Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αποτελεί ένα από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που ως αποστολή έχει τη διαφύλαξη της σταθερότητας των τιμών και τη σταθερότητα του δημοσιονομικού συστήματος. Τα όργανα λήψεως των αποφάσεων της ΕΚΤ είναι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ και η Εκτελεστική Επιτροπή. Από το Νοέμβριο του 2014, η ΕΚΤ έχει αναλάβει το ρόλο της ενιαίας εποπτικής αρχής με στόχο την εξασφάλιση ενός εύρωστου ευρωπαϊκού εποπτικού μηχανισμού. Επιπλέον, η ΕΚΤ χαίρει πλήρους ανεξαρτησίας τόσο από τα λοιπά θεσμικά όργανα της ΕΕ όσο και από τις εθνικές κυβερνήσεις των κρατών-μελών της. Το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και η ταχεία εξάπλωση της στις χώρες της Ευρωζώνης οδήγησε σε επισφαλή εργασία, ανεργία και φτώχεια. Οι εξελίξεις αυτές έφεραν στην επιφάνεια όλες τις δομικές αδυναμίες της ΕΕ και την ανυπαρξία των μηχανισμών παραγωγής αποφάσεων και ελέγχου για την προάσπιση των κοινών οικονομικών συμφερόντων. Στις δύσκολες αυτές στιγμές, ο ρόλος της ΕΚΤ υπήρξε καθοριστικός για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, η ΕΚΤ αποτελεί μέρος του μηχανισμού βοήθειας με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η ελληνική κρίση χρέους οδήγησε τη χώρα σε τρία μνημόνια και στην επιβολή ελέγχου κεφαλαίων στις ελληνικές τράπεζες με αποτέλεσμα να καθίσταται άμεσα απαραίτητη η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και η λήψη μέτρων από την πλευρά της ΕΚΤ για τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών και της ελληνικής οικονομίας.
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας, λοιπόν, είναι η μελέτη της ΕΚΤ ως θεσμικού οργάνου της ΕΕ και ο ρόλος της στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης της Ευρωζώνης. Ειδικότερα, στο πρώτο κεφάλαιο αναπτύσσεται διεξοδικά η ΕΚΤ, η οργανωτική της δομή, οι αρμοδιότητες της, καθώς και το σύστημα λήψης των αποφάσεων της. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται το φαινόμενο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, τα αίτια που οδήγησαν στη ραγδαία εξάπλωση της στην Ευρωζώνη και τέλος τα μέτρα που λήφθηκαν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπιση της. Στο τρίτο και τελευταίο κεφάλαιο ερευνάται ο ρόλος της ΕΚΤ στην διαχείριση της οικονομικής κρίσης, τα μέτρα που έλαβε για την επιτυχή αντιμετώπιση της και τέλος τα αποτελέσματα που επέφεραν οι πολιτικές που επέλεξε να εφαρμόσει.
University of the Aegena
