Η τετραετία 1928-1932 της δεύτερης διακυβέρνησης της Ελλάδας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο σηματοδοτήθηκε από την έντονη διπλωματική δραστηριότητα του Έλληνα πολιτικού, ο οποίος οραματίστηκε την Ελλάδα σε νέο, πιο δυναμικό ρόλο σε σχέση με το παρελθόν. Η Μικρασιατική καταστροφή είχε πλήξει ανεπανόρθωτα το διεθνές κύρος της χώρας και αυτή ακριβώς ήταν η νέα πρόκληση. Η σύναψη του Συμφώνου της Ρώμης, η επαναπροσέγγιση των διπλωματικών σχέσεων με τις Μεγάλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα τη Γαλλία και την Αγγλία, η αποκατάσταση των σχέσεων με τους Βαλκάνιους γείτονες και κυρίως τη Γιουγκοσλαβία και τέλος «η εγκάρδια συνεννόηση» με την Τουρκία αποτέλεσαν τα βασικά «διπλωματικά ορόσημα» κατά τη διάρκεια της τελευταίας θητείας του Βενιζέλου ως πρωθυπουργού. Ιδιαίτερα, η ελληνοτουρκική προσέγγιση ήταν το «κομβικό σημείο» της διπλωματικής του πολιτικής με αμφιλεγόμενες, όπως θα δούμε διαστάσεις. Η σύναψη του ελληνοτουρκικού «Οικονομικού Συμφώνου» στις 10 Ιουνίου 1930 ερμηνευόταν ως η απαρχή της θέλησης των δύο λαών να αφήσουν πίσω τους τις διαμάχες του παρελθόντος και να ακολουθήσουν μαζί «την οδό της φιλίας και της συνεργασίας». Παράλληλα, το Σύμφωνο ελληνοτουρκικής Φιλίας που υπογράφηκε στις 30 Οκτωβρίου 1930 και συνοδεύτηκε από τις συμφωνίες για το εμπόριο, την εγκατάσταση και το Πρωτόκολλο για τους ναυτικούς εξοπλισμούς, αν και προκάλεσε εύλογα αντιδράσεις στον προσφυγικό κυρίως κόσμο, ωστόσο έμελλε να συμβάλει στην οριστική διευθέτηση των οικονομικών ελληνοτουρκικών διαφορών που απέρρεαν από τον μεταξύ τους ανταγωνισμό.Η παρούσα εργασία διαρθρώνεται σε εννέα κεφάλαια. Αρχικά, το «1ο Κεφάλαιο» αποτελεί την εισαγωγή, το «2ο Κεφάλαιο» αναφέρεται στη Συνθήκη της Λωζάννης και τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν. Το «3ο Κεφάλαιο» αναφέρεται στις ανεπιτυχείς ελληνοτουρκικές διπλωματικές προσεγγίσεις κατά τη διάρκεια 1923-1928 προκειμένου να επιλυθούν τα εκκρεμή ελληνοτουρκικά προβλήματα. Στη συνέχεια, το «4ο Κεφάλαιο» αναλύει την εξωτερική πολιτική του Ε. Βενιζέλου κατά τη διάρκεια της δεύτερης διακυβέρνησής του (1928-1932) με έμφαση στην αναζήτηση διπλωματικών ερεισμάτων του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ιταλία, στα Βαλκάνια αλλά και στη σχέση της χώρας με τις Μεγάλες Δυνάμεις. Το «5ο Κεφάλαιο» είναι αφιερωμένο στην ελληνοτουρκική προσέγγιση την περίοδο 1928-1932, στο οποίο αρχικά επεξηγείται το γενικότερο πλαίσιο και οι συνθήκες που το περιέβαλλαν, ώστε να επιχειρηθεί η ελληνοτουρκική προσέγγιση. Στο ίδιο κεφάλαιο καταγράφεται η σύναψη του ελληνοτουρκικού «Οικονομικού Συμφώνου»(Ιούνιος 1930) και προσεγγίζονται οι διαστάσεις του ενώ έπειτα παρουσιάζεται το Σύμφωνο Φιλίας, Ουδετερότητας και Διαιτησίας αλλά και οι επιμέρους συμπληρωματικές συμφωνίες οι οποίες θα καθόριζαν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο εξής. Στο «6ο Κεφάλαιο» ερμηνεύεται ο απόηχος της ελληνοτουρκικής αυτής προσέγγισης στα Βαλκάνια, την Τουρκία αλλά και στο εσωτερικό της Ελλάδας με ιδιαίτερη αναφορά στις εντυπώσεις που προκάλεσε στην αντιπολίτευση, τους ίδιους τους πρόσφυγες αλλά και το πώς παρουσιάστηκε μέσα από τον Τύπο της εποχής. Τέλος, στο «7ο Κεφάλαιο» παρατίθενται τα συμπεράσματα, τα οποία διαδέχονται οι Βιβλιογραφικές πηγές.
(EL)
The four years 1928-1932 of the second government of Greece by Eleftherios Venizelos were marked by the intense diplomatic activity of the Greek politician, who envisioned Greece in a new, more dynamic role compared to the past. The Asia Minor disaster had irreparably damaged the country's international prestige and this was precisely the new challenge. The conclusion of the Pact of Rome, the rapprochement of diplomatic relations with the Great Powers and especially France and England, the restoration of relations with the Balkan neighbors and especially Yugoslavia and finally "the cordial understanding" with Turkey were the basic "diplomatic milestones' during Venizelos' last term as prime minister.In particular, the Greek- Turkish approach was the “nodal point” of this diplomatic policy with controversial dimensions, as we shall see. The conclusion of the Greek- Turkish “Economy Pact” on June 10, 1930 was interpreted as the beginning of the will of the two peoples to leave behind the disputes of the past and to follow together "the path of friendship and cooperation". At the same time, the Greek-Turkish “Friendship Pact” signed on October 30, 1930 and accompanied by the agreements on trade, settlement and the Protocol on naval equipment, although it caused reasonable reactions in the refugee world, was nevertheless supposed to contribute to the final settlement of the finances Greek-Turkish differences that stemmed from the rivalry between them. This work is structured in nine chapters, some of which are divided into sub-chapters. Initially, "1st Chapter" constitutes the introduction, " 2nd Chapter" describes the historical context of the time and especially the Treaty of Lausanne and the new data that were created. "3rd Chapter " refers to the unsuccessful Greek-Turkish diplomatic approaches during 1923-1928 in order to resolve the outstanding Greek-Turkish problems. Then, "4th Chapter " analyzes the foreign policy of E. Venizelos during his second administration (1928-1932) with an emphasis on the Greek prime minister's search for diplomatic footholds in Italy, the Balkans and the country's relationship with Great forces. "5th Chapter " is dedicated to the Greek-Turkish rapprochement in the period 1928-1932, in which the general framework and the circumstances that surrounded it are initially explained, in order to attempt the Greek-Turkish rapprochement. In the same chapter, the conclusion of the Greek-Turkish "Economic Agreement" (June 1930) is recorded and its dimensions are approximated, while then the Friendship, Neutrality and Arbitration Pact is presented, as well as the individual supplementary agreements that would define Greek-Turkish relations from now on. In "6th Chapter" the echo of this Greek-Turkish approach in the Balkans, Turkey and also inside Greece is interpreted with special reference to the impression it caused on the opposition, the refugees themselves and how it was presented through the press of the time. Finally, "7th Chapter" lists the conclusions, which follow the Bibliographical sources.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/eap
