Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή στοχεύει στη μελέτη της επίδρασης των βαρέων
μετάλλων σε βενθικούς οργανισμούς και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη των αμυντικών
μηχανισμών τους. Κατά την υλοποίησή της πραγματοποιήθηκαν πειράματα με
διαφορετικούς οργανισμούς (Mytilus galloprovincialis, Callista chione, Venus
verrucosa) οι οποίοι συλλέχθηκαν από το φυσικό τους περιβάλλον, καλλιεργήθηκαν
σε ενυδρεία υπό ελεγχόμενες συνθήκες και αφού εκτέθηκαν σε υψηλές συγκεντρώσεις
βαρέων μετάλλων (Pb, Cd, Ni), προσδιορίστηκε ο βαθμός και ο ρυθμός
βιοσυσσώρευσής τους στα βράγχια, το μανδύα, το πεπτικό σύστημα και το σώμα
τους. Κατόπιν έγινε απομόνωση και προσδιορισμός των πρωτεϊνών που επάγονται από
τα βαρέα μέταλλα στους ιστούς αυτούς. Ο σημαντικότερος ίσως μηχανισμός άμυνας
των οργανισμών που εκτέθηκαν στις παραπάνω συνθήκες είναι η έκφραση μεγάλων
ποσοτήτων μεταλλοθειονινών. Παράλληλα με την υπερέκφραση μεταλλοθειονινών,
βρέθηκε ότι υπό αυτές τις συνθήκες στρες, τα κύτταρα υπερέκφραζαν ή
αδρανοποιούσαν κάποια ένζυμα τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες βοηθούν στην
ομαλή λειτουργία του κυττάρου. Μελέτηθηκαν τα επίπεδα της λιπιδικής
υπεροξείδωσης καθώς και τα ένζυμα: ακετυλοχολινεστεράση, S μεταφοράση της
γλουταθειόνης, αναγωγάση της γλουταθειόνης και καταλάση. Βρέθηκε ότι οι
μεταλλοθειονίνες, τα ένζυμα αλλά και η λιπιδική υπεροξείδωση εξαρτώνται από το
είδος του μετάλλου, την συγκέντρωση έκθεσης, τον χρόνο έκθεσης αλλά και τον υπό
μελέτη ιστό.
(EL)
This Thesis aims to study the effect of heavy metals in benthic organisms and
particularly the development of their defense mechanisms. During its
implementation, experiments were performed with different organisms (Mytilus
galloprovincialis, Callista chione, Venus verrucosa) which were collected from
their natural environment, cultivated in aquariums under controlled conditions
and then exposed to high concentrations of heavy metals (Pb, Cd, Ni). Their
bioaccumulation was determined in the gills, mantle, digestive system and body.
Isolation and identification of proteins induced by heavy metals in these
tissues followed. Perhaps, the most important defense mechanism of the exposed
organisms was the expression of large amounts of metallothioneins. In addition,
it was found that under these conditions of stress, cells overexpressed or
inactivated enzymes that normally help in cells’ function. The levels of lipid
peroxidation, acetylcholinesterase, glutathione S transferase, glutathione
reductase and catalase were studied. It was found that metallothionein, enzyme
and lipid peroxidation levels depend on the type of metal, the exposure
concentration, the duration of exposure and the tissue under study.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
