Η μετάβαση από την Νεολιθική στην Εποχή του Χαλκού θεωρείται κομβικό σημείο της κρητικής
προϊστορίας, καθώς στις τελευταίες φάσεις της Τελικής Νεολιθικής περιόδου παρατηρούνται
σημαντικές αλλαγές που σχετίζονται με την κοινωνία, την οικονομία και γενικά τον τρόπο ζωής
των κατοίκων του νησιού. Οι σημαντικότερες ωστόσο μεταβολές παρατηρούνται στη
δημογραφία και τα μοντέλα κατοίκησης. Ο μεγάλος αριθμός επιφανειακών ερευνών που έχει
διεξαχθεί σε πολλές περιοχές του νησιού υποδεικνύει ότι ο αριθμός των θέσεων αυξάνεται
θεαματικά κατά την Τελική Νεολιθική και Πρωτομινωική Ι περίοδο, με την κατοίκηση να
εξαπλώνεται σε όλες σχεδόν τις περιβαλλοντικές και παραγωγικές ζώνες του νησιού, από την
παράκτια ζώνη και τις πεδινές εκτάσεις έως τα απότομα εξάρματα σε οχυρές τοποθεσίες, ωστόσο
το αντίκρισμα των αλλαγών αυτών στην κοινωνική οργάνωση των κοινοτήτων δεν είναι σαφές.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα νέα δεδομένα που η παρούσα εργασία προσδοκά να συνεισφέρει
ως προς τα μοντέλα κατοίκησης και την οργάνωση των κοινοτήτων, αντλούνται από την μελέτη
της κεραμικής ενός φυσικά οχυρού οικισμού της μεταβατικής αυτής περιόδου από την περιοχή
της Μύρτου, αυτόν της Παντοτινού Κορυφής. Επιπλέον, η ευκαιρία της μελέτης της κεραμικής
από μια ανεσκαμμένη θέση της περιόδου αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς επιτρέπει την
ανασύσταση της ιστορίας κατοίκησης θέσης και την ένταξή της στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο
της περιόδου. Κατ’ επέκταση η κεραμική προσφέρει τη δυνατότητα να οριστεί η περίοδος χρήσης
και εγκατάλειψης του οικισμού, συμβάλλοντας στη σαφέστερη κατανόηση και ερμηνεία του
φαινομένου, επιτρέποντας τη σύγκριση της με άλλες αντίστοιχες φυσικά οχυρές θέσεις, αλλά και
με τον καλά ανεσκαμμένο οικισμό της ΠΜ ΙΙ, Μύρτο Φούρνου Κορυφή.
(EL)
The transition from the Neolithic to the Bronze Age is considered a key point in Cretan prehistory,
as in the last phases of the Final Neolithic period significant changes related to society, economy
and generally the way of life of the island’s inhabitants are observed. The most important changes,
however, are observed in demography and settlement patterns. The large number of surveys that
have been carried out in many areas of the island indicate that the number of sites increases
dramatically during the Final Neolithic and Early Minoan I period, with occupation spreading to
almost all environmental and productive zones of the island, from the coastal zone and the
lowlands to the steep outcrops in fortified sites, however the impact of these changes on the social
organisation of communities is not clear.
In this context, the new data that this Master’s dissertation hopes to contribute in terms of
settlement patterns and social organisation are drawn from the study of the pottery of a naturally
defensible settlement of this transitional period from the area of Myrtos, that of Pantotinou
Koryphi. Moreover, the opportunity to study pottery from an excavated site of this period take on
particular significance, as it allows the reconstruction of the site’s occupation history and its
integration into the broader historical context of the period. By extension, the pottery offers the
possibility of defining the period of use and abandonment of the settlement, contributing to a
clearer understanding and interpretation of the phenomenon, allowing comparison with other
similar naturally defensible sites, and with the well-excavated settlement of EM II, Myrtos
Phournou Koryphi.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
