Η παρούσα διπλωματική εργασία καταπιάνεται με την περίοδο του κυνηγιού των μαγισσών στη Σουηδία του 17ου αιώνα, και πιο συγκεκριμένα με τη μελέτη της θέσης των γυναικών, οι οποίες αποτελούσαν τα κατεξοχήν θύματα των διώξεων. Στο επίκεντρο της μελέτης θα τεθεί η λεγόμενη «περίοδος του μεγάλου πανικού», η οποία εκτείνεται σε περίπου μια δεκαετία, από το 1668 έως το 1676.
Κατά τη δεκαετία αυτή του «μεγάλου πανικού», έλαβαν χώρα δίκες, οι οποίες είχαν ως στόχο την τιμωρία όσων συμμαχούσαν με τον Διάβολο προκαλώντας κακό στην κοινότητα, αλλά και γενικότερα στο βασίλειο. Σημαντική εξέλιξη της περιόδου αποτέλεσε το γεγονός ότι η τιμωρία για μαγεία μετατράπηκε από πρόστιμο σε θανατική ποινή. Έτσι, όταν θα ξεκινήσουν οι πρώτες δίκες μαγισσών στο Älvdalen το 1668, που εγείρουν για πρώτη φορά το ζήτημα της «διαβολικότητας», δηλαδή της ανοιχτής συνωμοσίας ανθρώπων με τον Διάβολο, αρχίζουν και οι πρώτες θανατικές καταδίκες.
Τα νέα έφτασαν γρήγορα στη διπλανή κομητεία Dalarna, όπου δέκα μήνες μετά τις πρώτες θανατικές καταδίκες και σε ένα κλίμα φόβου και πανικού τόσο από την πλευρά των αρχών, όσο και από την ίδια την κοινότητα, από τους 233 κατηγορουμένους θανατώθηκαν οι 47 για μαγεία. Ο πανικός εξαπλώθηκε σε ολόκληρο το βόρειο τμήμα της χώρας, αλλά και στα σουηδόφωνα τμήματα της Φινλανδίας. Στα χρόνια μεταξύ 1669 και 1676 εκτελέστηκαν περίπου 275 έως 300 άτομα.
Καθώς λοιπόν, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η πλειοψηφία των κατηγορουμένων ήταν γυναίκες, το κυνήγι μαγισσών, στη σουηδική επικράτεια τουλάχιστον, αποκτά ξεκάθαρα έμφυλη διάσταση- το ίδιο δεν ισχύει για το ανατολικό τμήμα του βασιλείου, δηλαδή τη δυτική Φινλανδία, στην οποία η πλειοψηφία των θυμάτων ήταν άνδρες. Το ζήτημα αυτό έχει αναλυθεί ήδη από πολλούς μελετητές, καθώς εύλογα από τα πρώτα ερωτήματα που αναδύονται όταν μελετά κανείς για το ευρωπαϊκό κυνήγι μαγισσών, αφορούν στη στοχοποίηση των γυναικών.
Στην παρούσα μελέτη, λοιπόν, θα αναλυθεί η θέση των γυναικών κατά τη διάρκεια του μεγάλου πανικού, ο ρόλος και η συμμετοχή της κοινότητας στις δίκες, αλλά και στις εξελίξεις γενικότερα, καθώς και το νομικό πλαίσιο της εποχής, το οποίο προκαθόρισε την τύχη των γυναικών της περιόδου.
(EL)
This thesis deals with the period of witch hunts in 17th century Sweden, specifically focusing on the study of the position of women, who were the primary victims of these persecutions. The study will center on the so-called "period of the great panic", which spanned approximately a decade, from 1668 to 1676.
During this decade of the "great panic", trials were conducted, with the intention of punishing those believed to be in league with the devil and causing harm to the community, and also to the kingdom as a whole. An important development of the period was the shift in punishment for witchcraft from fines to the death penalty. Thus, the first death sentences were handed down in Älvdalen in 1668, during the start of the first witch trials, and raising the question of “demonic possession”, which was the open conspiracy of people with devil, for the first time.
News of these events quickly spread to the neighboring county of Dalarna, where within ten months of the first death sentences and amidst a climate of fear and panic shared by both the authorities and the community, 47 out of 233 accused individuals were executed for witchcraft. Panic spread throughout the northern part of the country and the Swedish-speaking parts of Finland. Between 1669 and 1676, approximately 275 to 300 people were executed.
Since, as mentioned above, the majority of the accused were women, the witch hunt, in Swedish territory at least, acquires a clearly gendered dimension - the same does not apply to the eastern part of the kingdom, i.e. western Finland, in which the majority of victims were men. This issue has already been analyzed by many scholars, as one of the first questions that naturally arise when studying the European witch hunts concerns the targeting of women.
Since, as mentioned above, the majority of the accused were women, the witch hunt, in Swedish territory took on a distinctly gendered dimension. This does not hold true for the eastern part of the kingdom, i.e., western Finland, where the majority of victims were men. This issue has already been analyzed by numerous scholars, as the targeting of women is one of the first questions that naturally arise when studying the European witch hunts.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
