Η παρούσα εργασία επιχειρεί να παρουσιάσει τη νηπτική παράδοση του Θεολήπτου Φιλαδελφείας. Σ’ αυτή εξετάζεται η μακραίωνη εκκλησιαστική παράδοση για την νήψη, καταδεικνύεται η αγιογραφική της θεμελίωση αλλά και η απλανής πρόσληψή της από τον Θεόληπτο. Ιδιαιτέρως αναλύονται οι όροι τῶν νηπτικων πατέρων που χρησιμοποίησε και ο Θεόληπτος, όπως ψυχή, καρδία, διάνοια, νους, αισθήσεις, και οι κατηγοριοποίηση των λογισμῶν. Ακολούθως, αναπτύσσεται η θεωρία και η πρακτική της νηπτικής εργασίας, ως συζυγία νήψης και ευχής και εντολών του Θεού. Ειδική μνεία γίνεται επί των εννοιών «φυλακή» των μερών της ψυχής και της «καθαράς προσευχής». Επίσης, τονίζεται η καλλιέργεια των αρετών, με κυρίαρχο την αρετή της ταπείνωσης, καθώς και το ιδανικό ησυχαστικό περιβάλλον για να καρποφορήσει ή νήψη. Εν κατακλείδι, παρουσιάζεται το αποτέλεσμα της νηπτικής εργασίας, η πνευματική ανακατασκευή του άνθρώπου, η οποία τον καθιστά «ουράνιο», ενώ εξετάζονται λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά του με κύριο γνώρισμα την πεφωτισμένη διακριτική ικανότητα.
(EL)
The current work is attempting to present the ascetic tradition of Theoleptos of Philadelphia. It examines the longstanding ecclesiastic tradition of nepsis, and demonstrates its spiritual foundation as well as its unerring acquisition by Theoleptos. It is particularly analyzed the terms of the neptic fathers which Theoleptos also ured such as the soul, the heart, the intellect, the nous, the senses as well as the classification of the thoughts. Then, it is developed the theory and practice of the neptic work, as a conjugation of nepsis, prayer and God’s commands. A special reference is made on the concepts of “prison” of the parts of the soul and “pure prayer”. In addition, there is given emphasis on the cultivation of the virtues, dominating the virtue of modesty along with the ideal hesychastic environment in order to make nepsis flourish. To sum up, it is presented the result of the neptic work, and the spiritual restoration of humans, which renders them “heavenly” while it is examined in detail their characteristics with their master trait: the enlightened discrete ability (or capacity, competence, adroitness).
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
