Η παρούσα εργασία μελετά τη μεταγλωσσική επίγνωση των φωνοτακτικών περιορισμών μιας γλώσσας πολιτιστικής κληρονομιάς (heritage language), εξετάζοντας την περίπτωση δίγλωσσων ενηλίκων (Αλβανικά-Ελληνικά), οι οποίοι μεγάλωσαν σε ελληνόφωνο περιβάλλον, κατακτώντας την Αλβανική μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον. Στόχος είναι να διερευνηθεί κατά πόσο μια γλώσσα που κατακτιέται με φυσικό τρόπο ως Γ1, μπορεί να κατακτηθεί ατελώς (incompletely acquired) ή και να φθαρεί (attrited) στη συνέχεια, όταν η κατάχτηση λαμβάνει χώρα σε περιβάλλον με μειωμένα σε ποσότητα και ποιότητα γλωσσικά εισαγόμενα (input). Στην έρευνα συμμετείχαν 6 δίγλωσσοι ενήλικες (Αλβανικά-Ελληνικά) που μεγάλωσαν στην Ελλάδα, έχοντας την Κοινή Νέα Ελληνική ως κυρίαρχη γλώσσα (dominant language), ενώ συμμετείχαν, ως ομάδα ελέγχου, και 2 φυσικοί ομιλητές της Αλβανικής, οι οποίοι μετανάστευσαν στην Ελλάδα στην ηλικία των 19 ετών. Αντικείμενο μελέτης αποτέλεσε η συλλαβοποίηση τριμελών συμφωνικών συμπλεγμάτων στο εσωτερικό δισύλλαβων ψευδολέξεων. Τα συμφωνικό συμπλέγματα που επιλέχθηκαν είναι αποδεκτά σύμφωνα με τους φωνοτακηκούς περιορισμούς της Αλβανικής γλώσσας, δεν αποτελούν όμως αποδεκτά συμπλέγματα στην Κοινή Νέα Ελληνική, Η ποικιλία που παρατηρήθηκε στα αποτελέσματα υποδεικνύει ατελή κατάχτηση των φωνοτακτικών περιορισμών της γλώσσας πολιτιστικής κληρονομιάς. Προτείνεται ότι η παρατηρούμενη ποικιλία μπορεί να αποδοθεί στη λειτουργία πολλαπλών παράλληλων γραμματικών (βλ. Kiparsky, 1993- Anttila, 2002a, 2002b- Anttila and Cho, 1998- Revithiadou andTzakosta 2004a, 2004b- Tzakosta, 2004, μεταξύ άλλων), κάτι που υποδεικνύει όχι, οι μεν ομιλητές της γλώσσας πολιτιστικής κληρονομιάς δεν έφτασαν στο τελικά στάδιο φωνολογικής κατάκτησης, οι δε μετανάστες παρουσιάζουν σημάδια γλωσσικής φθοράς της Γ1.
(EL)
This thesis studies the metalinguistic phonotactic knowledge in Albanian heritage speakers whose
dominant language is Greek, aiming to investigate whether phonotactics in a heritage language can
be incompletely acquired and/or attrited. To this end, a group of 6 Albanian heritage speakers who
were raised in Greece and a control group of 2 Albanian immigrants who moved to Greece in
adulthood participated in a three-consonant word-internal cluster syllabification task, syllabifying 66
nonce-words that contained clusters allowed by Albanian phonotactics, but disallowed by the
phonotactics of Modern Greek. The great between-subjects and within-subjects variability in the
results of both groups suggests incomplete acquisition of heritage phonotactics by heritage speakers,
as well as some degree of attrition in the first-generation Albanian immigrants. I argue that this
variability is attributed to the use of Multiple Parallel Grammars (Kiparsky, 1993; Anttila, 2002a,
2002b; Anttila and Cho, 1998; Revithiadou and Tzakosta 2004a, 2004b; Tzakosta, 2004, among others),
which is indicative of incomplete acquisition and non-native ultimate attainment in the phonotactic
knowledge of heritage speakers, while the use of Multiple Parallel Grammars by first generation
immigrants can suggest first language attrition of phonotactics.
(EN)
Πανεπιστήμιο Κρήτης
