In his lectures on Aesthetics, from 1818 to 1829, Hegel seems to use the following enigmatic proposition: "Art, considered in its highest vocation, is and remains for us a thing of the past." This statement summarizes the so-called thesis on the "end" or, more dramatically, the "death" of art and has been the subject of intense debate since the time it was formulated, with the interest in a satisfactory interpretation constantly renewed until our days. The following study attempts to investigate this issue in the context of the Hegelian metaphysics. More specifically, its purpose is to show that the dialectical movement, which underpins Hegel's program as a whole, provides the necessary conditions for an interpretation that makes the meaning of the above mysterious expression of the Aesthetics perfectly clear, and at the same time gives us a fairly clear picture of the form, content and function of art after its "end".
(EL)
Στις διαλέξεις του για την Αισθητική, από το 1818 μέχρι και το 1829, ο Χέγκελ φαίνεται ότι χρησιμοποιεί την εξής αινιγματική πρόταση: «Η τέχνη είναι και παραμένει για μας, από την πλευρά του υψηλότερου προορισμού της, κάτι το παρωχημένο». Η δήλωση αυτή συνοψίζει τη λεγόμενη θέση του για το «τέλος» ή, πιο δραματικά, τον «θάνατο» της τέχνης και έχει αποτελέσει, ήδη από την εποχή που διατυπώθηκε, αντικείμενο έντονης συζήτησης, με το ενδιαφέρον για μια ικανοποιητική ερμηνεία να ανανεώνεται συνεχώς έως και τις μέρες μας. Στη μελέτη που ακολουθεί, επιχειρείται μια διερεύνηση του εν λόγω ζητήματος στο πλαίσιο της εγελιανής μεταφυσικής. Πιο συγκεκριμένα, σκοπός είναι να δειχθεί ότι η διαλεκτική κίνηση, που θεμελιώνει το πρόγραμμα του Χέγκελ, προσφέρει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για μια ερμηνεία που καθιστά απόλυτα σαφές το νόημα των ανωτέρω σκιωδών εκφράσεων της Αισθητικής και ταυτόχρονα μας δίνει μια αρκετά ευκρινή εικόνα της μορφής, του περιεχομένου και του ρόλου της τέχνης μετά το «τέλος».
(EL)
Πανεπιστήμιο Πατρών
