Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιαστεί τόσο η συμβολή και η διαχρονικότητα της συμμετοχικής δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν την Συνθήκη της Λισαβόνας, όσο και η αναγκαιότητα αυτής μετά την Συνθήκη και μέχρι και σήμερα. Η εργασία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, αρχικά, γίνεται προσπάθεια να οριοθετηθεί η έννοια της συμμετοχικής δημοκρατίας μέσα από τρεις προσεγγίσεις : α) από τον διάλογο αντιπαράθεσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στους υποστηρικτές της και τους αντίστοιχους υπέρμαχους της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, β) από την ανάλυση των κυριότερων αναφορών της, όπως διαμορφώνονται από τις απόψεις των θερμότερων θεωρητικών υποστηρικτών της, και τέλος γ) σύμφωνα με την οπτική του Held. Αναφέρονται οι συμμετοχικοί θεσμοί της συμμετοχικής δημοκρατίας και επιλέγεται ως καλύτερη εφαρμογή αυτών το ελβετικό μοντέλο. Εν συνεχεία σκιαγραφούνται οι δυο εφαρμογές της συμμετοχικής δημοκρατίας στην ΕΕ, υπό την έννοια της συμμετοχής των πολιτών στη διαμόρφωση της πολιτικής, ως ατόμων, και υπό την έννοια της συμμετοχή των πολιτών στην χάραξη πολιτικής, ως συνόλου, μέσα από το διάλογο στα πλαίσια της λεγόμενης οργανωμένης κοινωνίας πολιτών. Γίνεται ιδιαίτερη μνεία στη ΣτΛ και την επιδίωξη αυτής, να ενισχύσει το δημοκρατικό ιστό της ΕΕ μέσα από τις καινοτόμες ή διαδεχόμενες διατάξεις της.Στο δεύτερο μέρος της εργασίας παρουσιάζονται τα μέσα έκφρασης και οι εφαρμογές της συμμετοχικής δημοκρατίας στην ΕΕ και τα υφιστάμενα «ελλείμματα». Ως κύρια μέσα έκφρασης, τίθενται τα θεσμικά ευρωπαϊκά όργανα και συγκεκριμένα γίνεται αναφορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, και τέλος στην Επιτροπή των Περιφερειών. Με συνδετικές αναφορές στην ιστορική δράση των θεσμικών οργάνων παρουσιάζεται ταυτόχρονα και η σύγχρονη και βελτιωμένη ικανότητα παρέμβασης τους σε τομείς άμεσης προτεραιότητας για τη σημερινή Ένωση. Ως «ελλείμματα», τίθενται από την μία το δημοκρατικό έλλειμμα, και από την άλλη το έλλειμμα πληροφόρησης και όπως αυτό εντείνεται μέσα από τη διαδικασία του δημοψηφίσματος.Εν συνεχεία γίνεται αναφορά στις υφιστάμενες καλές πρακτικές όπως τη δικτυακή πλατφόρμα «Αγορά των πολιτών», τους δικτυακούς τόπους «Η φωνή σας στην Ευρώπη», «Debate Europe» και «η Ευρώπη σου», τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, την Επιτροπή Αναφορών του ΕΚ, την κεντρική υπηρεσία Europe Direct και τέλος την βάση δεδομένων με την ονομασία CONECCS. Επιπλέον παρατίθενται παραδείγματα καλών εφαρμογών της συμμετοχικής δημοκρατίας όπως το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες 2014-2020», το Crowdfunding, και τον Συμμετοχικό Προϋπολογισμό.
