Η αρχαία ελληνική γραμματεία και φιλοσοφία παρουσιάζουν τον άρρηκτο δεσμό μεταξύ της ευάλωτης φύσης του έρωτα και της δημιουργικότητας. Η περιγραφή του έρωτα από τη Διοτίμα στο Συμπόσιο αποτελεί ένα εγκώμιο στη δύναμη του έρωτα ως διαδικασία μεταμόρφωσης, συνεχούς κίνησης και αλληλεπίδρασης του εαυτού με τον Άλλο. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει τους τρόπους μέσα από τους οποίους ο Τζον Κητς ανακτά στην ποίησή το στοιχείο του ευάλωτου που αποτελεί κεντρική αρετή και εμπειρία για το ερωτικό υποκείμενο στα σύγχρονα ποιήματά του με ελληνικό θέμα. Σύμφωνα με τη Μαρίνα ΜπέρζινςΜακΚόι, το να είναι κάποιος ευάλωτος σημαίνει ότι είναι "ικανός να πληγωθεί" (7). Συνεπώς, η χρήση βιωματικής γλώσσας και εικόνων που σχετίζονται με την τραυματική εμπειρία του έρωτα είναι σημαντικές στην ποίηση του Κητς καθώς σχετίζονται με βαθύτερα ερωτήματα για τη θνησιμότητα, τον ερωτικό πόνο και άλλες μορφές ανθρώπινης αδυναμίας. Τα αφηγηματικά ποιήματα του Κητς, όπως ο Ενδυμίων και η Λάμια, υπογραμμίζουν τον κεντρικό ρόλο της ευάλωτης φύσης του έρωτα για την ολοκλήρωση της σχέσης πάσχειν-ποιείν που παραμένει στον πυρήνα της φιλοσοφίας του κινήματος του Ρομαντισμού. Μέσα από τη διερεύνηση της μεταμόρφωσης που επιφέρει η ερωτική εμπειρία στον ψυχισμό του Ρομαντικού ποιητή-ήρωα, καταδεικνύω ότι η μεταμόρφωση του εαυτού αντικατοπτρίζει τη μεταμόρφωση του ποιητικού προσώπου που φιλοδοξεί να διεκδικήσει μια βιώσιμη ταυτότητα στο πλαίσιο του ελληνικού Ρομαντισμού. Ο Έρως, ως μεσολαβητική δύναμη ανάμεσα στους θνητούς και τους αθάνατους, το παλιό και το νέο, αναγκάζει τον σύγχρονο ποιητή να αποδεχτεί την αργοπορία του ως προς τη σχέση του με την αρχαιότητα.
Η θέση μου βασίζεται στη θεωρητική ανάλυση της ΜακΚόι όσον αφορά το ευάλωτο στην αρχαιότητα και στην προσέγγιση του Μάρτιν Ασκ όσον αφορά τη στάση που διατηρεί ο Κητς απέναντι στον κλασσικό πολιτισμό. Η δυαδικότητα του μοντέλου πάσχειν-ποιείν, όπως έχει νοηθεί από την Καμπίτογλου, θα συζητηθεί εκτενώς σε αυτή την εργασία, καθώς σχετίζεται με την παράδοξη φύση του έρωτα ως μια γλυκόπικρη εμπειρία. Παρ'όλα αυτά, η παρούσα μελέτη στοχεύει στην υιοθέτηση μιας νέας προσέγγισης, μελετώντας τα ποιήματα του Κητςπου αναφέρονται στην Ελλάδα, προκειμένου να εξερευνήσει την εξέλιξη της σκέψης του και την επακόλουθη ωρίμανσή του όσον αφορά τη στάση του απέναντι στο ευάλωτο στοιχείο του έρωτα. Θα υποστηρίξω ότι ενώ το τέλος του Ενδυμίωνα υποδηλώνεται μέσα από την εκστατική ολοκλήρωση της ερωτικής εμπειρίας, το τέλος της Λάμιας έγκειται στην αβεβαιότητα μιας τέτοιας εμπειρίας διαταράσσοντας την ολοκλήρωση της σχέσης πάσχειν-ποιείν. Η παραμονή του ποιητή στη διαδικασία του πάσχειν υποδηλώνει ότι ο έρωτας παραμένει βασικός πυρήνας της ιδέας της «Αρνητικής Ικανότητας» που διαμόρφωσε ο Κητς μέσα από την ποίησή του. Η έλλειψη και η ατέλεια που χαρακτηρίζει τον έρωτα δεν μπορεί να ξεπεραστεί καθώς παραμένει μέσα στον ποιητή-ήρωα αναγκάζοντάς τον να αναγνωρίσει τον ευάλωτο χαρακτήρα οποιασδήποτε ερωτικής εμπειρίας. Κατά συνέπεια, ο Κητς παροτρύνει τους αναγνώστες του να αναγνωρίσουν τη δική τους ευάλωτη φύση εκθειάζοντας την αποδοχή πιθανού τραυματισμού σε οποιαδήποτε ερωτική αλληλεπίδραση με τον Άλλο, είτε κατέχει τη μορφή της εξιδανικευμένης μούσας είτε της αρχαιότητας. Μια τέτοια αποδοχή είναι σημαντική για την ευημερία ατόμων και κοινοτήτων εκπληρώνοντας την ποιητική φιλοδοξία του Κητς που είναι «να πράξει κάποιο καλό στον κόσμο» (Κητς 148) μέσω των δημιουργικών του προσπαθειών.
