Η μελέτη αυτή είχε στόχο τη βελτίωση της διαδικασίας εκτροφής του φαγκριού (Pagrus pagrus) ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση της ανάπτυξης και της ποιοτικής σύστασης του τελικού προϊόντος. Μελετήθηκε η ανάπτυξη από το στάδιο των ιχθυδίων έως το μέγεθος των 150 g, σε τέσσερις διαδοχικές περιόδους, που είναι αντιπροσωπευτικές των τεσσάρων εποχών του έτους. Εφαρμόστηκαν 3 διαφορετικά προγράμματα χορήγησης τροφής (α. καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας, β. για 6 πρωινές ώρες, στο διάστημα μέγιστης δραστηριότητας τροφοληψίας και γ. για 6 νυχτερινές ώρες, στο διάστημα ελάχιστης δραστηριότητας). Η παροχή τροφής γινόταν με ταΐστρες αυτοχειρισμού. Τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν σε 2 διαφορετικές ιχθυοφορτίσεις (50 και 100 ψάρια ανά δεξαμενή). Για τη μέτρηση του ρυθμού αύξησης των ψαριών κάτω από τις διαφορετικές συνθήκες εκτροφής, τα ψάρια υποβάλλονταν σε ατομικό ζύγισμα κάθε 14 ημέρες. Εκτιμήθηκε η φυσική κατάσταση των ψαριών με δειγματοληψίες που περιελάμβαναν αιματολογικές αναλύσεις στην αρχή και το τέλος κάθε εποχιακού πειράματος. Μετρήθηκαν οι παρακάτω παράμετροι: αιματοκρίτης, γλυκόζη, γαλακτικό οξύ και θυρεοειδικές ορμόνες. Σε κάθε δειγματοληψία φυλάγονταν περίπου 100 g ψαριών από κάθε πειραματικό καθεστώς, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για να γίνουν αναλύσεις ποιοτικής σύστασης των ψαριών. Μετρήθηκε το ποσοστό πρωτεϊνών, η περιεκτικότητα λίπους, η υγρασία, η τέφρα και η ολική ενέργεια. Από τα αποτελέσματα αποδείχτηκε ότι η θνησιμότητα δε φάνηκε να επηρεάζεται ούτε από το πρωτόκολλο παροχής τροφής ούτε από την ιχθυοφόρτιση. Ως προς την αύξηση, το καλοκαίρι ο ημερήσιος ρυθμός αύξησης (SGR) ήταν μέγιστος στα ψάρια που τρέφονταν χωρίς περιορισμό και ελάχιστος σε εκείνα που τρέφονταν μόνο τη νύχτα, ενώ κατά τις άλλες εποχές η διαφορά αυτή αμβλύνθηκε. Σχετικά με την εκμετάλλευση της τροφής, ο αντίστοιχος δείκτης μετατρεψιμότητας (FGR) δε φάνηκε να επηρεάζεται από κάποια συνθήκη παροχής τροφής σε καμία εποχή του έτους. Η ημερήσια κατανάλωση τροφής (VFI) ήταν μέγιστη στον πληθυσμό 50 ατόμων /δεξαμενή που τρεφόταν χωρίς περιορισμό το καλοκαίρι, ενώ κατά τις άλλες εποχές δεν υπήρξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Οι αιματολογικές αναλύσεις και οι αναλύσεις ποιοτικής σύστασης δεν έδειξαν επίδραση της ώρας τροφοληψίας και της ιχθυοφόρτισης στην φυσική κατάσταση και την σύσταση των ψαριών, οπότε δε μπορεί να θεωρηθεί κάποιο χρονικό διάστημα της ημέρας ιδιαίτερα ευνοϊκό για το τάισμα των ψαριών. Με την συνεχή καταγραφή των ταϊστρών αυτοχειρισμού στην ομάδα ψαριών που είχαν πρόσβαση σε τροφή όλο το 24-ωρο προσδιορίστηκαν οι διατροφικοί ρυθμοί του φαγκριού. Αποδείχτηκε ότι το φαγκρί ήταν ημερόβιος οργανισμός. Η δραστηριότητά του άρχιζε με το πρώτο φως της ημέρας, και με τη δύση του ήλιου μειωνόταν για να μηδενιστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας. Με την πάροδο του χρόνου, και καθώς τα ψάρια μεγάλωναν, η δραστηριότητα συνεχιζόταν και κατά τη διάρκεια της νύχτας, αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό απ' ό,τι την ημέρα. Τα ψάρια που υποβλήθηκαν σε συνθήκες περιορισμού του χρονικού διαστήματος παροχής τροφής κατά τις νυχτερινές μόνο ώρες, άλλαξαν την συμπεριφορά τους και προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες με επιτυχία. Από την δεύτερη κιόλας εβδομάδα το ποσοστό της δραστηριότητας κατά τις ώρες που τα ψάρια είχαν πρόσβαση στην τροφή αυξήθηκε στατιστικά σημαντικά, και