτήσεις για τη βιολογική χοιροτροφία, καθώς και της αύξησης των τιμών των βιολογικών ζωοτροφών και ειδικά των δημητριακών. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις, η ανεπαρκής κατάρτιση και εξειδίκευση των χοιροτρόφων καθώς και οι χαμηλές επενδύσεις τους σε εκσυγχρονισμό και εξοπλισμό των εκτροφών τους, είχε ως αποτέλεσμα προβλήματα υγείας των ζώων, μειωμένες αποδόσεις, υποβαθμισμένης ποιότητας σφάγια και υψηλό κόστος παραγωγής.Στις βιολογικές εκτροφές χοίρων, οι απώλειες υγείας οφείλονται συνήθως σε αναπνευστικά και γαστρεντερικά προβλήματα, σε παρασιτώσεις και δερματολογικές παθήσεις. Κυρίαρχο πρόβλημα αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις η υψηλή θνησιμότητα των γαλουχούμενων και απογαλακτισμένων χοιριδίων. Σφάλματα στη διαχείριση των εκτροφών όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, τις εγκαταστάσεις και τα μέτρα υγιεινής, αποτελούν σημαντικούς προδιαθέτοντες παράγοντες για την εκδήλωση ασθενειών. Ένας σημαντικός παράγοντας επικινδυνότητας στις βιολογικές εκτροφές χοίρων είναι η πιο συχνή, σε σύγκριση με τις συμβατικές εκτροφές, επαφή με τρωκτικά. Τα τρωκτικά αποτελούν "δεξαμενή" πολλών παθογόνων, ορισμένα από τα οποία είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία, όπως Trichine Ι la spp. και Toxoplasma gondii.Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να παρουσιάσει πρόσφατα στοιχεία σχετικά με το επίπεδο υγείας, την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη και τις προοπτικές της βιολογικής εκτροφής χοίρων στην Ελλάδα.
(EL)
For many years, outdoor pig farming has been one of the most important livestock production seetors in Greece. Since the 1960s, the introduction of high-yielding pig genotypes, under intensive production systems, has replaced almost to disappearance the traditional -based on the native pig breed- outdoor pig farms.Organic pig production systems in Greece are growing in popularity over the last years due to the increasing interest of consumers for organic products. The National Greek projects for organic pig farming started in 2002 and since then it has increased, representing the 15% of total organic livestock production in 2007. According to the Directorate of Organic Agriculture in the Ministry of Rural Development and Food, the development of organic pig farming industry in West Greece, Thessaly and North Greece was impressive from 2002 to 2007, A significant but more gradual development of organic pig farming was seen in the island of Crete, while insignificant development was observed in the Central Greece. The development of organic pig farming especially in the Northern part of the country started from 2003-2004 onwards.In 2002, the total number of organic pigs was just 1.288, while in 2007 it had reached 175.000 organic pigs in the country. However, a significant reduction has been noticed since 2008, mainly due to the national funding cuts for organic pig farming, as well as the increase of feeding expenses. Moreover, training and specialization of organic pig farmers and their investments on modernization and equipment / housing facilities were insufficient, resulting in animal health problems, poor growth performance, poor carcass quality and high-cost production. The most common health problems in Greek organic pig farming are respiratory problems, gastrointestinal problems, claw and skin problems, parasitic infections and high piglet mortality, Increasing health problems were attributed mainly to poor housing conditions (predispose to various infectious micro-organisms), and the contact of organic pigs with rodents that act as tank of several pathogens (Trichinella spp and Toxoplasma gondii). The housing condition of organic farming may predispose animals to various infectious micro-organisms, normally no longer present indoors because of the strict hygienic measures that arc taken. An important risk factor in organic pig production is the more frequent, compared with conventional swine industry, in contact with rodents. Rodents are actors - tank of several pathogens, some of which arc hazardous to public health, such as Trichinella spp and Toxoplasma gondii. This report aims to present updated information about the health status, production and development of organic pig farming in Greece during the last decade, as well as the potential of this particular productive activity for future development
(EN)
Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία
