Συμβολή στην ανάπτυξη και δοκιμή πιλοτικού συστήματος αξιολόγησης αγροπεριβαλλοντικών μέτρων στην Ελλάδα (EL)

Χριστόπουλος, Σταμάτιος

Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Περιβάλλοντος. Τμήμα Περιβάλλοντος. Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση. (EL)

Η εργασία επιχειρεί να παρουσιάσει την ανάπτυξη ενός σύνθετου δείκτη, ικανού να προσδιορίζει, μέσω ποσοτικής προσέγγισης, τις περιβαλλοντικές επιδράσεις, οι οποίες προκύπτουν από τις δραστηριότητες γεωργικών εκμεταλλεύσεων, στο πλαίσιο εφαρμογής Αγροπεριβαλλοντικών Μέτρων, ως τμήμα των ευρύτερων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αγροτικό χώρο. Ευρύτερης σημασίας σκοπό της εργασίας αποτελεί, εκτός της συμβολής της στην ανάπτυξη κοινής και εναρμονισμένης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεθοδολογίας περιβαλλοντικής αξιολόγησης των Αγροπεριβαλλοντικών Μέτρων, η συνεισφορά της στην ευρύτερη συζήτηση που διεξάγεται, σχετικά με την ανάπτυξη συστημάτων που βασίζονται σε σύνθετους δείκτες, αλλά και στη δυνατότητα χρήσης ανάλογων υποστηρικτικών εργαλείων άσκησης πολιτικής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Η εργασία διακρίνεται σε πέντε επιμέρους τμήματα, τα οποία αποτελούνται από επτά διαφορετικά κεφάλαια. Εισαγωγικά, παρατίθενται το σχετικό πλαίσιο πολιτικής και οι υφιστάμενες πρακτικές περιβαλλοντικής αξιολόγησης αγροπεριβαλλοντικών πολιτικών, προγραμμάτων και μέτρων. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η χρήση των αγροπεριβαλλοντικών δεικτών και η συμβολή τους στις διαδικασίες αξιολόγησης των εν λόγω μέτρων πολιτικής. Κατόπιν αυτών, αναλύονται τα επιμέρους στοιχεία της μεθοδολογίας αξιολόγησης, δηλαδή εκείνα εξ’ αυτών τα οποία συγκροτούν ένα σύνθετο δείκτη. Τα τελευταία ακολουθούνται από τη λεπτομερή κατά στάδιο ανάλυση δυο δοκιμαστικών εφαρμογών του συστήματος αξιολόγησης, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα τα οποία προέκυψαν από τις εν λόγω εφαρμογές. Ένα μικρό τμήμα της εργασίας, αφιερώνεται στην ανάλυση βαθμού ευαισθησίας του σύνθετου δείκτη και, εν τέλει σε συμπεράσματα και τη συζήτηση αυτών, συνοδευόμενη από τρία παραρτήματα. Από την εφαρμογή του εν λόγω σύνθετου δείκτη για τον υπολογισμό του αγροπεριβαλλοντικού αποτυπώματος στης περιοχές της μεσσηνιακής Μάνης (Βιολογική Ελαιοκαλλιέργεια) και του κάμπου της Λάρισας (Βαμβακοκαλλιέργεια μειωμένων εισροών λιπασμάτων) προκύπτουν τα εξής ευρήματα: Η σύγκριση εκμεταλλεύσεων υπό καθεστώς αγροπεριβαλλοντικών μέτρων και μη συμμετεχουσών εκμεταλλεύσεων δεν παράγει σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των δυο συστημάτων. Στην περίπτωση της Μάνης η εφαρμογή μέτρων εμπόδισε την εντατικοποίηση της ελαιοκαλλιέργειας και διευκόλυνε τη μετάβασή της στη βιολογική παραγωγή. Στην περίπτωση της Λάρισας η εφαρμογή του μέτρου κατάφερε να συνεισφέρει στην προσπάθεια αντιμετώπισης συγκεκριμένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες εντούτοις δεν ήταν εντός των προκαθορισμένων στόχων της πολιτικής. Και στις δυο περιπτώσεις η εφαρμογή των μέτρων δεν δύναται να χαρακτήριστεί ως σεβόμενη τις αρχές της προσθετικότητας.

doctoralThesis

Αγροπεριβαλλοντικά Μέτρα (EL)

Common agricultural policy (EL)

Κοινή αγροτική πολιτική (EL)

Αγροπεριβαλλοντική Πολιτική (EL)

Agri-environmental Measures (EL)

Σύνθετοι δείκτες (EL)

Composite indicators (EL)

Agri-environmental Footprint (EL)

Αγροπεριβαλλοντικό Αποτύπωμα (EL)

Indicator Systems (EL)

Agri-environmental Policy (EL)

Συστήματα Δεικτών (EL)

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Ιδρυματικό Αποθετήριο Ελλάνικος (Hellanicus)

Διδακτορικές διατριβές

Γκρίζα Βιβλιογραφία

Τμήμα Περιβάλλοντος

2011

http://hdl.handle.net/11610/11099

2015-11-17T10:44:08Z

Μυτιλήνη