παράλληλα μειώθηκε ανάλογα η δραστηριότητα κατά της πρωινές ώρες. Στις δεξαμενές που ακολουθούσαν το πρωτόκολλο παροχής τροφής κατά τις ώρες προτίμησης, η αύξηση της δραστηριότητας σε αυτό το διάστημα δεν ήταν στατιστικά σημαντική λόγω του ότι ήταν ήδη αυξημένη πριν εφαρμοστεί ο περιορισμός. Στο τέλος της πειραματικής περιόδου το 82% των ενεργοποιήσεων των ταϊστρών συνέβαινε κατά το εξάωρο παροχής τροφής. Όσον αφορά στην ικανότητα μάθησης της χρήσης των ταϊστρών αυτοχειρισμού από τα ψάρια, ο απαιτούμενος χρόνος ήταν μεγαλύτερος στα μεμονωμένα άτομα, ενώ σε μικρές (5-10 άτομα / δεξαμενή) ή μεγάλες ομάδες ψαριών (50-100 άτομα ανά δεξαμενή), η μάθηση ήταν άμεση. Το φαγκρί δε φάνηκε να ευνοείται από την πρωινή ή νυχτερινή τροφοληψία. Η ανάπτυξή του ήταν ανεξάρτητη από την ώρα παροχής τροφής, οπότε, αν για πρακτικούς λόγους η παροχή τροφής πρέπει να γίνει το πρωί (επειδή εξυπηρετεί τους εργάτες που ευθύνονται για το τάισμα) ή το βράδυ (για αποφυγή επιθέσεων από αρπακτικά πουλιά), μπορεί να ακολουθηθεί οποιοδήποτε πρωτόκολλο παροχής τροφής, χωρίς αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη των ψαριών. Οι αιματολογικές αναλύσεις και οι αναλύσεις ποιοτικής σύστασης δεν έδειξαν επίδραση της ώρας τροφοληψίας και της ιχθυοφόρτισης στην φυσική κατάσταση και την σύσταση των ψαριών, οπότε δε μπορεί να θεωρηθεί κάποιο χρονικό διάστημα της ημέρας ιδιαίτερα ευνοϊκό για το τάισμα των ψαριών. Με την συνεχή καταγραφή των ταϊστρών αυτοχειρισμού στην ομάδα ψαριών που είχαν πρόσβαση σε τροφή όλο το 24-ωρο προσδιορίστηκαν οι διατροφικοί ρυθμοί του φαγκριού. Αποδείχτηκε ότι το φαγκρί ήταν ημερόβιος οργανισμός. Η δραστηριότητά του άρχιζε με το πρώτο φως της ημέρας, και με τη δύση του ήλιου μειωνόταν για να μηδενιστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας. Με την πάροδο του χρόνου, και καθώς τα ψάρια μεγάλωναν, η δραστηριότητα συνεχιζόταν και κατά τη διάρκεια της νύχτας, αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό απ' ό,τι την ημέρα. Τα ψάρια που υποβλήθηκαν σε συνθήκες περιορισμού του χρονικού διαστήματος παροχής τροφής κατά τις νυχτερινές μόνο ώρες, άλλαξαν την συμπεριφορά τους και προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες με επιτυχία. Από την δεύτερη κιόλας εβδομάδα το ποσοστό της δραστηριότητας κατά τις ώρες που τα ψάρια είχαν πρόσβαση στην τροφή αυξήθηκε στατιστικά σημαντικά, και παράλληλα μειώθηκε ανάλογα η δραστηριότητα κατά της πρωινές ώρες. Στις δεξαμενές που ακολουθούσαν το πρωτόκολλο παροχής τροφής κατά τις ώρες προτίμησης, η αύξηση της δραστηριότητας σε αυτό το διάστημα δεν ήταν στατιστικά σημαντική λόγω του ότι ήταν ήδη αυξημένη πριν εφαρμοστεί ο περιορισμός. Στο τέλος της πειραματικής περιόδου το 82% των ενεργοποιήσεων των ταϊστρών συνέβαινε κατά το εξάωρο παροχής τροφής. Όσον αφορά στην ικανότητα μάθησης της χρήσης των ταϊστρών αυτοχειρισμού από τα ψάρια, ο απαιτούμενος χρόνος ήταν μεγαλύτερος στα μεμονωμένα άτομα, ενώ σε μικρές (5-10 άτομα / δεξαμενή) ή μεγάλες ομάδες ψαριών (50-100 άτομα ανά δεξαμενή), η μάθηση ήταν άμεση. Το φαγκρί δε φάνηκε να ευνοείται από την πρωινή ή νυχτερινή τροφοληψία. Η ανάπτυξή του ήταν ανεξάρτητη από την ώρα παροχής τροφής, οπότε, αν για πρακτικούς λόγους η παροχή τροφής πρέπει να γίνει το πρωί (επειδή εξυπηρετεί τους εργάτες που ευθύνονται για το τάισμα) ή το βράδυ (για αποφυγή επιθέσεων από αρπακτικά πουλιά), μπορεί να ακολουθηθεί οποιοδήποτε πρωτόκολλο παροχής τροφής, χωρίς αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη των ψαριών.
