Στην παρούσα εργασία χρησιμοποιήθηκε ένας συνδυασμός φασματοσκοπίας 1Η και 31P NMR και στατιστικών μεθόδων για τη γεωγραφική και βοτανική ταξινόμηση ελληνικών έξτρα παρθένων ελαιολάδων. Αρχικά προσδιορίστηκε η περιεκτικότητα των
δειγμάτων σε διγλυκερίδια, ολικές ελεύθερες στερόλες, ελεύθερα οξέα, πολυφαινόλες, λιπαρά οξέα και ο αριθμός ιωδίου. Στη συνέχεια έγινε γεωγραφική ταξινόμηση 131 εξαιρετικά παρθένων ελαιολάδων που προέρχονταν από μια ποικιλία (κορωνέικη) και από διάφορες περιοχές της Κρήτης, της Πελοποννήσου και της Ζακύνθου. Πιο
συγκεκριμένα, τα ελαιόλαδα προήλθαν από τη Σητεία, το Ηράκλειο, τα Χανιά, τη Λακωνία, τη Μεσσηνία και τη Ζάκυνθο και ήταν 5 ελαιοκομικών περιόδων (2001-2005).
Η ταξινόμηση έγινε με τις στατιστικές μεθόδους της ανάλυσης διακριτότητας και δένδρων ταξινόμησης. Το ποσοστό σωστής ταξινόμησης έφθασε το 87% για τις τρεις ευρύτερες περιοχές προέλευσης (Κρήτη, Πελοπόννησος, Ζάκυνθος) και το 74% για τις
έξι τοποθεσίες (Χανιά, Ηράκλειο, Σητεία, Λακωνία, Μεσσηνία, Ζάκυνθος). Όταν στην ανάλυση συμπεριλήφθηκε η ελαιοκομική περίοδος, το ποσοστό σωστής ταξινόμησης έφθασε το 92%.
Στη συνέχεια έγινε βοτανική και γεωγραφική ταξινόμηση 173 δειγμάτων που προέρχονταν από 8 διαφορετικές ποικιλίες (κορωνέικη, τσουνάτη, κολοβή, αδραμυτινή, κουτσουρολιά, μαυρολιά, πρασινολιά και μια τοπική ποικιλία της Χαλκιδικής) και από
διάφορες περιοχές της Κρήτης (Σητεία, Ηράκλειο, Χανιά), της Ζακύνθου, της Πελοποννήσου (Λακωνία, Μεσσηνία), της Λέσβου και της Χαλκιδικής. Τα ελαιόλαδα ήταν 4 ελαιοκομικών περιόδων (2002-2005). Χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες στατιστικές μέθοδοι όπως στη γεωγραφική ταξινόμηση προηγουμένως. Το ποσοστό σωστής
ταξινόμησης ήταν 77% για τις 5 περιοχές πρέλευσης (Κρήτη, Πελοπόννησος, Ζάκυνθος, Λέσβος, Μακεδονία), 75% για τις 9 τοποθεσίες προέλευσης (Χανιά, Ηράκλειο, Σητεία, Ρέθυμνο, Χαλκιδική, Ζάκυνθος, Λέσβος, Λακωνία, Μεσσηνία), 84% για τις 8
διαφορετικές ποικιλίες προέλευσης, ενώ όταν στην ανάλυση συμπεριλήφθηκε η ελαιοκομική περίοδος το ποσοστό σωστής ταξινόμησης έφθασε το 80%.
(EL)
In the present study a combination of 1H and 31P NMR spectroscopy and statistical methods was used for the geographical and botanical classification of greek extra virgin olive oils. For the geographical classification, 131 samples of extra virgin olive oils, extracted from one olive cultivar (koroneiki), were used. The olive oils
originated from three regions (Crete, Peloponnesus, Zakynthos) and collected in five consecutive harvesting periods (2001-2005). All samples were chemically analyzed by means of 1H and 31P NMR spectroscopy and characterized according to their content in
fatty acids, phenolic compounds, diacylglycerols, total free sterols, free acidity, and iodine number. Classification of the regions and the sites of origin were achieved upon application of canonical discriminant analysis (CDA) and Classification Binary Trees
(CBTs) on the compositional data (variables). The overall correct classification of the samples is 87% for the three regions, 74% for the six sites of origin (Chania, Heraklion, Siteia, Lakonia, Messinia, Zakythos) and 92% (for the six sites of origin) with inclusion
of the harvesting period in the analysis.
Hundred-seventy-three virgin olive oil samples were extracted from eight olive cultivars (koroneiki, tsunati, adramitiani, kolovi, prasinolia, maurolia, koutsourolia and a local variety of Chalkidiki) originated from various regions of Greece (Crete, Peloponnesus, Zakynthos, Lesvos and Chalkidiki) and collected in four consecutive
harvesting periods (2002-2005) All samples were chemically analyzed as previously by means of 1H and 31P NMR spectroscopy. Classification of cultivars and the sites of origin were achieved upon application of canonical discriminant analysis (CDA) and
Classification Binary Trees (CBTs) on the compositional data (variables). The overall correct classification of the samples is 77% for the five geographic regions, and 75% for the nine local sites (Sitia, Heraklion, Chania, Rethymnon, Laconia, Messinia, Chalkidiki,
Lesvos, and Zakynthos). Classification in accordance to cultivars is much better (84%), whereas the classification efficiency of CDA, in terms of groups formed by the inclusion of the harvesting year, is also high (80%).
(EN)
