Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει και να μελετήσει σε βάθος την
περίπτωση και λειτουργία μιας πυρηνικής οικογένειας που βρίσκεται σε κρίση και να
διερευνήσει αν τα στοιχεία που έχουμε για την οικογένεια εμφανίζονται και στο παιχνίδι των
παιδιών σε ένα κουκλόσπιτο. Η προσέγγιση που ακολουθήσαμε στην παρούσα έρευνα συνιστά
μέρος μιας ευρύτερης πολυμεθοδολογικής έρευνας για την οικογένεια σε ένα μεταβαλλόμενο
κόσμο. Για να μελετήσουμε πώς λειτουργεί η οικογένεια και πώς αποτυπώνονται τα βιώματα
από αυτήν στις παιγνιώδεις δράσεις των παιδιών στο κουκλόσπιτο, βασιστήκαμε στην οικο-
συστημική προσέγγιση.
Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από μια τετραμελή οικογένεια – ένα ζευγάρι και τα δυο
τους παιδιά, που ζει μόνιμα στην Κρήτη. Η διαδικασία βασίζεται στην ποιοτική μεθοδολογία και
συνίσταται σε συναντήσεις των μελών της οικογένειας με την ερευνήτρια για όσες φορές
κρίνεται αναγκαίο και περιλαμβάνει εφτά φάσεις: γενεόγραμμα, βιογραφική-αφηγηματική
συνέντευξη, κλινική συνέντευξη, ελεύθερες συζητήσεις, ιχνογραφικά έργα, μεταφορικά έργα και
παιγνιώδεις δράσεις των παιδιών σε ένα κουκλόσπιτο.
Σύμφωνα με την ανάλυση των δεδομένων για τη λειτουργία της οικογένειας, τόσο
διαγενεακά όσο και μέσα από το βίωμα της τρέχουσας καθημερινότητας, παρατηρούμε ότι ένας
βασικός λόγος της οικογενειακής κρίσης είναι η δυσκολία των μελών του ζευγαριού να
προσαρμοστούν στη σύγχρονη «ταυτότητα» της οικογένειας, καθώς φέρουν πολλά στοιχεία από
την παραδοσιακή οικογένεια. Επιπρόσθετα, μέσα από την καταγραφή και ανάλυση των
βιωμάτων, αναπαραστάσεων, αντιλήψεων και προσανατολισμών των μελών της οικογένειας,
καταλήγουμε στο ότι πολλά από αυτά τα στοιχεία αναδύονται και στο παιχνίδι των παιδιών με
το κουκλόσπιτο. Παρατηρούμε ότι οι παιγνιώδεις δράσεις στο κουκλόσπιτο μπορούν να δώσουν
χρήσιμες πληροφορίες για τις αναπαραστάσεις και τα βιώματα που έχουν τα παιδιά στην
οικογένειά τους. Επιπρόσθετα, είναι δυνατό να διαφωτίσουν παραμέτρους από άλλα εργαλεία
και να δώσουν επιπρόσθετες πληροφορίες για πτυχές της οικογένειας που δε μπορούν να
μελετηθούν με άλλα ερευνητικά μέσα. Ωστόσο, διαπιστώνουμε ότι από μόνο του το
συγκεκριμένο μέσο δε μπορεί να δώσει όλες τις πληροφορίες που αφορούν σε μια οικογένεια
και χρειάζεται να συνδυαστεί και με άλλα, όπως είναι οι συνεντεύξεις ή τα ιχνογραφήματα.
Οι παράμετροι εκείνες που επηρεάζουν το παιχνίδι των παιδιών στο κουκλόσπιτο
αναφορικά με την παρουσίαση των βιωμάτων και των αναπαραστάσεων που έχουν από την
οικογένειά τους, είναι το θέμα του σεναρίου που παίζουν κάθε φορά καθώς και ο βαθμός
δόμησής του. Άλλες πτυχές που επηρεάζουν είναι η ηλικία του παιδιού, η ιδιοσυγκρασία και η
εξοικείωση με τη μέθοδο και το εργαλείο.
Η έρευνα δίνει πλούσια δεδομένα για τη μελέτη μιας περίπτωσης και δημιουργεί
προβληματισμούς και ερωτήματα τοποθετώντας τη βάση μιας μελλοντικής προοπτικής.
(EL)
The main goal of the present study is to present in depth the case and function of a nuclear
family which confronts a personal crisis. Our aim is to see if the data we have for this family
may appear in the senarios while the children play in a doll house. The study was based on a
broader multimethodological survey for the family in a world that changes, on the eco-systemic
approach.
Our participants were the four members of the family- the couple and their two girls that
live permanently in Crete. The procedure was based on qualitative methodology and consisted of
seven phases and meetings of the members of the family with the researcher for as many times as
we thought was necessary: geneogram, biographical-narative interview, clinical interview,
conversations, drawings, metaphors and play in a doll house.
Acoording to the analysis of the data for the family function through the generations up to
the very present, the particular family confronts a crisis due to the difficulty of the couple to
adjust to the current «family identity» and deattach from the traditional model. The experiences,
representations and orientations of the members of the family can take place and appear in the
children’s play in a doll house. Through the children’s play we can be informed for their
representations and experiences in their families. The data we collected enlighten the information
we have from other meausurements and give extra knowledge. Nevertheless, we need to
combine the play in a doll house with additional methodology in order to collect all the data,
such as interviews or drawings.
Children’s play in the doll house is being influenced by the subject of the scenario they
present, it’s structure as well as the age of the child, her personality as well as the habituation to
the method.
The study privides us with interesting data for the case study of a family and nurtures us
with questions for future research.
(EN)
Πανεπιστήμιο Κρήτης