(EL)
Ancient Greek literature and philosophy articulate the irreducible link between vulnerability, eros and creativity. Diotima’s account of love in the Symposiumpresents an encomium to the transformative power of eros as a process of constant movement and becoming by opening one’s self and one’s need to another. The aim of this dissertation is to explore the ways through which John Keats retrieves vulnerability as an experience and virtue central to the erotic condition in his modern Hellenist poetry. According to Marina Berzins McCoy, to be vulnerable is to be “capable of being wounded” (7), thus Iargue that experiential language and imagery of wounding areimportant in Keats’spoetry pertaining to deeper questions about mortality, erotic suffering and other forms of human frailty. Keats’s erotic narratives such as Endymion and Lamiaemphasize the importance of vulnerability in obsessive love for the completion of the πάσχειν-ποιείν model which exists at the core of the Romantic philosophy. By examining the metamorphosis that the erotic experience engenders for the Romantic poet-hero, I suggest that the becoming of the self parallels the becoming of the poetic persona who aspires to assume a viable identity in the context of Romantic Hellenism. Eros as a mediatory force between mortals and immortals, the old and the new, compels the poet to acknowledge his belatedness as a lover of antiquity and a modern poet in the face of its enduring legacy.
My dissertation draws on the scholarship of McCoy’s study of vulnerability and Martin Aske’s approach to Keats’s Hellenism in the context of his belatedness. It also discusses the duality of πάσχειν-ποιείνas it has been conceptualized by E. DoukaKabitoglou as it pertains to the paradoxical nature of eros as a bittersweet experience. Nevertheless, this thesis proposes a new approach by studying Keats’s Hellenist poems so as to uncover the development of his thought and subsequent maturation with regards to his stance towards eros and vulnerability. I argue that whereas Endymion’s ending concludes with the ecstatic finality of the erotic experience, Lamia’s ending dwells in the uncertainty of such an experience disrupting the completion of the πάσχειν-ποιείν model. The dwelling on the process of πάσχειν suggests that eros remains a key constituent of Keats’s concept of Negative Capability encouraging a sense of indeterminacy and openness to the erotic experience albeit destructive and paralyzing. The lack and incompleteness which characterizes eros as an experience is never overcome but rather remains perpetually within the poet-hero compelling him to recognize his vulnerability in the face of the erotic experience. Ultimately, Keats urgeshis readers to come to terms with their own vulnerability by extolling the recognition and proper acceptance of the potential capacity to be hurt in any erotic interaction with the beloved Other whether it takes the form of his idealized muse or antiquity. Such an acceptance is important to the thriving of individuals and communities fulfilling Keats’s poetic ambition of “doing the world some good” (Keats 148) through his creative endeavours.
(EN)
