Η έκδοση αυτή προετοιμάστηκε για να καλύψει θέματα Βιολογίας στο πλαίσιο της Θεματικής Ενότητας «Οργάνωση της Ύλης σε Έμβια Συστήματα», του προγράμματος σπουδών «Μεταπτυχιακή Ειδίκευση Καθηγητών Φυσικών Επιστημών» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Ο στόχος του προγράμματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές σφαιρική αντίληψη των επιστημονικών θεωριών και τεχνολογιών των Φυσικών επιστημών, δηλαδή της Βιολογίας, της Φυσικής και της Χημείας.
Η επιστήμη της Βιολογίας εκτείνεται σε μεγάλο εύρος, το οποίο ήταν αδύνατο να καλυφθεί σ’ όλη την έκτασή του στο πλαίσιο του υλικού της παρούσας Θ.Ε. Έγινε προσπάθεια να προσεγγιστούν ορισμένα από τα αντικείμενά της, να δοθούν οι βασικές γνώσεις γι’ αυτά, αλλά και να αναφερθούν οι σύγχρονες τεχνολογίες και εφαρμογές τους στην έρευνα, την υγεία τη βιομηχανία και τη γεωργία. Ελπίζουμε ότι έχουμε επιτύχει στο στόχο μας. Οι καλύτεροι κριτές, βέβαια, είναι οι φοιτητές στους οποίους απευθύνεται για να κάνουν τις κρίσεις τους, θετικές ή αρνητικές, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σε μια ενδεχόμενη νέα έκδοση.
Τα αντικείμενα στα οποία εστιάζεται το υλικό είναι: α) η δομή του γενετικού υλικού και η ροή της γενετικής πληροφορίας με αναφορά στις τρέχουσες εφαρμογές της βιοτεχνολογίας που βασίζονται κυρίως στις τεχνικές της Μοριακής Βιολογίας, β) η οργάνωση, ανάλυση και χαρτογράφηση των γονιδιωμάτων, η ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης και ο γενετικός έλεγχος της ανάπτυξης, επισημαίνοντας παράλληλα τις εφαρμογές της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA στη διερεύνηση της λειτουργίας των γονιδίων και γονιδιωμάτων, αλλά και τη γονιδιακή θεραπεία, γ) η ανάλυση των πρωτεϊνών, ως προϊόντων έκφρασης των γονιδίων που είναι υπεύθυνα για όλες σχεδόν τις δραστηριότητες του κυττάρου και κατ’ επέκταση των οργανισμών, δ) η διαδρομή των οργανισμών μέσα στο χρόνο και τους εξελικτικούς μηχανισμούς που τους διαμόρφωσαν, αλλά και οι συνέπειες της εξελικτικής τους πορείας στο χρόνο και στο περιβάλλον στο οποίο έζησαν ή ζουν, και ε) μια εκτενής αναφορά στο οργανισμικό επίπεδο, με ιδιαίτερη έμφαση στην ποικιλότητα των οργανισμών και στις αλληλεπιδράσεις, τόσο μεταξύ τους όσο και με το περιβάλλον τους, καθώς και στη σημερινή κατάσταση της βιολογικής ποικιλότητας στον πλανήτη.
Επιπλέον, παρατίθενται χρήσιμες διευθύνσεις ιστοσελίδων με πληροφορίες σχετικές με τα αντικείμενα που αναπτύσσονται στο κυρίως εκπαιδευτικό υλικό.
Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο που μας εμπιστεύθηκε τη δημιουργία του παρόντος έργου, καθώς και τον κριτικό αναγνώστη αυτής της έκδοσης, κ. Δημήτρη Τζαμαρία, για την προσοχή με την οποία διάβασε τα κείμενα και τις συζητήσεις που είχαμε σχετικά με την ύλη.
