Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή επιχειρεί να αναδείξει τους τρόπους μέσα από τους οποίους οι «παγκόσμιες γλώσσες», – Ελληνιστική Κοινή και Σύγχρονη Αγγλική – εξελίχθηκαν ιστορικά και μεσουράνησαν, ευνοούμενες από συγκεκριμένες ιστορικές, οικονομικές και κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες.
Ως εκ τούτου, γίνεται μια προσπάθεια ενδελεχούς εξέτασης και εξήγησης της χρήσης τόσο της Κοινής Ελληνικής όσο και της Σύγχρονης Αγγλικής ως «κοινών γλωσσών για μεγάλο μέρος της υφηλίου». Τα παρακάτω ερωτήματα διαμόρφωσαν την πορεία και εξέλιξη της παρούσας μελέτης: Ποια είναι τα πιθανά κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των δύο αυτών «παγκόσμιων γλωσσών»; Τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο «παγκόσμια γλώσσα»; Μέσα από ποιες ακριβώς διεργασίες μια γλώσσα ανακηρύσσεται σε παγκόσμια γλώσσα; Αυτό εξαρτάται πάντοτε – διαχρονικά – στους ίδιους παράγοντες που επηρεάζουν τη διάχυση και επικράτηση μιας γλώσσας; Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια συσχέτισης γεωπολιτικών, κοινωνικο-πολιτισμικών, θρησκευτικών ή/και εμπορικών παραγόντων με την παρακμή συγκεκριμένων γλωσσών, που αποτέλεσαν το επικρατέστερο γλωσσικό εργαλείο της εποχής τους.
Έπειτα, διαμορφώνεται η υποκείμενη υπόθεση εργασίας για την παρούσα μελέτη, δεχόμενη ως κυρίαρχο τον ρόλο που έπαιξαν στη γλωσσική διάδοση και επικράτηση των «παγκόσμιων γλωσσών» παράγοντες όπως: ο τόπος, η κοινωνία, η ισχύς και η θρησκεία. Η υπόθεση αυτή εδράζεται σε παρατηρήσεις της συντάκτριας αναφορικά με τους παράγοντες εκείνους που άλλοτε υποβοηθούν και άλλοτε παρεμποδίζουν τη διάδοση των γλωσσών, ιδεών/πολιτικών θέσεων, επιστημονικών επιτευγμάτων και τα συναφή αυτών.
Η παρούσα εργασία, συμπληρωματικά, επιχειρεί να αποδώσει ένα περίγραμμα της εξέλιξης του όρου από «Κοινή Γλώσσα» (Lingua Franca) σε «κοινή γλώσσα»/ «λίνγκουα φράνκα, γλώσσα διαμεσολάβησης [σύμφωνα με την ελληνική μετάφραση στο online Glossary of Linguistics Terminology»] (lingua franca) – ένα όνομα που υποδηλώνει όλες τις «γλώσσες επικοινωνίας». Πιο συγκεκριμένα, ο όρος αναφέρεται πλέον στις γλώσσες εκείνες που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως και με σταθερό ρυθμό, για να διασφαλίσουν την «διαγλωσσική κατανόηση» [ακριβώς όπως η Αγγλική ή η Αραβική (σήμερα), ή η Ελληνική, Λατινική και Αραμαϊκή σε κάποια μέρη του κόσμου, αιώνες πριν] (Brosch, 2015: 71-85).
Η παρούσα εργασία φιλοδοξεί, επίσης, να απαντήσει στο ερώτημα: εάν ένας κοινός γλωσσικός κώδικας αποτελεί προϋπόθεση για την αρμονική συνύπαρξη διακριτών εθνικών ομάδων. Επιπλέον, αναζητά μιαν απάντηση στο ερώτημα: εάν αυτή η «συμβίωση» – εξαιτίας συγκεκριμένων κοινωνικοπολιτικών ή/και οικονομικών συνθηκών – θα μπορούσε να θεωρηθεί υπεύθυνη για την αλληλεπίδραση λεξιλογικών και γραμματικών στοιχείων των γλωσσών. Τέλος, η παρούσα εργασία επιδιώκει να δώσει μιαν εμπεριστατωμένη απάντηση στο ερώτημα: Θα επικρατήσει, εν τέλει, η γλώσσα των ισχυρών;
(EL)
The current study draws upon existing research to demonstrate the ways in which the linguae francae of Greek Koiné and Modern English evolved –historically- and thrived as a result of the particular historic, economic and socio-political conditions.
The following research questions guided this study: What common features -if any-do these linguae francae share? What does it mean to say that a language is a global language? How does a language come to achieve global status? Is it always –diachronically– based or dependent on the same factors affecting its spread and related high status? A further attempt is, then, made to establish relationships between geopolitical, sociocultural, religious and/or commercial factors and the decline of certain archaic or extinct languages that seem to have served as the predominant linguistic tool of their time.
Subsequently, an underlying hypothesis of the present study was that certain factors pertaining to locus, civis, fortia and religio, otherwise addressed as place, society, force and religion, must have played a decisive role in linguistic spread and dominance. This hypothesis is based on my personal observation that the aforementioned factors seem to have assisted or in several cases impeded the dissemination of languages, ideas/political views, scientific advancements and the like.
The current dissertation, then, additionally aims to provide an outline of the development of the term “Lingua Franca”, to “lingua franca”– a proper noun employed concerning all contact languages. That is, languages which were used on a regular basis, to serve interlingual comprehension [much like English or Arabic (today), or Greek, Latin and Aramaic in certain parts of the world, centuries ago] (Brosch 2015: 71-85). The current MA Thesis aspires to address the question of whether a common linguistic code is a prerequisite for harmonious coexistence among different national groups. Additionally, it addresses the question of whether this ‘symbiosis’ – due to specific socio-political, and/or economic circumstances – could, indeed, account for a coalescence of lexicons and grammars? In addition, my study attempts to provide a substantiated response to the question: Will the language of the ones in power eventually prevail?
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
