Αναδασμός είναι η συγκέντρωση των μικρών σε έκταση, κατακερματισμένων και διεσπαρμένων αγροτεμαχίων της αγροτικής ιδιοκτησίας και η αναδιανομή τους σε αγροτεμάχια μεγαλύτερου μεγέθους, βελτιωμένου σχήματος, τα οποία έχουν προσβασιμότητα από αγροτικές οδούς και συστήματα άρδευσης.
Ο κατακερματισμός της αγροτικής γης θεωρείται βασικό πρόβλημα για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα σε πολλές χώρες. Τα προγράμματα αναδασμού αποτελούν σημαντικό μέτρο της πολιτικής γης, το οποίο χρησιμοποιείται τόσο για την ενίσχυση της ανάπτυξης του αγροτικού τομέα, μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας και του αγροτικού εισοδήματος, καθώς και για μια ολοκληρωμένη ανάπτυξη, η οποία συμπεριλαμβάνει την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα.
Ο σκοπός της εργασίας αυτής είναι η διατύπωση ενός μεθοδολογικού πλαισίου, το οποίο θα περιλαμβάνει όλα τα βήματα αξιολόγησης ενός έργου αναδασμού σε μια αγροτική περιοχή, και η εφαρμογή του σε ένα έργο αναδασμού της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών. Ήτοι ο προσδιορισμός του κόστους και των ωφελειών πριν τον αναδασμό (ex ante) και μετά τον αναδασμό (ex post) και, περαιτέρω, η οικονομική αξιολόγηση αυτών, έτσι ώστε να εκτιμηθεί, σε επίπεδο περιφερειακής ανάπτυξης, εάν η εφαρμογή του αναδασμού σε μια συγκεκριμένη αγροτική περιοχή αποτελεί συμφέρουσα επένδυση.
Η προτεινόμενη μέθοδος εμπεριέχει μία νέα ερευνητική διάσταση αναφορικά με την αξιολόγηση των έργων αναδασμού, περιλαμβάνει δε, δύο στάδια: Α) Τον προσδιορισμό όλων των επιμέρους μεταβλητών του κόστους και των ωφελειών του έργου αναδασμού, την παραμετροποίηση αυτών και, στη συνέχεια, την απόδοσή τους σε χρηματική βάση με τη χρήση απλών μαθηματικών τύπων και Β) Την οικονομική αξιολόγηση του έργου με τη μέθοδο Ανάλυσης Ωφελειών-Κόστους (Cost-Benefit Analysis, CBA). Με την προτεινόμενη μέθοδο επιχειρείται μια κοινωνικοοικονομική προσέγγιση στην αξιολόγηση των έργων αναδασμού. Όλα τα κόστη και οι ωφέλειες του έργου εκτιμώνται και εκφράζονται στην ίδια βάση, δηλαδή σε χρηματική αξία.
Για την οικονομική εκτίμηση των ωφελειών μετά την εφαρμογή του έργου αναδασμού, διενεργήθηκε έρευνα με ερωτηματολόγιο ανάμεσα σε 25 ιδιοκτήτες αγροτικών εκμεταλλεύσεων της Π.Ε. Γρεβενών. Υπολογίστηκαν έτσι οι ετήσιες χρηματοροές για ρυθμό απόδοσης 5%, 8% και 10%, για περίοδο αναφοράς 30 ετών. Τελικά, υπολογίστηκε ο λόγος Ωφέλειες/Κόστος (B/C), αντίστοιχα.
Η προτεινόμενη μέθοδος εφαρμόστηκε στη μελέτη περίπτωσης του έργου αναδασμού του αγροκτήματος «Μηλιάς» της Π.Ε. Γρεβενών. Για τους ρυθμούς απόδοσης 5%, 8% και 10% ο λόγος Ωφέλειες/Κόστος υπολογίστηκε ίσος με 1.6 , 1.3 και 1.2, αντίστοιχα.
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα αξιολόγησης του προγράμματος αναδασμού «Μηλιά» της Π.Ε. Γρεβενών με τη μέθοδο Ανάλυση Ωφελειών-Κόστους, πιστοποιούν την οικονομική κερδοφορία του έργου και, επιπρόσθετα, τη συμβολή του στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Land consolidation (LC) is the gathering of the small sized, fragmented and dispersed parcels of agricultural land and the reallocation in parcels of increased size, improved shape and accessible by rural roads and irrigation systems.
In many countries land fragmentation in rural areas is considered as major impediment for agricultural development.
LC is an important tool of land use policy, which is used for the development of agricultural sector, due to increase of agricultural productivity and agricultural income and, furthermore, for integrated development, including environmental protection and sustainability.
The scope of this study is the formulation of a new methodological framework which will include all the steps of the evaluation of a LC project implemented in a rural area. That is the determination of all the pre-consolidation (ex ante) and post-consolidation (ex post) costs and benefits and, furthermore, their economical evaluation, in order to estimate whether LC is a profitable investment, as regard regional development.
The suggested in this study method includes a new research approach as regards the LC projects’ evaluation and involves two parts: A) Firstly, the estimation of all the variables determining the costs and the benefits of a LC project, their parameterization and, moreover, their transformation in monetary value by the use of simple mathematical forms. B) Secondly, the economical evaluation using Cost-Benefit Analysis (CBA). By this integrated method a social-economical approach of LC projects’ evaluation is attempted. All the costs and benefits of LC projects are estimated and expressed in a common base: monetary value. As regard the economical estimation of benefits after LC project implementation, a questionnaire survey was carried out among 25 farmers of Regional Unit of Grevena. The annual cash flows for discount rates 5%, 8% and 10% over a period of 30 years are calculated. Finally, Benefit/Cost Ratios (B/C) are estimated, respectively.
LC project of “Milia” in Regional Unit of Grevena is the case study that this method was applied on. For discount rates 5%, 8% and 10%, Benefit/Cost Ratios (B/C) were estimated 1.6 , 1.3 and 1.2, respectively.
In conclusion, these estimated results of CBA evaluation method attest the economic profitability of LC project of “Milia” in Regional Unit of Grevena and, moreover, its impact on regional development.
Περιέχει: πίνακες, διαγράμματα, εικόνες, χάρτες