(EL)
The aim of this study was the improvement of the rearing procedure of red porgy Pagrus pagrus, in order to get a final product of higher growth performance and quality. Growth was studied from the stage of juvenile (5 g) till 150 g of body weight, during four successive periods, representing the seasons of the year. Three feeding protocols were applied: a. free feeding 24h/day, b. restricted feeding for six hours in the morning (in the period of highest feeding activity of non restricted fish) and c. restricted feeding for six hours at night (in the period of lowest feeding activity of non restricted fish). Food was administered by the means of self-feeders. The experiments were repeated in two different densities (50 and 100 fish per tank). Growth rate was recorded by individual weighing of fish every 14 days. The physical condition of fish was studied with samplings that involved blood analysis in the beginning and at the end of each seasonal experiment. The following parameters were measured: haematocrite, glucose, lactate and thyroid hormones. After each sampling, 100 g of fish per tank were kept in the freezer for later body composition analysis. Total protein, lipid, humidity and ash content were measured, as well as total energy. Mortality was not affected by rearing conditions (fish density or feeding time). As far as growth is concerned, in the summer specific growth rate (SGR) was maximal for the fish that fed without restriction and minimal for the fish that fed at night, while in the other seasons there was no difference. Feed gain ratio (FGR) did not seem to be affected by any feeding protocol at any season of the year. Voluntary feed intake was maximal at the 50 fish population that fed without restriction during summer, while in the other seasons the differences between feeding conditions were not significant. Blood analysis and body composition analysis did not show any influence of feeding time and fish density to the physical condition and composition of fish, so it is not easy to determine the time interval of the day during which feeding is the most beneficial for fish rearing. By continuous recording of the self-feeders activations of the fish groups that had no restriction in food availability, feeding rhythms of red porgy were determined. Red porgy was a diurnal organism. Its activity started at dawn and kept high till dusk, while during night there was no feeding activity. As fish grew bigger with time and their feeding needs increased, feeding activity continued also during night hours, but in a much lower extent. Fish reared under restricted feeding during night hours, changed their feeding behaviour and adapted to the new situation successfully. Two weeks after the application of the restriction, feeding activity at the hours of food availability increased significantly, and activity in the morning decreased accordingly. The increase of feeding activity at the hours of feed availability in the tanks that fed in the morning was not significant, because it was already high before the restriction. At the end of the experimental period, 82 % of the total self-feeder activations occurred during the hours of feed availability. well as total energy. Mortality was not affected by rearing conditions (fish density or feeding time). As far as growth is concerned, in the summer specific growth rate (SGR) was maximal for the fish that fed without restriction and minimal for the fish that fed at night, while in the other seasons there was no difference. Feed gain ratio (FGR) did not seem to be affected by any feeding protocol at any season of the year. Voluntary feed intake was maximal at the 50 fish population that fed without restriction during summer, while in the other seasons the differences between feeding conditions were not significant. Blood analysis and body composition analysis did not show any influence of feeding time and fish density to the physical condition and composition of fish, so it is not easy to determine the time interval of the day during which feeding is the most beneficial for fish rearing. By continuous recording of the self-feeders activations of the fish groups that had no restriction in food availability, feeding rhythms of red porgy were determined. Red porgy was a diurnal organism. Its activity started at dawn and kept high till dusk, while during night there was no feeding activity. As fish grew bigger with time and their feeding needs increased, feeding activity continued also during night hours, but in a much lower extent. Fish reared under restricted feeding during night hours, changed their feeding behaviour and adapted to the new situation successfully. Two weeks after the application of the restriction, feeding activity at the hours of food availability increased significantly, and activity in the morning decreased accordingly. The increase of feeding activity at the hours of feed availability in the tanks that fed in the morning was not significant, because it was already high before the restriction. At the end of the experimental period, 82 % of the total self-feeder activations occurred during the hours of feed availability. Learning the use of self-feeders was easier for fish in groups than individual fish. Morning or night feeding did not prove to be beneficial for the growth of red-porgy. Growth was independent from feeding time, so one can choose morning or night feeding, according to ones needs, without any negative effect to fish growth.
(EN)
