Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της γης και παίζουν
σημαντικό ρόλο στα χερσαία οικοσυστήματα και υπό το πρίσμα της αύξησης της
θερμοκρασίας του κλίματος είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε τους
παράγοντες που τις επηρεάζουν. Ο κίνδυνος δασικής πυρκαγιάς είναι ένας όρος που
χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επίδραση τόσο των στατικών όσο και των
δυναμικών παραγόντων που καθορίζουν το πόσο εύκολα μπορεί να γίνει ανάφλεξη, το
ποσοστό εξάπλωσης, την δυσκολία ελέγχου και τις επιπτώσεις τους.
Στην παρούσα μελέτη, γίνεται μία προσπάθεια εκτίμησης κινδύνου δασικής
πυρκαγιάς για το νησί της Κρήτης, ένα κομμάτι της ανατολικής Μεσογείου όπου
παρουσιάζεται αυξημένη ευπάθεια σε πυρκαγιές. Οι στατικοί παράγοντες που
αξιολογήθηκαν είναι τα μορφολογικά και τοπογραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής,
όπως η χρήση γης/κάλυψης γης, η κλίση πρανών, ο προσανατολισμός πρανών, το
οικιστικό δίκτυο, το οδικό δίκτυο, δίκτυο υψηλής τάσης (από Corine
landcover-CLC2000, GEODATA.gov.gr και ΑΔΜΗΕ βάσεις δεδομένων). Κάθε παράγοντας
έχει επίπεδα αξιολόγησης και στην συνέχεια ο συνδυασμός όλων των παραγόντων
ανάλογα με την βαρύτητα του συντελεί για να παραχθεί ο στατικός χάρτης
εκτίμησης πυρκαγιάς, όπου είναι σύμφωνα με προτεινόμενες κατευθύνσεις για την
πρόληψη των πυρκαγιών.
Η έκθεση στον κίνδυνο πυρκαγιάς, ως συνάρτηση των μετεωρολογικών συνθηκών,
θεωρείται ως ο δυναμικός παράγοντας και εκτιμάται με βάση τον Καναδικό Δείκτη
Δασικής Πυρκαγιάς FWI (Canadian Fire Weather Index). Ο FWI είναι ένας ημερήσιος
δείκτης πυρκαγιάς που βασίζεται μετεωρολογικές παραμέτρους χρησιμοποιούνται σε
όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της Μεσογείου, για την εκτίμηση κινδύνου
πυρκαγιάς. Συνδυάζοντας τους στατικούς και τους δυναμικούς παράγοντες
δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο μοντέλο εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς.
Για την αξιολόγηση του μοντέλου, έγινε χρήση δορυφορικών δεδομένων από το
σύστημα MODIS (MCD14ML) που παρέχει πληροφορίες σχετικά με την τοποθεσία των
πυρκαγιών την στιγμή της πυρκαγιάς. Τα πραγματικά γεγονότα πυρκαγιών αφορούν
την περίοδο 2003-2014.
Ευχαριστίες: Στην Περιφερειακή Διοίκηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της Κρήτης
και την Πυροσβεστική Υπηρεσία του Ρεθύμνου για την παροχή των δεδομένων πρόληψη
των πυρκαγιών.
(EL)
Wildfires, as integral earth system processes, play an important role in
terrestrial ecosystems and in light of the warming climate it is crucial to
understand their controlling factors. Fire danger is a term used to describe
the assessment of both the static and dynamic factors of the fire environment
which determine the ease of ignition, rate of spread, difficulty of control and
impact of a fire. Here, a fire danger assessment is attempted for the island of
Crete, an eastern Mediterranean environment that exhibits increased
vulnerability to wildfires.
The static factors are the morphological and topographical features, as the
land use/land cover, inclination, aspect,, proximity to roads, high voltage
lines (from Corine Landcover-CLC2000, GEODATA.gov.gr, and ADMIE databases).
Each factor is distributed in severity levels, and then, a static danger
assessment module is constructed by combining all factors with different given
weighting, based on proposed guidelines for wildfires prevention.
The exposure to fire danger, as a function of meteorological conditions, is
considered as the dynamic factor and it is assessed by the Canadian Fire
Weather Index (FWI). FWI is a daily meteorologically-based index used
worldwide, including the Mediterranean, to estimate fire danger. Both static
and dynamic factors are then combined to build an integrated danger assessment
module.
For the evaluation of the module, MODIS active fire product (MCD14ML) that
provides information about the location of fires burning at the time of
satellite overpass is used, for the 2003-2014 period.
Acknowledgment: We kindly acknowledge the Regional Administration of Fire
Service of Crete and the Fire Service Department of Rethimnon for providing the
fire prevention data.
(EN)