Η παρούσα διπλωματική εργασία σκοπό έχει την παρουσίαση του υπάρχοντος καθεστώτος, τόσο από νομική όσο και από πρακτικήσκοπιά, στις επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης που διενεργούνται στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.
Το παρόν πόνημα είναι χωρισμένο σε έξι κεφάλαια, στα οποία γίνεται διεξοδική αναφορά στις ενέργειες που γίνονται σε περιπτώσεις ναυαγίων ή κινδυνευόντων σκαφών και ανθρώπων στη θάλασσα εντός της Περιοχής Πληροφόρησης Πτήσεων Αθηνών (FIRΑθηνών), βασισμένες πάντα στις Διεθνείς Συμβάσεις και τους Κανονισμούς μεταξύ Κρατών-Μελών, κάνοντας μνεία στον ρόλο και τις θέσεις της Τουρκίας σε αυτό το κομμάτι και τις εν γένει σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών (Ελλάδας–Τουρκίας).
Αναλυτικότερα, στο πρώτο Κεφάλαιο, το οποίο είναι εισαγωγικό, επιχειρείται μια γενική αναφορά και διευκρίνιση του όρου έρευνα και διάσωση και γίνεται διαχωρισμός στα είδη Έρευνας και Διάσωσης που διενεργούνται, αναλόγως το συμβάν και τον τόπο του συμβάντος κάθε φορά.
Εν συνεχεία, στο δεύτερο Κεφάλαιο γίνεται κατά κάποιον τρόπο μια ιστορική αναδρομή στο νομικό καθεστώςτων Επιχειρήσεων Έρευνας και Διάσωσης, καταλήγοντας στο υφιστάμενο διεθνές και εθνικό νομικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο ανατέθηκε στην Ελλάδα η άσκηση αρμοδιότητας της Έρευνας και Διάσωσης στο FIRΑθηνών.
Στο τρίτο Κεφάλαιο αναπτύσσεται η έννοια του διεθνούς και εθνικού εναερίου χώρου και βάσει αυτού παρουσιάζεται ο καθορισμός της Περιοχής Πληροφόρησης Πτήσεων για το FIRΑθηνών καθώς και η περιοχή ευθύνης για επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης (επιχειρήσεις SAR)εντός του FIRΑθηνών.
Ακολούθως, το τέταρτο Κεφάλαιο αναφέρεται αποκλειστικά στον ρόλο και τις αρμοδιότητες του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ), καθώς επίσης και στα μέσα εκείνα που χρησιμοποιεί για να φέρει εις πέρας την αποστολή του. Παράλληλα, προς την ευκρινέστερη κατανόηση του ρόλου του, δίδονται στατιστικά στοιχεία διαχείρισης περιστατικών Έρευνας και Διάσωσης των ετών 2015- 2016 καθώς και ενδεικτική περιγραφή διαχείρισης περιστατικών από το ΕΚΣΕΔ.
Το πέμπτο Κεφάλαιο παρουσιάζει την στάση της Τουρκίας έναντι της ελληνικής πλευράς στα θέματα επιχειρήσεων SAR ξεκινώντας ιστορικά από τη γένεση του προβλήματος, το οποίο τοποθετείται στο 1974 με την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο και καταλήγει στις αμφισβητήσεις και επιδιώξεις της στο χώρο του Αιγαίου, μέσα στον οποίο πολλάκις προσπαθεί να δημιουργεί εντάσεις.
Στο τελευταίο Κεφάλαιο, το έκτο, παρουσιάζονται οι επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης άλλων χωρών, κυρίως του Αρκτικού Κύκλου και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, και αυτό επιχειρείται για σκοπούς απεικόνισης των επιχειρήσεων SAR σε όλο τον κόσμο. Συγκρινόμενες με τις αντίστοιχες της Ελλάδας εντοπίζονται καλύτερα οι αδυναμίες, τονίζονται τα θετικά στοιχεία και εν τέλει αποτελούν κίνητρο για περαιτέρω εξέλιξη. Επιπλέον, η επιλογή των συγκεκριμένων χωρών, εκτός Μεσογείου, έγινε με επιπρόσθετο σκοπό την ανάδειξη του εθελοντισμού, ο οποίος κατέχει εξέχουσα θέση στις ως άνω χώρες.
Τέλος, η παρούσα εργασία κλείνει με τη συνολική εποπτική σκοπιά του παρόντος θέματος, τη δυνατότητα προβληματισμού και ει δυνατόν τη διεξαγωγή συμπερασμάτων.
(EL)
The purpose of this study is to introduce the present situation either legally or from a practical side of view in all searches and rescue operations, which held in the wider area of the Aegean Sea.
The present study is divided in six chapters. Each chapterhas a detailed report of the actions taken either in shipwrecks or in cases of people in distress at sea,within the Flight Information Region of Athens, based on the International Conventions and Regulations between the Member States. Moreover, a reference is made of the positions and the role of Turkey and generally in the diplomatic relationships between Greece and Turkey.
More detailed, in the first chapter, which is introductory, there is an explanatory meaning of Search and Rescue Operations and there has been a division in all kinds of Search and Rescue Operations according to the area and the incident itself.
In the second one, there is a historical recursion of the legal framework of these SAR operations, resulting to the existing International and National Law, according to which Greece has the responsibility of jurisdiction’s exercise on Search and Rescue Operations in Athens FIR.
Then, in the third chapter, the meaning of National and International airspace is explained and based on that, the determination of the Athens Flight Information Region as well as the responsibility area for Search and Rescue Operations is cleared.
Fourth chapter explains the role of the Joint Rescue Coordination Center (JRCC) in detail and it refers to the tools, which uses in order to accomplish all Search and Rescue Operations. Moreover, there are indicative statistical incident data of 2015 and 2016, which help us to understand better the multi-task role of JRCC. In addition to this, there is also a description of variousincidents.
In addition, in the fifth section, we examine the crucial role of Turkey and its position against Greeceand its SAR Operations. We place the problem back to 1974, when Turkey invaded Cyprus resulting to the present, in which demands, doubts Greek territory, and many times is very provocative.
In the last chapter, the 6th, there is a reference in other countries. They are mostly countries of Arctic and the United States of America, which also provide SARservices. The purpose of this choice was an overall display of SAR Operations all over the world. Moreover, we want to highlight that these countries have volunteering services and use them in the majority of SAR Operations, something, which is very rare in Greece. Compared to those of Greece, there is the chance to find and cure our weaknesses, to stress out our positive elements and finally to motivate us for further development.
This study is completed by an overall supervisory glance, the possibility of thoughts and finally, by citing conclusions based on the subject itself.
(EN)