Παρόλο που οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η νευροανάδραση αποτελεί ένα καινοτόμο μέσο θεραπείας αποκατάστασης της διαταραχής αυτιστικού φάσματος που εκμεταλλεύεται την εγκεφαλική πλαστικότητα, η χρήση της δεν είναι διαδεδομένη στη φυσιοθεραπευτική κοινότητα. Υπάρχουν διάφορα είδη νευροανάδρασης, των οποίων η αποδοτικότητά στην αντιμετώπιση της προαναφερθείσας πάθησης διερευνάται μέσω μελετών.
Ο αυτισμός και το σύνδρομο Asperger ανήκουν στις αναπτυξιακές διαταραχές που περιορίζουν τη δυνατότητα του ατόμου για επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους, αλλά και την αλληλεπίδραση με το εξωτερικό τους περιβάλλον. Τα σημαντικότερα ελλείμματα αφορούν το γνωστικό, επικοινωνιακό και κινητικό κομμάτι. Στόχο της φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης συνιστά η ελαχιστοποίηση των αυτιστικών συμπτωμάτων και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Μέσω της νευροανάδρασης επιδιώκεται η αυτορρύθμιση μιας συγκεκριμένης εγκεφαλικής λειτουργίας προσφέροντας στον υποβαλλόμενο πληροφορίες αναφορικά με τη δική του εγκεφαλική δραστηριότητα.
Η παρούσα βιβλιογραφική ανασκόπηση πραγματεύεται τον αυτισμό. Αρχικά, εκτίθενται με συντομία η φύση της διαταραχής, η επιδημιολογία και οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση του αυτιστικού φάσματος. Στη συνέχεια, περιγράφεται η κλινική εικόνα των πασχόντων με αυτισμό και η διάγνωσή του. Επισημαίνεται, έπειτα, η ανάγκη αναζήτησης νέων φυσικοθεραπευτικών μέσων με στόχο την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων του αυτισμού και τη βελτίωση της ποιότητας των ανθρώπων με αυτισμό, όπως η νευροανάδραση. Επιπρόσθετα, επεξηγείται η έννοια της νευροανάδρασης, ενώ διερευνώνται τα είδη και ο τρόπος λειτουργίας της. Αναδεικνύεται, τέλος, η αποτελεσματικότητα της νευροανάδρασης στην ποιότητα ζωής των ασθενών, με γνώμονα τις πιο σύγχρονες και έγκυρες μελέτες.
Η βιβλιογραφική ανασκόπηση αποτελεί τη μέθοδο εκπόνησης της ερευνητικής εργασίας. Γλώσσες δημοσίευσης των άρθρων είναι η αγγλική και η ελληνική. Για την κατάλληλη επιλογή βιβλιογραφίας χρησιμοποιήθηκαν οι εξής λέξεις-κλειδιά: neurofeedback, biofeedback, Autism, ASD, Asperger, quality of life, rehabilitation, physical therapy, Αυτισμός, Νευροανάδραση, Βιοανάδραση, ποιότητα ζωής, αποκατάσταση, φυσικοθεραπεία καθώς και οι συνδυασμοί τους. Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στις επιστημονικές βάσεις δεδομένων PubMed, Medline και Mendeley. Συμπληρωματική βιβλιογραφία αναζητήθηκε και από άλλες μηχανές αναζήτησης, όπως το Google Scholar. Οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για τη βιβλιογραφική ανασκόπηση ήταν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες, συστηματικές ερευνητικές μελέτες, παρουσιάσεις μεμονωμένων περιστατικών και βιβλιογραφικές ανασκοπήσεις. Τέλος, τέθηκε χρονικός περιορισμός των τελευταίων τεσσάρων ετών (2019-2023).
Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι η πλήρης ενημέρωση, τόσο των πασχόντων, όσο και των φροντιστών και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τη νευροανάδραση ως μέσο φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης του αυτιστικού φάσματος. Επιδιώκεται, επιπλέον, η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της νευροανάδρασης ως μέσο αντιμετώπισης του αυτισμού, ώστε να επιτευχθεί βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων που ανήκουν στη συγκεκριμένη ομάδα.
Πανεπιστήμιο Πατρών
