Περιέχει : πίνακες, διαγράμματα, εικόνες
The effort of this essay focused on the study of writing or performative presence of ancient Greek theater in Byzantium and the investigation of the Orthodox Church's views and intentions towards them.More specifically, an investigation of the attitude of the Orthodox Church against the use of the mask, as an integral part of the theatrical construction, in the light of the Working theological approach of the Personhood was attempted. There was also an effort to highlight the intake data and utilization of dramaturgical production in the modulation of sensory and other criteria in the cultural and social life (etiquette, ceremonies, imperial protocol, massive shows), the teaching process (as a reading and educational medium) and Church life (impacts on liturgical life, religious drama, liturgical events) in the light of earlier historical divine laws (Roman tradition in recreation, linking entertainment with persecutions, prevalence of mimo-theater and its connection to the dissolute life, survival and Pagan superstitious elements etc.).
In addition, the attempt was concentrated on examining the attitude of the Church, as expressed through prohibitions of the Ecumenical Councils and the precepts of the Fathers and the Church, but also on examining the views of scholars who profess α specific attitude of society towards the theatrical events and the entertainment habits.
The essay focused on the examination of the attitude of the state and the Church as a whole, not at the level of local specificities, geographical areas or divergence of attitudes of different Patriarchates and it does not refer to the reality of the Western Roman Empire.
Η χιλιετής ιστορική παρουσία του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους (330-1453 μ.Χ.) στην ανατολική λεκάνη της μεσογείου και η υιοθέτηση του μονοθεϊσμού από το κράτος, ως επίσημης θρησκείας του, υπέβαλλαν τον ελληνισμό σε διεργασίες πολιτισμικής σύμμειξης λόγω πληθυσμιακών ανακατατάξεων. Η πληθυσμιακή συνύπαρξη επέβαλλε αυτόματα τις κοινωνίες σε ακούσιες και εκούσιες διαδικασίες αξιοποίησης της ελληνορωμαϊκής παράδοσης και παιδείας από την Εκκλησία και το κράτος σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι διαδικασίες αυτές διαμόρφωσαν την αυτοκρατορική πολιτική ιδεολογία και επηρέασαν την διατύπωση των χριστιανικών δογμάτων. Αυτή η νέα συνεχώς αναμορφούμενη πραγματικότητα προσδιόρισε την ιδιαιτερότητα των πολιτιστικών ταυτοτήτων των βαλκανικών λαών. Ο χαρακτήρας και το επίπεδο επιρροής του χριστιανισμού στις διαδικασίες αυτές καταδεικνύει τον διαπολιτισμικό, οικουμενικό και αγαπητικό χαρακτήρα της δυσφημισμένης από τους δυτικούς Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η προσπάθεια του παρόντος πονήματος επικεντρώθηκε στην διερεύνηση των προθέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας απέναντι στο θέατρο και στην προσωπιδοφορία. Η προσωπιδοφορία, ως αναπόσπαστο στοιχείο της θεατρικής επιτέλεσης στην αρχαία δραματουργία, υποβλήθηκε σε περιορισμούς από το χριστιανικό βυζάντιο λόγω της σύνδεσής της με τον παγανισμό και τις επιδράσεις από τις διαμορφούμενες θέσεις της θεολογίας περί Προσώπου. Στα πλαίσια αυτά επιχειρήθηκε η ανάδειξη στοιχείων πρόσληψης της αρχαίας δραματουργικής παραγωγής στην διαμόρφωση αισθητικών κριτηρίων στον κοινωνικό βίο (εθιμοτυπία, θεάματα), στην εκπαίδευση και στην Εκκλησιαστική ζωή (λειτουργική ζωή, θρησκευτικό δράμα) υπό το καθεστώς επενέργειας προγενεστέρων ιστορικών θεσφάτων (Ρωμαϊκή παράδοση στην διασκέδαση, διωγμοί κ.λπ). Τέλος, επιχειρήθηκε η προσέγγιση της στάσης του κράτους και της Εκκλησίας στην ολότητά τους, κι όχι στο επίπεδο των ιδιαιτεροτήτων των περιοχών του κράτους ή των επί μέρους στάσεων των Πατριαρχείων και δεν προσεγγίστηκε η πραγματικότητα του δυτικού ρωμαϊκού κράτους.
