Die vorliegende Diplomarbeit befasst sich mit den konstruktivistischen Lernumgebungen im DaF-Unterricht. Ihr Ziel ist die Förderung der produktiven Sprachaktivitäten (schriftliche und mündliche Kommunikation) im Rahmen von mediengestützter Projektarbeit.
Anfänglich werden die Hauptmerkmale der zeitgenössischen Lerntheorien erklärt und konkreter die Lerntheorien des Behaviorismus und des Kognitivismus und danach wird der konstruktivistische Ansatz erläutert, auf dem das Verfassen der Diplomarbeit basiert. Großer Wert wird auf seine erkenntnistheoretischen Grundlagen gelegt. Anschließend werden sowohl die Prinzipien des Konstruktivismus als auch das Wissen und Lernen im Rahmen einer konstruktivistischen Lernumgebung und noch die Rolle des Lehrenden und Lernenden dargestellt. Daraus komme ich zur Skizzierung einer konstruktivistischen Didaktik, anhand deren Kernthesen die Projektarbeit durchgeführt wurde. Dann werden die neuen Medien, ihre Definition und Klassifikation sowie der Computereinsatz und die Integration der interaktiven Tafel im Deutschunterricht aufgeschlüsselt. Auf diese Weise werden ihre vielfältigen Einsatzmöglichkeiten in den Vordergrund gestellt. Im Anschluss daran werden die kommunikativen Sprachaktivitäten bzw. die schriftlichen und die mündlichen Sprachaktivitäten analysiert und spezifischer wie sie in den verschiedenen Methoden, im Gemeinsamen Europäischen Referenzrahmen für Sprachen und im Gemeinsamen Rahmencurriculum für die Fremdsprachen des griechischen Bildungsministeriums dargestellt werden. Gleichzeitig wird dem prozessualen Charakter der Förderung der Sprech- und Schreibfertigkeit Nachdruck verliehen. Am Ende des theoretischen Teils wird die Projektarbeit als konstruktivistische Lern- und Arbeitsform dargestellt, während sowohl ihre Lernziele und Lernvorteile als auch ihre Phasen zu ihrer Durchführung detailliert beschrieben werden.
Im praktischen Teil der Diplomarbeit wird ein Projekt angestellt und es wird auf seine Phasen und auf seine Auswertung eingegangen. Abschließend werden Schlussfolgerungen gezogen, die sich aus dem Aufeinanderbeziehen von Theorie und Praxis ergeben.
Περιέχει: πίνακες, εικόνες
Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τα εποικοδομητικά μαθησιακά περιβάλλοντα (Constructivism) στο μάθημα της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας. Στόχο της υφιστάμενης εργασίας αποτελεί η προώθηση των παραγωγικών δεξιοτήτων (γραπτός και προφορικός λόγος) στο πλαίσιο ενός σχεδίου εργασίας (Project) με την υποστήριξη των Nέων Mέσων.
Αρχικά, διασαφηνίζω τα κύρια χαρακτηριστικά των σύγχρονων θεωριών μάθησης και συγκεκριμένα του Συμπεριφορισμού και της Γνωστικής θεωρίας μάθησης και στη συνέχεια παρουσιάζω την θεωρία του Εποικοδομητισμού, στην οποία βασίζεται η συγγραφή της διπλωματικής εργασίας, εστιάζοντας στις βασικές θεωρητικές αρχές του. Κατόπιν, πραγματεύομαι τόσο τα βασικά σημεία του Εποικοδομητισμού όσο και τη διαδικασία της μάθησης και το ρόλο του καθηγητή και μαθητή στο πλαίσιο αυτού. Με βάση τα παραπάνω καταλήγω στη δημιουργία ενός μαθησιακού σεναρίου στηριζόμενου στις αρχές του Εποικοδομητισμού, με γνώμονα το οποίο διεξήχθη το σχέδιο εργασίας. Μετέπειτα, εστιάζω στα Νέα Μέσα, στον ορισμό και στη κατηγοριοποίηση αυτών και κυρίως στην ένταξη του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του διαδραστικού πίνακα στο μάθημα της Γερμανικής. Με τον τρόπο αυτό έρχονται στην επιφάνεια οι ποικίλες μορφές χρήσης τους. Εν συνεχεία, αναλύω τις παραγωγικές επικοινωνιακές δεξιότητες, δηλ. το γραπτό και το προφορικό λόγο, και συγκεκριμένα το πως αυτές παρουσιάζονται αφενός στις διάφορες μεθόδους μάθησης και αφετέρου στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Ξένες Γλώσσες και στο Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες. Έμφαση δίδεται ταυτόχρονα και στο διαδικαστικό χαρακτήρα της προώθησης της γραπτής και προφορικής ικανότητας. Τέλος, στα πλαίσια του θεωρητικού μέρους, παρουσιάζω τη μέθοδο του σχεδίου εργασίας ως μορφή μάθησης και εργασίας υπαγόμενη στις αρχές του Εποικοδομητισμού αναδεικνύοντας τους μαθησιακούς στόχους και τα διδακτικά/μαθησιακά πλεονεκτήματα και περιγράφοντας αναλυτικά τα στάδια υλοποίησής του.
Στο πρακτικό μέρος της διπλωματικής εργασίας διεξάγω το εν λόγο σχέδιο εργασίας αναφερόμενη σε όλα τα βήματά του ενώ ακολουθεί η αξιολόγησή του. Κλείνοντας, εκθέτω τα συμπεράσματα, τα οποία προκύπτουν από τη συνολική ανάλυση της παρούσας εργασίας.
