Ο Έβρος είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Βαλκανικής Χερσονήσου. Πηγάζει από την οροσειρά της Ρίλας στη Βουλγαρία εισέρχεται στην Ελλάδα και αποτελεί φυσικό όριο μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας από το ύψος του Αρμενίου έως το Δίλοφο. Από την περιοχή αυτή μέχρι τις Καστανιές, όπου συναντά τον παραπόταμο Άρδα, αποτελεί Ελληνοτουρκικό σύνορο. Στο σημείο αυτό εισέρχεται σε Τουρκικό έδαφος, στην Ανδριανούπολη όπου συναντάτε με τον Τούντζα. Από το ύψος της Βύσσας και έπειτα αποτελεί κοινό ελληνοτουρκικό σύνορο. Στο ύψος του Διδυμοτείχου συναντάτε με τον παραπόταμο του Ερυθροπόταμο και στο ύψος του Τυχερού με τον Εργίνη. Ο Έβρος διανύει συνολικά περίπου 530 χιλιόμετρα μέχρι να εκβάλει στο Αιγαίο πέλαγος. Από αυτά τα 230 χιλιόμετρα αποτελούν τη συνοριακή γραμμή μεταξύ Ελλάδος-Βουλγαρίας και Ελλάδος-Τουρκίας. Παραπόταμοί του είναι ο Άρδας ( στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία), ο Ερυθροπόταμος (στην Ελλάδα),ο Τούντζας ( στη Βουλγαρία και στην Τουρκία) και ο Εργίνης (στην Τουρκία). Η συνολική λεκάνη απορροής του ποταμού έχει επιφάνεια 53.000 Κm2 από τα οποία: • τα 35.085 Km2 (66,2%) ανήκουν στη Βουλγαρία • τα 14.575 Κm2 (27,5%) ανήκουν στην Τουρκία και • τα 3.340 Km2 (6,3%) ανήκουν στην Ελλάδα Ο Έβρος διέρχεται, τόσο κατά τη διέλευση του από την Ελλάδα καθώς και σε μεγάλο μέρος από τα γειτονικά κράτη, από περιοχές με ήπιο ανάγλυφο(ημιορεινό, λοφώδες και πεδινό) συντελώντας με τον τρόπο αυτό στην έντονη αγροτική, βιομηχανική (κυρίως βαριάς και χημικής) και αστική ανάπτυξη στην ευρύτερη κοιλάδα του Έβρου. Απόρροια της ανάπτυξης στην Βουλγαρία είναι η επιβάρυνση με αστικά και βιομηχανικά απόβλητα κατά μήκος κυρίως της διαδρομής του ποταμού στην Ν.Α πλευρά της Βουλγαρίας λόγω της έντονης βιομηχανικής δραστηριότητας της περιοχής. Αλλά και γενικότερα στην πλευρά της Βουλγαρίας ο ποταμός αποτελεί τον αποδέκτη κάθε απόρριψης. Επιπλέον ο Έβρος αποτελεί αποδέκτη λυμάτων αποστραγγιστικών γεωργικών καλλιεργειών από την Ελλάδα καθώς και αστικών λυμάτων από την Ορεστιάδα, το Διδυμότειχο και το Σουφλί . Μικρή θεωρείται η επιβάρυνση με βιομηχανικά απόβλητα. Σημαντική θεωρείται η επιβάρυνση από την Τουρκία καθώς ο ποταμός τροφοδοτείται μέσω του Εργίνη με αστικά λύματα των πόλεων που βρίσκονται στην κοιλάδα του όπως της Ανδριανούπολης κα. αλλά και ταυτόχρονα με απόβλητα της βιομηχανικής περιοχής (βυρσοδεψία, εργοστάσια πλαστικών χρωμάτων, κα.). Λόγω της διασυνοριακής ρύπανσης η οποία αποτελεί κατά κύριο λόγο συνέπεια της ανταγωνιστικής βιομηχανικής ανάπτυξη ς τους και επιπλέον της ανάπτυξης μεγάλων αστικών κέντρων είναι λοιπόν δυνατό να δημιουργηθούν σημαντικά προβλήματα μεταξύ των ανάντη και κατάντη χωρών. Επιβεβλημένη θεωρείται η συνεργασία των τριών χωρών τόσο για τη πρόληψη όσο και για την αντιμετώπιση δυσχερών καταστάσεων λαμβάνοντας υπόψη ορισμένους παράγοντας κοινής αποδοχής. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να μελετηθεί η εποχιακή διακύμανση χαρακτηριστικών φυσικοχημικών παραμέτρων στον ποταμό 'Έβρο καθώς και η ικανότητα αυτοκαθαρισμού του ποταμού με στόχο να διερευνηθεί το μέγεθος της υποβάθμισης των νερών του ποταμού και παράλληλα οι πιθανές πηγές ρύπανσης. Τέλος είναι απαραίτητο να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα των αναλύσεων έτσι ώστε να γίνει σωστή διαχείριση του ποταμού Έβρου και ταυτόχρονα να αναπτυχθούν μέθοδοι προστασίας του.
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
