Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η εναλλακτική διδασκαλία σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συγκεκριμένα στο προσφυγικό ζήτημα με αξιοποίηση ψηφιακών παιχνιδιών σε μαθητές Στ’ Δημοτικού.
Κατά πρώτον εξετάζεται το προσφυγικό ζήτημα και αναφέρεται συνοπτικά το διεθνές δίκαιο αλλά και οι περιφερειακοί νόμοι με βάση τους οποίους καθορίζονται τα βασικά δικαιώματα των προσφύγων. Ακολούθως αναφέρονται οι ορισμοί που εξάγονται από τα θεσμικά όργανα και τους νόμους. Σύμφωνα με αυτούς πρόσφυγας είναι ένα πρόσωπο που βρίσκεται εκτός της χώρα καταγωγής του καθώς διατρέχει αντικειμενικό κίνδυνο δίωξης. Οι χώρες εγκατάστασης των προσφύγων έχουν συγκεκριμένες ευθύνες αλλά και οι ίδιοι οι πρόσφυγες έχουν εκτός από δικαιώματα και ορισμένες υποχρεώσεις απέναντι στις χώρες προορισμού.
Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στην εκπαίδευση και κατάρτιση στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ιδιότητα του πολίτη. Είναι σαφές ότι στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη και πολυπολιτισμική κοινωνία η ανάγκη για εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και την πολιτειότητα είναι επιτακτική. Παρόλα αυτά, η έλλειψη συγκεκριμένου νομικού πλαισίου και προγραμμάτων σπουδών οδηγεί κυρίως σε αποσπασματικές και ατομικές προσπάθειες συγκεκριμένων εκπαιδευτικών.
Η βιβλιογραφική ανασκόπηση κλείνει με μια σύντομη αναφορά στην βασισμένη στο παιχνίδι μάθηση με έμφαση στα ψηφιακά παιχνίδια. Η εισαγωγή των ψηφιακών παιχνιδιών στην εκπαίδευση αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο ενδιαφέροντος στην σύγχρονη παιδαγωγική. Τα ψηφιακά παιχνίδια ως ένα εναλλακτικό εργαλείο παρουσίασης και αξιολόγησης της νέας γνώσης έχουν ερευνηθεί εκτενώς τις τελευταίες δεκαετίες και είναι πλέον αποδεκτό ότι η αξιοποίησή τους μπορεί να επιδράσει θετικά τόσο στο γνωστικό επίπεδο των μαθητών όσο και στον βαθμό διασκέδασης, εμπλοκής και συνεργασίας κατά τη διδακτική διαδικασία.
Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δύο εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σε μαθητές Στ’ Δημοτικού. Η μία σχεδιάστηκε με την αξιοποίηση των ψηφιακών παιχνιδιών 360° Greek City και Roblox, ως μέσων βελτίωσης των γνώσεων σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έμφαση στο προσφυγικό ζήτημα και η δεύτερη με χρήση πιο παραδοσιακών μέσων διδασκαλίας. Κατόπιν, επιχειρείται αναλυτική αξιολόγηση και σύγκριση των γνωστικών αποτελεσμάτων καθώς και της εμπλοκής και της ευημερίας των μαθητών. Καταληκτικά, συμπεραίνεται πως η αξιοποίηση ψηφιακών παιχνιδιών για τη διδασκαλία θεμάτων που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα σε μαθητές της Στ’ Δημοτικού δεν φαίνεται να ενισχύει σημαντικά το γνωστικό τους επίπεδο σε σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους αλλά να επηρεάζει τα επίπεδα εμπλοκής, ευημερίας και αλληλεπίδρασης. Βέβαια, η συστηματική ενασχόληση των μαθητών με ψηφιακά παιχνίδια καθώς και το αυξημένο επίπεδο εμπλοκής και ευημερίας που η παιγνιώδης διαδικασία εξασφαλίζει δύνανται να οδηγήσουν υπό προϋποθέσεις σε βαθύτερη γνώση δύσκολων εννοιών, όπως το προσφυγικό.
(EL)
The subject of this paper is the alternative teaching on human rights and specifically on the refugee issue using digital games for 6th grade students.
Firstly, the refugee issue is examined and international law is briefly mentioned as well as the regional laws based on which the basic rights of refugees are determined. The following are the definitions extracted from the institutions and laws. According to them, a refugee is a person who is outside his country of origin as he runs an objective risk of persecution. The countries of settlement of the refugees have specific responsibilities, but the refugees themselves have, in addition to rights, certain obligations towards the countries of destination.
Then, reference is made to education and training in human rights and citizenship. It is clear that in today's globalized and multicultural society the need for human rights and citizenship education is imperative. Nevertheless, the lack of a specific legal framework and curricula leads mainly to fragmented and individual efforts of specific teachers.
The literature review closes with a brief reference to game-based learning with an emphasis on digital games. The introduction of digital games in education is an important field of interest in modern pedagogy. Digital games as an alternative tool for presenting and evaluating new knowledge have been extensively researched in recent decades and it is now accepted that their use can have a positive effect both on the cognitive level of students and on the degree of fun, involvement and cooperation during the teaching process.
The second part presents the design and implementation of two educational interventions for 6th grade students. One was designed using the digital games 360° Greek City and Roblox, as means of improving knowledge on the refugee issue, and the second using the traditional teaching methods. Then, an analytical evaluation and comparison of the cognitive results as well as the involvement and well-being of the students is attempted. Finally, it is concluded that the use of digital games for the teaching of subjects related to human rights to 6th grade students does not seem to significantly enhance their cognitive level in comparison to traditional methods but to affect the levels of involvement, well-being and interaction. Of course, the systematic engagement of students with digital games as well as the increased level of involvement and well-being that the playful process ensures can lead under certain conditions to a deeper knowledge of difficult concepts, such as the refugee issue.
(EN)