Από την απαρχή της βιομηχανικής επανάστασης, η ανθρωπότητα παράγει τεράστιες ποσότητες αερίων, τα οποία δεν θα μπορούσαν να βρεθούνε στην φύση σε τέτοιες περιεκτικότητες
ή και καθόλου. Τα αέρια αυτά είναι προϊόντα ή αντιδρώντα σε κάποια χημική αντίδραση και
υπάρχουν σε βιομηχανικές, αλλά και αστικές περιοχές. Ένας βασικός λόγος πίσω από την
ανάγκη για επιτήρηση τέτοιων αερίων, παρόλο που αυτά μπορούν να παραχθούν οργανικά
στην φύση, είναι πως το ποσό που προκύπτει από ανθρώπινη δραστηριότητα είναι ικανό να
προκαλέσει μη αναστρέψιμα προβλήματα στους ανθρώπους (προβλήματα υγείας) αλλά και
στην φύση(καταστροφή χλωρίδας και πανίδας κλπ.). Για να αντιμετωπιστούν οι επιδράσεις
των ουσιών αυτών, πρέπει πρώτα να ανιχνευτούν είτε μακροσκοπικά (συγκέντρωση και
ολική μάζα αερίου σε μακροσκοπικό περιβάλλον όπως μια μητροπολιτική περιοχή, μια χώρα
ή ολόκληρος ο πλανήτης) είτε μεσοσκοπικά (συγκέντρωση και ολική μάζα αερίου σε μεσοσκοπικό
περιβάλλον όπως ένα δωμάτιο, ένα σπίτι ή ένας χώρος εργασίας). Για τον σκοπό αυτό, μία
μεγάλη γκάμα αισθητήρων αερίων έχει αναπτυχθεί. Οι αισθητήρες αυτοί είναι συσκευές που
μπορούν να ανιχνεύσουν μία αέρια ουσία διαμέσου μιας μεταβολής στο μέσο ανίχνευσης
που μεταφράζεται σε κάποιου είδους σήμα, το οποίο παρέχει σημαντικές πληροφορίες για
τον αέριο στόχο. Μία από τις πιο διαδεδομένες τεχνικές για την ανίχνευση αερίων είναι
η χρήση ημιαγώγιμων οξειδίων μετάλλων (S.M.O.), λόγω των πολλαπλών πλεονεκτημάτων
τους, ένα εκ των οποίων είναι η πληθώρα συνδυασμών που μπορούμε να παράξουμε, όντας
ευκόλως τροποποιήσιμα υλικά. Ο κύριος μηχανισμός που διέπει αυτού του είδους τους
αισθητήρες είναι η εναλλαγή της έντασης του ρεύματος που ρέει μέσα τους όταν βρίσκονται
ή δεν βρίσκονται σε επαφή με το αέριο. Στην πτυχιακή εργασία αυτή γίνεται χρήση λεπτών
υμενίων οξειδίου του Νικελίου με ”ντοπάρισμα” Αλουμινίου, για ανίχνευση όζοντος, με αμπερομετρικές μετρήσεις, τα οποία έχον πρωτίστως χαρακτηριστεί με τρεις διαφορετικές τεχνικές (
XRD, FESEM, UVVis). Το όζον επιλέχθηκε ως ο αέριος στόχος της εργασίας καθώς αποτελεί
κίνδυνο και η συγκέντρωση του στην τροπόσφαιρα αυξάνεται συνεχώς, καθιστώντας το απειλή
για την ανθρώπινη υγεία, όπως και για την υγεία την συνολικής πανίδας του πλανήτη. Άξιο
αναφοράς είναι το γεγονός πως στην βιβλιογραφία δεν υπάρχει κάποιο πρότζεκτ που να
αφορά την ανίχνευση όζοντος με χρήση του οξειδίου του Νικελίου με ”ντοπάρισμα” Αλουμινίου.
(EL)
Ever since the industrial revolution, mankind has been producing enormous amounts of
gases that would otherwise not be present in the ambient environment in such quantities
or at all. These gases are either products from or reactants to a chemical reaction and exist
in both industrial and urban areas. A key component to the reasoning behind the monitoring
of such gases is that, even though some of them can occur organically in nature, the sheer
amount generated from mankind is more than enough to cause irreversible problems to both
humans (health issues) and nature (damage to flora and fauna, climate change etc.). To
tackle the effects of these compounds, they first need to be detected either macroscopically
(concentration and total mass of a gas in a macroscopic environment such as a metropolitan
area, a country, or the whole planet) or mesoscopically (concentration and total mass of a
gas in a mesoscopic environment such as a room, a house, or a working facility). For this
task, a wide range of gas sensors/detectors has been invented. Gas sensors are devices
that can detect a gas through a change that occurs in the medium which they use and can
translate that change into some kind of signal that provides valuable information about the
targeted compound. One of the most wide spread techniques for gas detection is the use of
Semiconductor Metal Oxides (S.M.O.), as they offer a great amount of advantages, one of
which is the numerous different compounds that can be produced, being that they are easily
modified. The main mechanism that governs these kinds of sensors is the alteration of the
current flowing through them whilst being and not being in contact with the target gas. In
this thesis Aluminum doped Nickel oxide thin films have been employed for the detection of
ozone using amperometric measurements and have been characterised with three different
techniques (XRD, FESEM, UVVis). The reason behind ozone being selected as the target
gas, is that it constitutes a hazard and has been increasing in concentration in the troposphere, making it a dangerous compound that could harm both humans and animals alike.
Something worth mentioning is that there has not been any projects regarding the detection
of ozone using Aluminum doped Nickel oxide (Al:NiO).
(EN)
Πανεπιστήμιο Κρήτης
